Dünyanın en değişik mezarlarına bakmak aklınıza geldi mi hiç?Rusya, Moskova’da bu konuda zengin ve şık bir mezarlığa sahip Novodeviciy. Nazım Hikmet’in de mezarının olması daha da ilginç kılmakta burayı.Mezarlık girişinde bulunan harita ziyaret edeceğiniz kişinin mezarına nasıl ulaşacağınızı göstermekte. Açık hava Heykel Müzesini geziyor sayabilirsiniz kendinizi.Yolunuz Arjantin’e Buenos Aires’e uğrarsa ziyaret edilmesi gereken yerlerden biri Recoleta bölgesi ve ünlülerin bulunduğu mezarlık olmalı.İstanbul’da Çemberlitaş’ta 4. Murat türbesinin olduğu bu seçkinler mezarlığında beni en çok çeken dünya insanlarının eşit ve kardeş olması adına bir yaşam süren, İsmet Zeki Eyüpoğlu’nun kaleme aldığı Varidat’ta okuduğum Şeyh Bedrettin’in yaşam öyküsünün bittiği yer olması.Kamboçya’da Pol Pot vahşetinin sergilendiği kafataslarından-eşyalardan oluşan anıt mezarda bir başka acılar tümseği.Avrupa tarihinin en kötü trajedisi olan Srebrenitsa Katliamının ardında kalan mezarlık. 8.372 Müslüman erkeğin yattığı sessiz mezar.Bu yer 1776 yılında inşa edilmiştir. Mabedin içinde 21000 insan yatmaktadır. Bu iskeletleri 30 yıllık savaş döneminde vebadan ölenler oluşturur.Bu mezarlığı ilginç kılan şey herhangi bir savaş veya bulaşıcı hastalıklardan ölenlerin mezarlığı olmaması. 1210 yılında çevredeki sağlık merkezlerinin mezarlıklarının dolması ile kemik deposu olarak kullanılan yer.Mezarlığın kendine haslığı kemiklerin adeta sanat eseri gibi ince bir düzenle yığılmasıdır. Öyle ki içerisinde armalar, avizeler, biblolar dahi var. Romalılar döneminden kalan bu mezarlıktaki bu eserlerin nasıl yapıldığı bilinmiyor.İlginçliği üzerine kurulmuş bir kütüphanenin bulunması. Üstelik tahmin edilene göre burada 70 bine yakın Katakomba kabri mevcut.Ve bir destanın yazıldığı yer: Çanakkale! Pek bir şey söylememe gerek yok sanırım.