Dünyanın dört bir yanından yapılan ticaretlerde hangi para birimlerinin en çok kullanıldığını hiç merak ettin mi? Aslında hepimiz az çok tahmin edebiliyoruz, ama bazı sürprizler de yok değil. Bugün, cüzdanında belki de hiç görmediğin ama dünya ekonomisinde büyük rol oynayan para birimlerine daha yakından bakıyoruz.
Hazırsan, bu paralara birlikte göz atalım!
Sürpriz değil, değil mi? Dolar deyince aklına ilk gelen şey büyük ihtimalle yeşil banknotlar ve ABD'nin devasa ekonomisi. Ancak doların gücü sadece Amerika ile sınırlı değil; dünya genelindeki işlemlerin %40’ından fazlası bu para birimi ile yapılıyor. Uluslararası ticarette, petrol anlaşmalarında hatta bazı ülkelerde resmi para birimi olarak kullanılıyor. Dolar bir nevi dünya ekonomisinin dili gibi. Cebinde bir dolar banknot bulundurmak, belki de global bir ekonomiye ne kadar bağlı olduğumuzu gösteriyor!
Avrupa Birliği'nin gurur kaynağı olan Euro, 20’den fazla ülkede kullanılıyor ve dünya ticaretinde %36 gibi büyük bir paya sahip. Avrupa’da seyahat ederken farklı ülkelere gitmek, ama aynı para birimini kullanmak kadar rahat bir şey yoktur herhalde! Avrupa Birliği'nin ekonomik gücü ve siyasi yapısı sayesinde Euro, sadece Avrupa’da değil, Afrika ve Asya'daki birçok ülkede de ödemelerde tercih edilen para birimi. Avrupa’yla iş yapıyorsan, ya da Avrupa seyahat planın varsa, cebinde bir kaç Euro bulundurman şart!
Japonya'nın teknoloji ve inovasyona dayalı ekonomisi, yenin gücünü dünya genelinde hissettiriyor. Japon yeni dünya ticaretinde %10 oranında kullanılıyor. Japonya’daki dev teknoloji şirketleri ve otomotiv devleri sayesinde yen, uluslararası pazarlarda sık sık karşımıza çıkıyor. Ayrıca Japonya’nın dünya ekonomisine olan etkisi, para birimlerinin global ticarette ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösteriyor.
Kraliçenin ve Birleşik Krallık'ın sembolü olan sterlin, özellikle Londra'nın finans dünyasındaki gücü sayesinde dünya ticaretinde %6 payla yer alıyor. Brexit sonrası yaşanan belirsizliklere rağmen İngiliz ekonomisi ve sterlin hala sağlam duruyor. Londra’nın uluslararası ticaretin merkezi olduğunu düşünürsek, bu para biriminin gücü şaşırtıcı değil.
Son yıllarda hızla yükselen Çin, ekonomi sahnesinde dev bir oyuncu haline geldi. Çin Yuanı da bu yükselişin bir parçası olarak global ticaretin %3.5’ini elinde bulunduruyor. Çin, 'Dünyanın Fabrikası' olarak anılıyor ve bu unvan yuanın dünya genelinde hızla yayılmasına neden oluyor. Çin'in 'Kuşak ve Yol' projesi ile birlikte, yuanın önemi daha da artacak gibi görünüyor. Çin pazarına girmek isteyenler için yuan artık kaçınılmaz bir ödeme aracı.
Frangı duymayan kaldı mı? İsviçre dendiğinde akla gelen ilk şeylerden biri finansal istikrar ve güven olur. İsviçre Frangı da tam olarak bu güvenin simgesi. Global işlemlerde %2.5 oranında kullanılan bu para birimi, özellikle kriz anlarında güvenli liman olarak tercih ediliyor. Yani dünya ekonomisinde bir dalgalanma olduğunda, yatırımcılar franga yöneliyor.
Kuzey’in soğuk ülkesi Kanada, sadece doğası ve yaşam kalitesiyle değil, aynı zamanda para birimiyle de dünya ekonomisinde yerini alıyor. Petrol ve doğal kaynak ticaretinin Kanada ekonomisine katkısı büyük ve bu da CAD'ı öne çıkarıyor. Eğer kuzeyde bir yolculuğa çıkacaksan, bu parlak ve renkli banknotlar senin yoldaşın olacak.
Avustralya’nın masmavi gökyüzü ve egzotik yaşamı, para birimiyle de dikkat çekiyor. Avustralya doları, özellikle maden ve doğal kaynak ticaretinde önemli bir yer tutuyor ve dünya ticaretinde %1.7 oranında kullanılıyor. Avustralya'nın güçlü ekonomisi ve global ticaret ağı, AUD’ın da öne çıkmasını sağlıyor. Kanguruların diyarına gitmek ya da Avustralya ile iş yapmak isteyenler için bu para birimi olmazsa olmazlardan.
Küçücük bir ada devleti olan Singapur, Asya’nın finans merkezi olarak büyük bir rol oynuyor. Singapur’un stratejik konumu ve finansal gücü sayesinde SGD, Asya-Pasifik bölgesinde çok sık kullanılıyor. Singapur gibi küçük ama etkili bir ülkenin, para birimiyle dünya ticaretinde bu kadar önemli bir yer edinmesi gerçekten etkileyici!
Güney Kore, teknoloji ve inovasyon alanında dev bir oyuncu ve bu başarı wonu global ticarette önemli bir yere taşıyor. Dünya ticaretinde %1.1 paya sahip olan won, özellikle elektronik ve otomotiv sektörlerindeki Güney Kore’nin gücünü yansıtıyor. Eğer bir gün Seul sokaklarında kaybolmayı planlıyorsan, wonlarla alışveriş yapmak seni bu büyüleyici kültüre bir adım daha yaklaştırır!
İsveç Kronu, dijitalleşen dünyada önemi giderek artan bir para birimi. Global ticarette %0.9 oranında kullanılan kron, İsveç’in teknoloji ve sürdürülebilirlik alanındaki yatırımlarıyla daha fazla dikkat çekiyor.