Eğlence amaçlı uyuşturucu kullanımının yalnızca biz insanlara özgü bir davranış olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz sevgili dostlar. Görünen o ki hayvanlar da stresli bir günün sonunda rahatlamak için ilginç yollarla elde ettikleri uyuşturucuları kullanıyor!
Tatula, pek çok yerde yetişen ve bilinci tamamen değişime uğratan bir bitki türü. Bu bitkinin müdavimi ise atlar. Aslında bizim için nikotin neyse atlar için de tatula o. Bağımlılık yapma etkisi yüksek ve hayvanları birkaç sene içerisinde yavaş yavaş öldüren bir uyuşturucu çeşidi. Ayrıca zorlu kış şartlarında yetişebilen ender yeşil bitkilerden bir tanesi. Atlar ise bu bitkiyi besin değeri için tüketiyor ancak zamanla bağımlılık geliştiriyorlar ve uzun süreli kullanımda kilo kaybı ve davranışsal dengesizlik belirtileri gösteriyorlar.
Büyük bir kısmı Kanada'da yaşayan Amerika yaban koyunları, Kuzey Amerika coğrafyasına özgü bir liken türüyle beslenerek gününü gün ediyor. Doğal olarak kayaların üzerinde yetişen bu bitkiler, besin değerine sahip değil ve bulundukları noktalar ve uyuşturucu özellikleri açısından oldukça tehlikeli. Kaldı ki yaban koyunları yine de bu riskleri göze alarak kayalık noktalarda liken arayışına çıkıyorlar. İşin olumlu yanı ise bu tehlikeli bitkiye ender rastlanıyor olması ve olumsuz etkilerinden az sayıda hayvanın muzdarip olması.
Ren geyiklerinin amanita muscaria isimli halüsinojenik mantarla olan ilişkisi ilginç bir tarihe sahip. Bu tür mantarlar vücut tarafından metabolize edilmedikleri için mantarı yiyip işeyen birinin idrarını bir başkası içerse, en az mantarı yiyen kadar güçlü bir etki yaşar. Zamanında bu gerçeği fark eden şamanlar, insanlar için zehirli olabilen ancak ren geyiklerine zarar vermeyen mantarların kafasını yaşayabilmek için geyiklerin idrarını içmeye başlarlar. Ancak hikaye burada bitmez, çünkü ren geyikleri de zamanla mantarın gösterdiği etkiyi insanların idrarını içerek de yaşabildiklerini fark ederler. Böylece ren geyikleri ile aramızda uyuşturucu temelli bir çiş ittifakı oluşur. Bugün ren geyikleri mantar yemeye devam etseler de ittifakımız eskiden olduğu kadar sağlam değil...
Arılar alkolü sever. Hatta sinir sistemleri insanınkine benzediği için alkolle ilgili pek çok araştırmada denek olarak kullanılırlar. Bu çalışmalar sırasında elde edilen bazı bilgiler ise oldukça ilginçtir: Bilim insanları, alkol alan arıların daha az uçtuğunu, daha az sosyal ilişki kurduğunu ve şiddete daha eğilimli olduğunu gözlemlemiştir. Peki arıların alkol sevdası nereden geliyor? Görünen o ki onlar, fermente olmuş maddelere sebebi bilmeyen bir şekilde ilgi duyuyorlar. Ancak tıpkı bizim toplumumuzda olduğu gibi arılar arasında da sarhoşlar pek hoş karşılanmıyor. Onların çalışkan ve üretken hayvanlar olmaları beklendiği için kraliçe arı sarhoşları kovandan uzak tutarak cezalandırıyor.
