“Hiç de tehlikeli ve korkutucu olmayan bir şeyden müthiş çekiniyorsunuz, isminden başka bir şeyi bilmeyen bir küçük çocuğun zırhtan korkması gibi korku duyuyorsunuz ve aslında zırh, isimden başka hiçbir şey değildir.”
- Sevgili Galileo biliyoruz ki Platon, önceden geometri okumamış, geometri bilgisi edinmemiş kimseleri felsefe dersine almazmış. Peki, sizce geometri ve matematik neden bu kadar önemli?
“Kâinat dediğimiz kitap, yazıldığı dil ve harfler öğrenilmedikçe anlaşılamaz. O, matematik dilinde yazılmış; harfleri üçgen, daire ve diğer geometrik şekillerdir. Bu dil ve harfler olmaksızın kitabın bir tek sözcüğünü anlamaya olanak yoktur.”
“Matematik tanrının, dünyayı yaratmak için kullandığı alfabedir.”
“Ölçülebileni ölç, ölçülenmeyeni ölçülebilir yap. Evrenin kitabı matematik diliyle yazılmıştır.”
- Günümüzde ne yazık ki matematik hala en zor öğretebildiğimiz derslerden. Sizce nerede yanlış yapıyoruz?
“İnsana hiçbir şey öğretemezsin; öğrenmeyi ancak kendi içinde bulacağını öğretebilirsin.”
- Kendine doğru keşif. Çok etkileyici bir cevap oldu. Öğrenmeyi bir yoldaşlık olarak ele alırsak, öğrenme yoldaşlığında biz öğretmenler öğrencileri öncelikle hangi disipline yönlendirmeliyiz?
“Ben şuna inanıyorum ki insan zihninin doğasından kaynaklanan yetenekleriyle öğreneceği şeyler arasında 'Evren'in yapısını öğrenme çabası' ilk sırayı alır. Bu çaba, Evren'in her şeyi sinesinde barındırması bakımından büyüklükte kıyas kabul etmeyeceği gibi tüm şeylerin temeli ve her şeyi kucaklıyor oluşu nedeniyle de çabaların en soylusudur.”
- Keşiften bahsetmişken, mikroskop ve teleskobun keşfi ve daha pek çok keşfe katkı sağlamış bir kişi olarak keşfin önemine dair ne söylemek istersiniz?
'Keşfedildikten sonra gerçekleri anlamak kolaydır. Mühim olan keşfetmektir.'
'Hiçbir şey keşfetmeksizin büyük meseleleri uzun uzadıya anlatmak yerine, keşke bir tek olgu, hatta küçük bir şey keşfetseydim.'
- “Kuşku bilimin babasıdır.” sözünüz meşhurdur. Biliyoruz ki bir de çokbilmiş insanlar var ve bildiklerinden asla kuşku duymuyor. Hep onların bildikleri doğru! Buradan onlara seslenmek isteseniz ne söylerdiniz?
“Her şeyi bilme şeklindeki bu kendini beğenmiş küstahlığın temeli hiçbir zaman hiçbir şeyi anlamamış olmaktan başka bir şey değildir. Bir kerecik bile olsa, tek bir şeyi tam olarak anlama deneyimi olan ve bilginin nasıl elde edildiğini gerçekten duyumsamış olan bir kimse, kendisinin hiç anlamadığı, sonsuz sayıda başka hakikatlerinde var olduğunu fark eder.”
- Zaten ben oldum demek gelişimi etkileyen bir düşünce tarzı değil midir? Ve ileride kaçınılmaz olarak başarısızlığı getiriyor. Başarısızlıkla mücadelede gençleri ikaz etmek istediğiniz bir şeyler var mı?
“Kararsızlık ve gecikme, başarısızlığın iki önemli sebebidir.”
- Ve son sorum, çoğunlukla fen bilimlerinden bahsettik. Siz aynı zamanda mühim bir filozofsunuz. Şu iki sözünüz benim fikir dünyamı beslemiştir: “İki gerçek birbiriyle asla çelişmez”, “Dalgalı deniz iyi bir ayna oluşturmaz.” Bilimsel çalışmalarınızda felsefe sizi besledi mi?
“Felsefe onunla beslenmesini bilenler için gerçek bir besin kaynağı oluşturur.”
Ne Aristoteles ne de siz yerkürenin fiilen Evren'in merkezinde olduğunu kanıtlayamazsınız. Fakat Evren'e eğer bir merkez tanınacak olabilse burada, o yerde öncelikle Güneş'e rastlardık.” sözünüz dün gibi aklımda. Ve buradan yola çıkarak benim için anlamı çok derin olan bu röportajı yaşadığım yüzyılın dahi fizikçilerinden Stephen W. Hawking’in sizinle ilgili düşüncelerini naklederek bitirmeyi bir borç bilirim:
“Bugün anladığımız anlamda fizik bilimi ise Galileo Galilei’yle başlar. O nedenle bütün dünyada üniversite birinci sınıfta fizik öğrenimine Galileo fiziğiyle başlanır ve hiçbir zaman Aristoteles fiziği okutulmaz.
Çünkü günümüzde Aristoteles ‘bilim’ olarak kabul edilmemektedir. Galileo ve sonrasının Aristoteles fiziğinden ayıran en önemli temel ilkesi ‘hareket ilkesidir.’
Zamanında fısıltıyla söylediklerinizi bugün tüm bilim camiası haykırıyor.
Ve evet, haklısınız dünya son sürat dönüyor.
Instagram
Facebook
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün düşünceleridir ve Onedio'nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio
gelmiş iki gözümün çiçeği 🫠 emeğinize sağlık yine harika olmuş Burçak hanım 🌸