Dünya Dışında Yaşam İçin En Uygun Gezegen Olarak Bilinen K2-18b Hakkında Bildiklerimiz

22.04.2025 - 12:45

Dünya dışında yaşam var mı sorusu, uzun süredir hem bilim insanlarını hem de meraklıları meşgul ediyor. Arada sırada gelen umut verici açıklamalar ise çoğu zaman somut bir kanıta dayanmıyor. Fakat bu kez işler ciddi görünüyor çünkü K2-18b isimli gezegen üzerinde yapılan analizler, hayatın izlerine işaret ediyor. Üstelik bu gezegenin koşulları yaşama elverişli gibi görünüyor. Üstelik iddia öylesine değil; arkasında James Webb Uzay Teleskobu gibi güçlü bir teknoloji ve Cambridge Üniversitesi gibi prestijli araştırma kurumları var. Gelin bu gezegen hakkında neler biliyoruz bakalım...

Kaynak 1, Kaynak 2

Her şey bir atmosfer analiziyle başladı. Görseli — İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi önderliğinde çalışan araştırma ekibi, K2-18b’nin atmosferinde DMS (dimetil sülfür) ve DMDS (dimetil disülfür) isimli moleküllere ait izler bulduklarını açıkladı. Moleküller, dünyada yalnızca mikroskobik deniz canlıları tarafından üretiliyor. Özellikle DMS, dünyadaki okyanuslarda yaşayan fitoplanktonlar tarafından atmosfere salınıyor.
Araştırma ekibi, bu gazların yoğunluğunun Dünya atmosferindekinden binlerce kat fazla olduğunu belirtti. Her ne kadar bu moleküllerin yaşam dışı kaynaklardan da üretilebileceği bilinse de K2-18b’deki durum bilim insanlarını fazlasıyla heyecanlandırdı. Çünkü veriler, önceden öne sürülen teorik tahminlerle neredeyse birebir örtüşüyordu.

Peki ama bu gezegen neden Dünya'nın yerine "yaşam umudu" olarak görülüyor? Görseli — K2-18b, tıpkı bilim insanlarının “Hycean” olarak adlandırdığı yeni bir gezegen sınıfının prototipi gibi davranıyor. Bu terim, hidrojen açısından zengin atmosfere ve yüzeyinde sıvı su barındırabilecek okyanuslara sahip gezegenler için kullanılıyor. Dünya’nın 2.6 katı büyüklüğünde olan K2-18b, yaşam için elverişli kabul edilen “yaşanabilir bölge” içinde yer alıyor ve kırmızı cüce yıldızın yörüngesinde dönüyor. Yine de bu gezegeni bir “Yeni Dünya” olarak düşünmek doğru olmaz çünkü yüzey sıcaklıkları 200°C’ye kadar ulaşabiliyor ve yıldızdan gelen yoğun radyasyona maruz kalıyor.

Gerçekten bir dönüm noktası mı yoksa fazla mı heyecanlandık?

K2-18b hakkında elde edilen son veriler, daha önce 2021 ve 2023 yıllarında yapılan ön bulguları da destekliyor. Bu kez kullanılan MIRI cihazı sayesinde, önceki gözlemlerden bağımsız, yeni bir ışık dalga aralığında daha net sonuçlar elde edildi. Profesör Nikku Madhusudhan liderliğindeki ekip, sinyalin oldukça güçlü ve net bir şekilde alındığını belirtti.

Hatta bu bulgunun rastgele bir olasılıkla ortaya çıkma ihtimali yalnızca %0.3 olarak hesaplandı. Yani tamamen rastlantı olması çok düşük bir ihtimal. Ancak yine de temkinli olmakta fayda var çünkü bu gazların bilinmeyen kimyasal süreçlerle de oluşmuş olabileceği ihtimali göz ardı edilemiyor.