Osmanlıca'dan Latin alfabesine geçilirken bir gecede okuyamaz hale geldiğimiz ecdad mezar taşından gıda enflasyonu çıktı. İzmir'de 144 yıllık bir mezar taşında bir kadının domates, et fiyatlarından yakınarak 13 yıl boyunca bamya yediği okununca şu dönemde de dünyada lider olduğumuz gıda enflasyonunu sorguladık.
1876 yılında tahta çıkan II. Abdülhamid döneminde, yani 1878 yılında yılında yazıldığı anlaşılan mezar taşında yazılan ve dikkatimizi asıl celbeden kısım şu oldu:
On para domat, altmış para lahm (et), bir ekmek, yirmi kömür ve bamya idi aşım on üç sal (yıl, sene), bu hal-i yevmiye tamam şükür... Mercimek danesi şişim ömr vefa etmedi otuz yaşım. Mealen domates 10 birime, et de 60 birime satılırken, aylık geçimde bu kişi, 13 yıl boyunca bamya ile beslenirken, 30 yaşında vefat ediyor.
Prof. Dr. Şevket Pamuk'un, Türkiye'nin 200 Yıllık İktisadi Tarihi adlı eserinde, 1820-1914 yılları aralığında 3 yıllık ortalamalarla yüzdesel olarak enflasyonunda 1878 yılında yazıldığı anlaşılan mezar taşının tarihinden yol çıkarak 1850'ler kadar olmasa da enflasyonun dezenflasyon sürecinden yükseldiği görülüyor.
Tazesini halen bulabilsek de kilosunun 50 TL olduğunu gördüğümüz bamya domatesten pahalı olurken, her daim tazesine erişemediğimiz bamyanın market fiyatlarında konserve kilosu 46 TL, dondurulmuş haliyle de 155 TL gibi et fiyatına erişen bir bantta.
Bunun da mezar taşlarına yansıdığı görülüyor. Gelecekte bizlerin taşlarında ne yazacak sizce? Yorumlarda buluşalım. 👇
Tarih tekerrürden ibarettir aynı zihniyetin farklı zamanlarda isabeti olmuş...
Hem de bamya🤮 Protein vitamin eksikliklerinden ölmüş muhtemelen ama bamya yeme işkencesine dayanamayıp intihar etmiş de olabilir 😖😖😖