İlk olarak Meksika'da ve Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısında kabul edilmeye başlanan akım, ölümün kişileştirmesi olan halk azizesi Santa Muerte'ye (Kutsal Ölüm) inananların oluşturduğu bir topluluk. Azize; şifa, korunma ve ötedünyaya güvenli bir şekilde ulaşma ile özdeşleştiriliyor. İşte akımın sahip olduğu özelliklerin kısa bir özeti:
Sembolleri olan ve kutlamalarında kullandıkları iskeletlerin amacı, insanlara ölümlü olduklarını hatırlatmak. Bir kadın figürü olan bu iskeletlere genellikle uzun elbiseler giydiriliyor ve ellerine bir ya da daha fazla nesne iliştiriliyor. (Genellikle bir tırpan ve bir küre.) Son 20 yılda Meksika, ABD ve Orta Amerika'nın bazı bölgelerinde birkaç milyon takipçiye ulaşan akım, Mexico City'de bir tapınağın açılmasıyla birlikte meşrulaşmış oldu. 20. yüzyıla kadar tapınma evlerde özel olarak yapılmaktaydı.
Santa Muerte inancının kökeni çok belirgin olmamakla birlikte, azizenin Azteklerin yeraltı tanrıçası Mictecacihuatl ve İspanyol katolik inancının bir kombinasyonu olarak ortaya çıktığı düşünülmekte. Bunun sebeplerinden bir tanesi de Santa Muerte'ye inananların birçok Vatikan ritüelini benimsemiş olması. Vatikan'ın konuyla ilgili açıklaması ise Santa Muerte'nin Hristiyanlığın bir parçası olamayacağı yönünde.
Avrupa'nın salgın hastalıklarla mücadele ettiği karanlık dönemlerinde, iskelet figürlerinin bir tahta oturtulup asa ve taçla süslendiği biliniyor; bu şekilde ölümün nihai zaferine vurgu yapılıyordu. Santa Muerte'nin kökeninin buraya da dayanıyor olabileceği düşünülüyor.
Bu olaya basının genişçe yer vermesiyle birlikte Santa Muerte adı Meksika kamuoyunda şiddet ve suç ile özdeşleşir hale geldi. Halen daha azizeye inananların büyük çoğunluğunu uyuşturucu kartelleri, suçlular, mahkumlar ve fahişeler oluşturuyor. Azize bir nevi dışlanmışların koruyucusu konumunda.
Santa Muerte'ye adanmış en büyük tapınak Tultitlan'da bulunuyor. Burada evlilik ve vaftiz törenleri düzenleniyor. Bu seremoniler, oğlu Jonathan'ın 2008'de suikastçiler tarafından öldürülmesinden sonra tapınağı devralan Enriqueta Vargas tarafından yönetiliyor. Santa Muerte'ye duyulan güçlü bağlılığın sebeplerinden biri de azizenin mucizeler gerçekleştirdiğine inanılması.
Santa Muerte'nin takipçilerinden biri olan Profesora Cielo şöyle diyor: 'Santa Muerte bana insanlara değer vermeyi ve onları anlamayı öğretti. Dinlerin çoğu size bunu öğretmez. Çoğu din, bir eşcinseli görmezden gelmemiz veya reddetmemiz gerektiğini öğretir. Bir fahişenin ise günah ve suç içinde yaşadığını... Ama Santa Muerte ile herkes özgür.'
Dexter'ın 5. sezonunda Miami Metro polisinin üzerinde çalıştığı bir dava Santa Muerte ile yakından ilgiliydi. Breaking Bad'de ise, kartelin tuttuğu iki tetikçi Walter White'ı öldürmelerinde kendilerine yardımcı olması için Santa Muerte'ye dua ederken görülüyor. True Detective'in 2. sezonunun ilk bölümünde ise dedektifler girdikleri bir evde Santa Muerte heykeli ile karşılaşıyorlar.
Bu ilginç akımın nasıl yayıldığı konusunda daha fazla bilgi edinmek isteyenler Eva Aridjis'in yönetmenliğini yaptığı 'La Santa Muerte' adlı belgeseli izleyebilirler.