Ağzım açık kaldı! 😯
Ağzım açık kaldı! 😯
Finans tarihindeki en büyük ve en yıkıcı saadet zinciri olarak bilinen olaydan dolayı hüküm giydikten sonra 150 yıl hapis cezasına çarptırılan Wall Street finansçısı Bernie Madoff, geçtiğimiz hafta Amerika'da bir hapishane hastanesinde vefat etti. Mağdurları toplamda 65 milyon dolara yakın dolandırıldığı tahmin ediliyor. Madoff'un zengin veya fakir olduğuna bakmaksızın birçok kişiyi dolandırdığı biliniyor. Mağdurlar arasında film yapımcısı Steven Spielberg, oyuncu çift Kevin Bacon ve Kyra Sedgwick, yayıncı Larry King ve beyzbol efsanesi Sandy Koufax da bulunuyor.
1938'de New York'ta Doğu Avrupa'dan Amerika'ya göçen işçi bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Madoff, cankurtaranlık yaparak ve çim sulama fıskiyeleri kurarak biriktirdiği parayla erkek kardeşiyle birlikte bir borsacılık şirketi kurdu. 1960'larda küçük hisse senetlerini veya büyük borsalarda listelenmeyen küçük şirketlerin hisselerini alıp satarak işe başladı.
Kardeşi ve iki oğluyla birlikte çalışan Madoff, Wall Street'in en büyük piyasa yapıcılarından biri haline geldi. Kendisi hisse senedi alıcılarını ve satıcılarını bir araya getiriyordu ve bilgisayarlı ticaretin öncüleri arasındaydı. O zamanlar alanında oldukça saygı duyulan bir kişi olan Madoff, teknolojideki uzmanlığını kullanarak ilk elektronik borsa olan Nasdaq'ın kurulmasına yardımcı olan teknolojiyi kuranlardan biri oldu. Hatta aynı anda bir süre Nasdaq'ın yönetim kurulu başkanı oldu.
Başarılı ve çalıştığı çevrede ona saygı duyulan bir kişi olsa da Madoff aslında insanları kandırarak ayrıntılı bir aldatmaca yürütüyordu. Menkul kıymet ticareti yapıyormuş gibi davranan Madoff, bir Ponzi şeması kurmuştu.
Ponzi şeması bir çeşit saadet zinciri. Menkul kıymet ticareti yapıyormuş gibi davranan Madoff da aslında bir Ponzi şeması kuruyordu. Bunu müşterilerine sabit, çift haneli getiri vaat ederken, aslında yeni yatırımcılardan ödeme alıp eski yatırımcılara geri ödeme yapıyordu.
O süre boyunca, Madoff var ettiği kârı müşterilerine veren ve güvenilen bir kişi olarak görülüyordu çünkü yaptığı sahtekarlık henüz ortaya çıkmamıştı. Kendisi bu sürede Manhattan, Long Island, Florida ve Fransa'nın güneyinde özel jetleri, yatları ve evleri olan lüks bir hayat yaşadı.
Şimdiye kadar Madoff'a olan güvenleri artan yatırımcıları, yeni gelir kaynakları azaldığı için paralarını çekmeye başladılar. Kasım 2008'e kadar yatırımcıların çektiği miktar 12 milyar doları aştı. Bu sırada Madoff, iki oğluna işinin gerçek doğasını itiraf etti ve söylendiğine göre bunun 'büyük bir yalan' olduğunu söyledi. Daha sonra yetkililere dolandırıcılık hakkında bilgi verdiler ve Madoff, Aralık 2008'de Manhattan'daki evinde tutuklandı.
Madoff, mahkemede Ponzi şemasını 1991 yılında kurduğunu söyledi. Fakat 1975'ten beri firmada çalışan hesap yöneticisi Frank DiPascali, dolandırıcılığın 'hatırladığı kadar uzun süredir' gerçekleştiğini söyledi. Bu yüzden bu sahtekarlığın ne zaman başladığı kesin olarak bilinmiyor.
Bu miktara müşterilere en az yirmi yıldan fazla bir süredir geri gönderdiği hayali kâr da dahildi. Bu zararın miktarı sahte hesap beyannamelerinin yansıttığı miktardı. Mahkeme tarafından atanan kayyumlar, yatırımcıların Madoff’un işine aktardığı tahmini 17.5 milyar dolarının 14 milyar dolarını geri kazanmayı başardılar.
Madoff, çok üzgün olduğunu ve utandığını söyledi. Suçlarını 'olağanüstü derecede kötü' olarak nitelendiren mahkeme, onu 150 yıl hapis cezasına çarptırdı. Evleri ve yatırımları da dahil olmak üzere kişisel mülküne, eşinin kendisine ait olduğunu iddia ettiği 80 milyon dolarlık mal varlığına el konuldu. Kardeşi de 2012 yılında 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
The Washington Post'a verdiği bir röportajda, 'Ölümcül derecede hastayım. Hastalığımın tedavisi yok. 11 yıldır cezamı çekiyorum ve açıkçası, bu sürede çok acı çektim. ' dedi. Onun davasına bakan yargıç, Madoff'un “gerçekten pişmanlık duyduğuna” inanmadığını ve “sadece hayatının dağılmasından dolayı üzüntü duyduğunu” söyleyerek talebi reddetti.
Madoff’un Ponzi şeması, çiftçiler, öğretmenler ve teknisyenler de dahil olmak üzere işçi sınıfı ailelerinin yanı sıra Basra Körfezi ve Florida Palm Beach’teki zengin yatırımcılardan para aldı. Hayır kurumları, emeklilik fonları ve üniversite bağışları da kandırıldı.
“Zenginlerden çaldı. Fakirlerden çaldı. Orta sınıftan çaldı. Hiçbir şeyi önemsemedi. Kurbanlarını aldattı ve paralarını aldı, böylece kendisi ve eşi… fazlasıyla lüks bir hayat yaşayabildi.' En az iki yatırımcı, dolandırıcılık nedeniyle varlıklarını kaybettikten sonra intihar etti. Madoff'un oğlu Mark, 2010 yılında babasının tutuklanmasından iki yıl sonra hayatına son verdi. Diğer oğlu Andrew, 2014 yılında 48 yaşında kanserden vefat etti ve hastalığın nüksetmesinin nedeni olarak dolandırıcılığın yarattığı stresini sorumlu tuttu.
Bu konuda ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım...
Ağlayanın malı gülene yâR olmaz. Allah elbeT hEsabını sorar. Bu HERKES için geçerli. :)