Beyin göçünde son dönemlerde önemli bir artış söz konusu. Meslek grubu olarak bakıldığında listenin başında sağlık emekçileri yer alıyor diyebiliriz. Politik iklim, ekonomi ve sonu gelmeyen sağlık emekçilerine şiddet haberlerinin bunda etkisi ise oldukça yüksek.
Peki hikayenin gerçek kahramanları yurt dışına gidiş nedenlerini nasıl açıklıyor? Detaylara beraber bakalım...
Fotoğraf: Emrah Güzel / AP
Türkiye’de sağlık çalışanları daha iyi şartlar ve koşullarda yaşamak uğruna ülkeyi terk edip yurt dışına gidiyor.
Enflasyon oranının yüzde 80’e çıktığı ülkede son aylarda yüzlerce doktor istifa edip, daha iyi koşullarda iş bulma umuduyla yurt dışına göç etmeyi tercih etti.
Euronews'te yer alan habere göre, Türk Tabipler Birliği’ne (TTB) göre, 2021 yılında binden fazla doktor, yurt dışında çalışabilmek için kendilerinden gerekli “iyi hal” belgesi aldı.
Anestezi uzmanı Doktor Tahsin Çınar, içinde bulunduğu koşullardan memnun olmayan sağlık çalışanlarından biri.
Çınar, “Doktorluk kesinlikle Türkiye'deki en zor mesleklerden biri. Çünkü ekonomik açıdan bakarsak, asistan doktorlar yoksulluk sınırının altında kazanıyor ve aldıkları maaş, İstanbul'daki bir evin kirasını bile karşılamaya yetmiyor. Bu yüzden biz daha fazla gece mesaisi yaparak hayatta kalmaya çalışıyoruz” diyerek umutsuzluğunu dile getiriyor.
Asistan doktorların özellikle yabancı dil öğrenip yurt dışına gitme palanları yaptığını kaydeden Çınar, “Asistan doktor arkadaşlarımın neredeyse dörtte biri yabancı dil kurslarına gidiyor. Özellikle Almanca öğreniyorlar. Burada ihtisasını tamamlayıp uzman doktor olarak Almanya'ya gidiyorlar. Ülkede çok ciddi bir beyin göçü var. Çok ciddi bir şekilde dışarıya emek göçü var. Burada mesleğin gerçek bir değeri olmadığı için ben arkadaşlarımı yargılamıyorum.' diyor.
Türkiye’den ayrılıp üç yıl önce İsveç’e giden Türk doktorlardan Burak Açıkgöz ise bu kararından pişman olmadığını şu şekilde dile getirdi.
“Ben İstanbul'da ilk göreve başladığım yerde çok güzel ameliyatlar yapılıyordu, biz iyi işler yapıyorduk. Ben ilk çocuğum doğunca gelecek için biraz endişelenmeye başladığımı fark ettim. Çocuğu olmayanlar bunu pek anlamıyor. Ama ben çocuğum olunca ne yapacağım diye endişelendiğim için en uygun seçenek olarak yurt dışına gitmeyi düşündüm. Benim bu kararı verdiğimde İsveç’e gitmek daha kolaydı. Öte yandan İsveç'in sunduğu koşullar, açıkçası maddi ve manevi imkanlar daha iyiydi.'
Türk Tabipler Birliği Konseyi üyesi Doktor Onur Naci Karahancı, Türk doktorların özellikle Avrupa’ya gitmek istediğine dikkat çekerek şunları söyledi:
Genelde en iyiyi ve en ucuz çalışanı seçen Avrupa ülkelerine yönelik daha fazla resmi bir göç yaşanıyor. Bunun nedenlerine baktığımızda, ilk neden olarak özgürlük, daha iyi yaşam kalitesi beklentisi ortaya çıkıyor. 2021'de göç eden doktor sayısında baktığımızda bunun bin 405 kişi olduğunu görüyoruz. Bu da son 10 yıllık bir süreçte yaşadığımız göçün 27 veya 28 kat daha fazlası. Bu yıl sadece haziran ayında 229 kişi yurt dışına gitti. Dediğim gibi eskiden yeni mezunlar ve pratisyen hekimler gitmeyi tercih ederken, şimdi bu rakamın en çarpıcı verilerinden biri, gidenlerin yarısından fazlasının uzman hekim olması.
İstanbul Üniversitesi’nde görevli ekonomist ve araştırmacı Enes Özkan, enflasyon oranındaki patlamanın en önemli nedenlerinden biri olduğunu şu şekilde dile getirdi: “Enflasyonun aslında beyin göçü ile doğrudan ilişkili olduğunu söyleyebilirim. Elbette enflasyona odaklanmadan önce enflasyonun nedenlerine daha fazla bakmak gerekiyor. Enflasyonu yaratan en önemli faktör Türkiye'nin kötü ekonomi politikası. Aksi takdirde, şu anda dünyada yaşanan genel enflasyon nedeniyle diğer ülkelerden yüksek miktarda beyin göçü olduğunu gözlemlemiyoruz. Ancak Türkiye'de yaşanan enflasyon, dünyada yaşanan enflasyonun çok üzerinde. Bu sorunun bu kadar çoğalmasına neden olan en önemli şey aslında hükümetin kötü ekonomi politikası. Türkiye'de yaşanan enflasyon diğer ülkelerden çok farklı bir süreç izliyor. Türkiye'de enerji fiyatlarındaki önemli bir artış var. Yine Avrupa ya da Amerika'daki gıda fiyatlarındaki artışla kıyaslanamayacak kadar ülkede yüksek bir enflasyon var. Türkiye’de resmi olarak yüzde 80'e yakın bir tüketici enflasyonu var. Ancak, bağımsız araştırma kurumlarının raporlarına göre enflasyon oranı neredeyse yüzde 80.'
Bu arada doktorların hasta yakınlarından gördüğü şiddet ve taciz ile bu kişilerin yeteri kadar ceza almaması, sağlık çalışanların motivasyonlarını kaybetmelerinde önemli faktörler arasında gösteriliyor.