Banisteriopsis caapi, Güney Amerika'nın ormanlarında bulunan bir bitki türü. Bu tür, evcil kediler için kedi nanesi ne anlama geliyorsa jaguarlar için o anlama geliyor. Kafasını rahatlatmak ve zihnini paralel evrenlere ışınlamak isteyen jaguarlar, bitkinin kökünü kemirerek halüsinasyonlar görmeye başlıyorlar. Üstelik caapi bitkisinin köküyle beslenen jaguarlar dünya çapında oldukça yaygın ve bitkinin duyusal farkındalığı da yükseltmesi bu koca kediler için önemli bir tercih sebebi.
Güney Amerika'da yaşayan kapuçin maymunları ve Madagaskar'da yaşayan lemurlar da kendilerini eylemenin bir yolunu bulmuş gibi görünüyorlar. Ancak onların kafayı bulma yöntemleri şimdiye kadar söz ettiklerimizden biraz farklı. Çünkü onlar bu iş için bitkileri değil hayvanları kullanıyorlar. Açıklayalım: Bazı kırkayak türleri kendilerini tehdit altında hissettiklerinde vücutlarından zehirli bir bileşik püskürtüyorlar ve onları yiyen maymunlar da bu sıvının kafasını yaşıyorlar. Aslında içinde siyanür bulunan bu sıvı, en yakın akrabalarımız olan kapuçinler için oldukça tehlikeli ve kimi zaman can alabiliyor. Ancak yine de bu ihtimâl onları çok korkutmuyor olacak ki kırkayak yiyerek uçmak kapuçinler arasında oldukça yaygın...
Avustralya'nın Tazmanya Adaları'nda yaşayan çiftçilerin büyük bir derdi var: kangurular. Söylenenlere göre bölgede afyon yetiştiren çiftçiler, kanguruların tarlalara girip bitkilerini tüketmesinden yılmış durumdalar. Bölgede kontrollü olarak üretilen ve ağrı kesici yapımında kullanılan afyonun müptelası olan kangurular, BBC'nin haberine göre bitkiyi yedikten sonra ilk olarak daire şeklinde koşmaya, sonra ise bir bir bayılmaya başlıyorlar.
Deniz biyoloğu Lisa Steiner, 1995 yılında pürüzlü dişli yunusları gözlemlerken ilginç bir durumla karşılaştı: Yunuslar bilerek şişmiş durumdaki baon balıklarına yaklaşıyorlardı. Balon balıklarının dünyanın en zehirli ve ölümcül kimyasallarından biri olan tetrodotoksini ürettikleri düşünüldüğünde bu oldukça ilginç bir davranıştı. Bu sebeple Steiner, aynı yıl yayımladığı makalesinde, yunusların bunu kafa yaşamak için yaptıklarını iddia etti.
Nane türlerinden bir olan kedi nanesi, içinde bulunan kafa yapıcı nepetalakton maddesi sebebiyle kedilerin çokça tercih ettikleri bir bitki. Yendiğinde ya da dumanı çekildiğinde anksiyete ve hiperaktivite, kimi zaman ise uyku hâli yaratan bu bitki, dünyanın pek çok bölgesinde bulunduğu için aslan, kaplan, leopar, panter, vaşak gibi türlerin de tercih sebebi. Neyse ki kedi nanesi hayvanlar üzerinde kalıcı bir hasar bırakmıyor ve etkileri genellikle on beş dakika içerisinde sona eriyor.
Kafa bulmak konusunda fillerin tercihi ise marula ağacı. Ağacın yere düşen ve fermente olmuş meyvelerini yedikleri ilk olarak 1839 yılında kaydedilen filler bu konuda diğer hayvanlara göre çok daha deneyimli gibi görünüyor. Mangoyla aynı aileden olan ve Afrika'nın pek çok yerinde yetişen bu ağacın sarı renkli ve tatlı meyvesi, genellikle reçel, şarap, bira ve likör yapımında kullanıyor. E biz faydalanıyoruz, onlar neden faydalanmasın; değil mi ama...
ohhhh tabiat anaya bak ne kafalar ne kafalar :)
Ver ablana bir kedi nanesi :D
Amk dünyanın hayvanları müptezel biz çekmişiz çokmu be amca