Yeryüzü zaman zaman şiddetli sarsıntılarla hatırlatıyor varlığını. 7.0 ve üzeri büyüklüğündeki depremler büyük kabul edilirken, 8.0 üzeri sarsıntılar yıkıcı etkiler bırakabiliyor. Son yüzyılda dünya genelinde farklı bölgelerde meydana gelen büyük depremler, milyonlarca insanın hayatını değiştirdi. Can kayıpları, tsunamiler ve büyük yıkımların yaşandığı bu olaylar, sismik tarihin en dikkat çeken anları arasında yer alıyor. İşte 1900 yılından bu yana kaydedilen en büyük depremler...
22 Mayıs 1960'da Şili'nin Valdivia ve Puerto Montt bölgeleri açıklarında meydana gelen 9.5 büyüklüğündeki deprem, dünya tarihindeki en büyük sarsıntı olarak kayıtlara geçti.
En az 1.655 kişi hayatını kaybetti, 3.000’den fazla kişi yaralandı. Deprem sonrasında yaklaşık 2 milyon kişi evsiz kaldı. Tsunami, Hawaii, Japonya ve ABD’nin batı kıyılarında da hasara yol açtı.
28 Mart 1964’te, Alaska'nın güneyinde meydana gelen deprem “Good Friday Earthquake” olarak anılıyor. 9.2 büyüklüğündeki sarsıntı ve ardından gelen tsunami 131 kişinin ölümüne neden oldu.
Anchorage başta olmak üzere birçok şehirde binalar yıkıldı, okullar zarar gördü ve maddi kayıplar 2 milyar doları aştı.
26 Aralık 2004'te Endonezya'nın batı kıyılarında gerçekleşen deprem ve ardından gelen tsunami 283.000’den fazla kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. 10 ülkede milyonlarca insan etkilendi.
Tsunami, Hindistan, Sri Lanka, Tayland, Somali gibi birçok bölgede ciddi hasara neden oldu ve tarihte en çok can kaybına yol açan tsunamilerden biri olarak kayda geçti.
11 Mart 2011’de Japonya’nın kuzeydoğusunda meydana gelen deprem, kısa sürede tsunamiye neden oldu. 18.000’den fazla kişi hayatını kaybetti ya da kayboldu.
Fukuşima Nükleer Santrali'nde hasar oluştu ve nükleer sızıntı meydana geldi. Tsunami dalgaları Hawaii, Kaliforniya ve Güney Amerika kıyılarına kadar ulaştı.
4 Kasım 1952’de Rusya’nın Kamçatka Yarımadası açıklarında meydana gelen 9.0 büyüklüğündeki deprem, bölgede geniş çaplı yıkıma neden oldu. Depremin ardından oluşan tsunami dalgaları yalnızca Rusya kıyılarını değil, Pasifik Okyanusu boyunca yayılarak Hawaii kıyılarına da ulaştı.
Hawaii’de tekneler, iskeleler ve bazı sahil yapıları zarar gördü. Maddi zarar yaklaşık 1 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. En az 4.000 kişi yaşamını yitirdi.
30 Temmuz 2025 tarihinde Kamçatka açıklarında meydana gelen 8.8 büyüklüğündeki deprem, geniş çaplı tsunami uyarılarına yol açtı. İlk tsunami dalgaları Rusya’nın Severo-Kurilsk kentini vurdu ve şehir sular altında kaldı. Aynı saatlerde Japonya’da Fukuşima Nükleer Santrali’nde görev yapan işçiler tahliye edildi.
ABD Başkanı Donald Trump, Hawaii sakinleri için resmi uyarı yayınladı. Türkiye saatiyle 04.27’de yaşanan depremin ardından 6.9 ve 6.3 büyüklüğünde artçı sarsıntılar da kaydedildi. Depremde can kaybına dair resmi bir açıklama yapılmadı.
27 Şubat 2010’da Şili’nin Quirihue kenti yakınlarında meydana gelen 8.8 büyüklüğündeki deprem, hem kara hem de deniz üzerinden büyük yıkıma neden oldu. Tsunami dalgaları ülkenin birçok kıyı şehrini vurdu.
500’den fazla kişi hayatını kaybetti, 800.000’den fazla kişi evsiz kaldı. 12.000 kişi yaralandı. Tsunami Pasifik boyunca yayıldı ve San Diego kıyılarında teknelere zarar verdi. Ekonomik kayıp ise milyarlarca doları buldu.
31 Ocak 1906’da Ekvador ve Kolombiya açıklarında meydana gelen bu 8.8 büyüklüğündeki deprem, büyük bir tsunamiyi tetikledi. Kıyı yerleşimlerinin zarar gördüğü olayda, 500 ile 1.500 arasında insan hayatını kaybetti.
Tsunami, okyanus boyunca ilerleyerek Hawaii kıyılarına kadar ulaştı. Sarsıntının büyüklüğü daha önce 8.2 olarak tahmin edilse de, yapılan ölçümler sonrasında 8.8 olarak güncellendi.
4 Şubat 1965’te Alaska’nın Aleut Adaları’na bağlı Rat Adaları bölgesinde meydana gelen 8.7 büyüklüğündeki deprem, tsunamiye neden oldu. Tsunami bazı bölgelerde kıyı yapılarına zarar verdi. Depremde can kaybı yaşanmadı ancak yerleşim birimlerinde maddi hasar oluştu.
15 Ağustos 1950’de Hindistan ve Tibet sınırında meydana gelen bu büyük deprem, Himalaya bölgesinde ciddi yıkıma yol açtı. Deprem sonrası yaşanan heyelanlar birçok köyü yok etti.
Bir barajın çökmesiyle birlikte ölümler günler sonra da devam etti. Toplamda 1.500’den fazla insan hayatını kaybetti. Depremin büyüklüğü daha önce 8.7 olarak hesaplanmış, daha sonra 8.6 olarak revize edilmiştir.
11 Nisan 2012’de Sumatra açıklarında meydana gelen 8.6 büyüklüğündeki deprem, aynı gün iki saat sonra meydana gelen 8.2 büyüklüğündeki artçı sarsıntıyla dikkat çekti.
Deprem Sumatra ve Java adalarında şiddetli şekilde hissedildi. Endonezya'nın Aceh bölgesinde iki kişi hayatını kaybetti, sekiz kişi kalp krizi nedeniyle yaşamını yitirdi, onlarca kişi yaralandı. Depremler yerel bir tsunamiye neden oldu ve bölge genelinde büyük endişeye yol açtı.
Depremin büyüğü de küçüğü de çok kötü. Allah hiçbir ülkeye yaşatmasın..
6 Şubat depremi tarihe geçmedi mi?