Bilimsel bir makale, belirli bir konuda, belirli bir görüşü savunur veya bilim dünyasına yeni bilgiler kazandırır. Herhangi bir sorunu açıklığa kavuşturan makaleler, uzman kişiler tarafından yazılmalıdır. Nesnel bir dille kaleme alınan makalelerde ortaya konan veriler, sağlam kaynaklarla desteklenmelidir. Bu kaynaklar da yazının en sonunda kaynakça kısmında verilir.
Bu içeriğimizde makale hakkında merak edilen bilgilere ulaşabilirsiniz.
Makale, belli bir konuda, belli bir görüşü kanıtlamak amacıyla bilimsel yöntemler işe koşularak yazılan yazılardır. Bu yazı türünde gerçeği açıklığa kavuşturmak esastır. Bir konuda görüş ve tezler ortaya koymak, bir hipotezi savunmak veya bir konuyu desteklemek, belli bir konuya yeni yönler kazandırmak makalenin temel amacıdır. Bu amaçlar doğrultusunda da makalede bir sorun, bir konu ele alınır ve bu yönde araştırmalar yapılır.
Bilimsel metin türleri arasında en önemlilerden biri olan makaleler, nesnel bir bakış açısıyla yazılmaktadır. Bilimsel makaleler, dergilerde, kitaplarda, gazetede ve internet sitelerinde yayımlanır. Ortaya konan verilerin sağlam kaynaklara dayandırılması esastır. Bu nedenle kitaplar, daha önce yayımlanmış makaleler ve dergilerden alıntılar yapılabilir.
Makalenin doğması ve gelişmesi, gazete ile birlikte meydana gelmiştir. Edebiyatımızda makalenin ortaya çıkması da Tanzimat Dönemine dayanır. Bu dönemde Şinasi'nin Tercüman-ı Ahval'de yazdığı makaleler, ilk örnekler kabul edilebilir.
Makale yazarken belli kurallara uymak gerekir. Bunlar arasında en önemlisi ise bölümlerini oluşturmak ve bölümlerinde amacın dışına çıkmamaktır.
Her makale önce başlığıyla başlar. Altında yazarının adı yer alır ve buraya bir dipnot eklenerek yazarın unvanı, çalıştığı üniversite, bölümü, mail adresi, ORCID numarası gibi bilgilere yer verilir.
Makaleye bir öz (özet) kısmı ile başlanır. Burada makale hakkında genel bilgi, araştırmanın yöntemi, bulgular, sonuç gibi kısa bilgiler verilebilir. Bir makalenin okunması ve anlaşılabilmesi için öz kısmı oldukça önemlidir. Öz kısmının altında anahtar kelimeler bulunur. Daha sonra başlık, özet, anahtar kelimeler bölümleri İngilizce olarak da yazılmalıdır. Başlığı İngilizce olarak belirttikten sonra 'Abstract' ve 'Keywords'ler verilmelidir. Daha sonra makaleye giriş yapılabilir.
Bir sonraki bölüm 'Giriş' bölümüdür ve burada konuyu açıklayan bir giriş yapılmalıdır. Giriş bölümünde genellikle yararlanılan kaynaklardan elde edilen alıntılara da yer verilir. Girişten sonra araştırmanın yöntemi ayrı bir başlık altında belirtilir.
Bir diğer bölüm olan 'Bulgular' kısmında araştırma süresince elde edilen veriler sıralanır. Bunlar tablolar halinde veya çeşitli şekillerde verilebilir. Bulguların yorumlanması ise 'Sonuç ve Öneriler' kısmında gerçekleştirilir. En sona makale boyunca yararlanılan kaynaklar 'Kaynakça' bölümünde eklenir.
Bir makale yazmak, düşünülenden oldukça zordur. Son dönemlerde internet ortamında yer alan sitelere içerik üretmek de makale yazmak olarak tabir edilmeye başlansa da ikisi çok farklı süreçlerdir. Makale yazmak, bilimsellik gerektirmektedir.
Bir makalede bulunması gereken bazı temel özellikler şu şekildedir:
Makalede intihal yapılmamalı; kabul edilen oranların üzerine çıkılmamalıdır.
Özellikle 'Bulgular' bölümünde aksi bir durum söz konusu olmadıkça alıntı yapmamak gerekir. Elde edilen bulgulara yazarın kendisi ulaşmış olmalıdır.
Alıntı yapıldığında, hangi kitabın/derginin/makalenin hangi bölümünden alıntı yapıldığı belirtilmelidir. Aynı zamanda yararlanılan kaynağın hangi yıl, nerede basıldığı ve kim tarafından yazıldığı gibi bibliyografya için gerekli bilgilere yer verilmelidir.
Makale hangi dergiye veya hangi üniversiteye yazılıyorsa o kurumun 'Makale Yazım Kılavuzu' incelenmelidir.
Tamamen nesnel veriler kullanılmalıdır.
Ele alınan konuyu bilimsel yöntem ve tekniklerle incelemek esastır.