Ucuz iş gücünün adresi, daha da acıklı biçimde insanların saati 1 dolara insafsızca çalıştırıldığı ülke olarak bilinen Çin'de bu 'insafsız çalışma koşulları' artık bir şehir efsanesine dönüşmüş durumda. Hatta son günlerde zirveye bayrağı diken dolar kurunun ardından Çin'deki ortalama bir çalışanın refah seviyesi Türkiye'nin de biraz üstünde yer alıyor.
Çin'de sunulan hizmetin kalitesi ve yöneticilerin bakış açısı ortaya iyi işler çıkmasını sağlıyor. Özellikle de büyük bir fabrikada işlerinizi yürütmeyi planlıyorsanız, iyi hizmet kalitesine ek olarak kısa sürede üretim yapabilme kapasitesi de bir avantaj olarak ortaya çıkıyor.
Taşıma maliyetleri, dil problemleri ve en önemlisi son yıllarda Çin'de artan asgari ücretler bile bu artıların göz ardı edilmesine yetmedi.
1 doların 7 çin yuanından biraz daha az olduğu bilgisiyle bugün ortalama asgari ücretin 350 dolar olduğunu söyleyebiliriz. Aslında bu ortalama tam olarak gerçeği yansıtmayabiliyor zira bazı eyaletlerde ortalama hayli yüksekken bazılarında ortalamanın hayli altında.
Asgari ücretin bundan 8 yıl önce 599 TL olduğunu not ettikten sonra aradaki 1.100 TL'nin tek başına bir anlam ifade etmediğini de belirtelim. Alım gücü, döviz karşısındaki değer gibi çok farklı değişkenlere bakıldığında reel artışı kestirmek çok da kolay değil.
Örneğin 2010'da 1 TL 1.5 dolara tekabül ediyordu, bu durumda asgari ücretin döviz cinsinden değeri 400 dolar eder. Görüldüğü gibi, döviz dalgalanmaları geçici olsa da bu tip hesaplarda bir anda reel değerde azalmayla karşılaşabiliyoruz.
Farklı bölgelerdeki yaşama maliyetlerini kıyaslayan Numbeo'ya göre, TL cinsinden konuşacak olursak ortalama bir restoranda yemek yemek Türkiye'de 20, Çin'de ise 15 TL. Su, süt ve yumurta gibi temel gıdaların fiyatları hemen hemen aynı, Türkiye'de sebze ve meyve Çin'e göre daha ucuz.
Akaryakıt fiyatlarına bakarsak, Türkiye'de benzin ortalama 6.20, Çin'de 5.20. Tıpkı bizde olduğu gibi Çin'de de otomobil fiyatları hayli yüksek.
Gelin, Türkiye'yi de sıralamaya dahil ederek Çin'de uygulanan asgari ücret oranlarını şu portaldan faydalanarak bir bir görelim.
Tibet yakınlarındaki bu eyalet Çin'in batısında yer alıyor. Türkiye şartlarına göre iyileşen imkânlar Çin şartlarında pek çalışmıyor anlaşılan ki asgari ücret bu eyalette 1500 Çin yuanı, yani 219 dolar.
Çin'in eyaletleri arasında 'fakir olanlar' arasında anılan Guangdong, tüm Çinlilere atfedilen kedi ve köpek yemeyi bazen et alınamadığı için geleneklerine dahil etmiş bölgelerden biri.
Aslında 276 dolar hiç de fena değil.
Çin'in asgari ücret oranı en yüksek iki bölgesinden hemen önce, 1603 TL'lik asgari ücretiyle Türkiye'nin yeri sık sık değişiyor. Son dalgalanmaları bir kenara bırakırsak, geçtiğimiz hafta 305 dolara tekabül eden asgari ücret bir süre önce 315 dolar seviyelerindeydi.
Shenzen'de asgari ücret 2130 Çin yuanı, yani 311 dolar.
'Vah garibim...' diyebileceğimiz Çinliler Shenzen'den itibaren yok, anlayacağınız.
Özel yönetim bölgesi Hong Kong bu sıralamaya dahil değil, dahil edildiğinde İngiltere yönetiminden bu yana oluşan gelenekle hayli yüksek bir asgari ücretten bahsedebileceğimizi söylemek yeterli olacaktır.
Velhasıl, saati 1 dolara çalışan Çinliler artık bir efsane, doların zirvedeki sefasının normale dönmesi en büyük arzumuz fakat böyle sürecek olursa Çin'de 'Saati 1 dolara çalışan Türkler' efsanesinin başlaması da imkân dahilinde.
Başlığı yayınlayana kadar dolar 6 lirayı aştıı
Konuya çok hakim olmasam da, Çin'in istisnasız her asgari ücretliye sosyal yardımlar yaptığını duymuştum. Bizde ki gibi kuru maaş olayı yok orada. Hatta BM yoksullukla mücadele programı için ödül vermişti.
An itibariyle 247 dolar, uygur bölgesinin gerisinde kaldık. Geçen sene bir ara 3.30du, O zamana göre 1 senede tam %100 değer kazandı. Maaşım %50 eridi, gelen zam %8 (özel sektör) bırakın doları, resmi enflasyonu bile karşılamıyor.