Doğadaki en ilginç canlı türlerinden biri olan arılar hakkında birbirinden ilginç bilgileri sizin için derledik. İyi okumalar!
Doğadaki en ilginç canlı türlerinden biri olan arılar hakkında birbirinden ilginç bilgileri sizin için derledik. İyi okumalar!
Yaban bitkilerinin neredeyse %90'ı ve sık tüketilen küresel mahsullerin %75'i varlığını tozlaşma işlemine borçlu desek yeri. Bu durumda, hayatımız boyunca tükettiğimiz besinlerin yaklaşık üçte biri arıların yarattığı tozlaşma sayesinde üretiliyor diyebiliriz.
Kraliçe arılar ve yaban arıları genellikle kovanda yaşarken yalnız arılar yerin altında yaşamlarını sürdürürler. Arıların yaşayabildiği yerler arasında bataklıklar, kum tepeleri, fundalıklar, sulak alanlar, uçurum kenarları, taş ocakları, her türlü çayır, çimen ve hatta sanayi arazileri bulunur.
Eğer hayatta kalmaya çalışıyor gibi görünen bir yaban arısına denk gelirseniz ve mevsim baharsa, bu arının dinlenme modundaki bir kraliçe arı olabileceği ihtimalini gözardı etmeyin. Eğer arının hayatta kalmak için zorlandığını hissederseniz onu yaşayabileceği bir çiçeğin üstüne koyabilirsiniz. Eğer çevrenizde arının barınabileceği bir çiçek yoksa, beyaz şeker ile suyu yarı yarıya karıştırarak yaban arısına tek seferlik bir tür enerji içeceği sağlayabilirsiniz.
Bu karışımı hazırlarken esmer şeker kullanmamaya özellikle dikkat etmeniz gerekiyor. Arılar esmer şekeri sindirmekte güçlük çekebiliyor ve içeriğinde bulunan patojenden dolayı yaban arılarının bal üretmesine engel olabiliyor.
Kuyruklu yaban arıları, haşhaş tohumu büyüklüğünde bir beyne sahipler. Bu boyuttaki beyinlerine rağmen, ucunda şekerli bir ödül olan futbol oyununu hızla kavrayabiliyorlar. Bu arılar, diğer yaban arılarını izleyerek topu nasıl kavrayacaklarını ve nasıl gol atacaklarını öğrenebiliyorlar.
Kraliçe arının ölümü halinde, işçi arılar yeni bir kraliçe arı bulmaya odaklanırlar. Bunun için bir larva seçerler ve onu 'arı sütü' adlı özel besinle beslerler. Bu sıvıyla beslenen larva, büyüyüp doğurgan bir kraliçe arıya dönüşür.
Aslında o kadar hızlı kanat çırparlar ki, insan beyni genelde arıların kanat çırpma hareketlerini algılamakta zorlanır. Arıların uçarken çıkardığı 'vız' sesi de aslında kesintisiz olarak duyduğumuz bir kanat çırpma sesidir. Çünkü arılar, kanatlarını dakikada tam 11.400 kez çırparlar!
Erkek arıların iğnesi yoktur, yalnızca dişi arılar insanları sokar. Dişi arıların iğneleri, aynı zamanda yumurtalık işlevi de görür.
Arılar havada daire çizip arkalarını dönerler, sonra aynı daireyi bir de tersten çizerler. Bu hareketi birkaç kez tekrarlarken bazen de hareket esnasında belli belirsiz sallanırlar. Bu sallanmanın süresi, arının bulduğu çiçeğin kalitesini belli edecek şekilde uzun ya da kısa tutulur.
Arılar, insanların korku halinde salgıladıkları hormonları hissedebilirler. Bu da saldırıya geçip geçmemeye karar vermemelerinde belirleyicidir.
Antik Mısır'da Kral 2. Pepy'nin bulduğu arı uzaklaştırma yöntemi, burada ayrıca bahsedilmeye değecek kadar orijinaldi. Bu yöntemde, kralın kölelerinden birinin vücudu tamamen balla kaplanırdı ve gelen arıların kölenin vücuduna yapışması, kralın sofrasından uzak durması sağlanırdı.
Şaka değil! Bal, içerdiği antioksidanlar itibariyle beyin fonksiyonlarının güçlenmesine katkı sağlayabilir! Balda bulunan pinosembrin hormonu, aynı zamanda bağışıklık geliştirme gibi birçok faydaya sahiptir.
Ancak bal arıları, kırmızı renkli çiçeklerin saçtığı UV ışınlarını hissedebildikleri için o arılara gidebilirler. Arılar, insanların aksine doğadaki renkleri morötesi spektrumunda algılayabilirler. Bunun yanında karanlık ve aydınlığı rahatlıkla ayırt edebilirler.
Bu gözlerden üçü kafalarının tepesinde bulunur, diğer iki göz ise birleşiktir ve daha kompleks bir yapıya sahiptir. Bu gözlerin içinde de çeşitli altıgenler bulunur. Bu durumun sebebi konusunda farklı görüşler bulunsa da, en yaygın teori altıgenin bir dairenin içine en fazla sayıda sığdırılabilecek şekil olmasıdır.
Bal arılarının gözleri, polenden korunmalarını sağlayan tüylerle kaplıdır. Tüyler, polenlerin göz yüzeyine yapışmasını önlerler. Ancak eğer polenler bu tüylerin üstüne yapışırsa, arıların yönlerini bulmaları ve uçmaları güçleşebilir.
Arı türlerinin her biri, farklı görevleri yerine getirmek üzere orada bulunuyor. Örneğin 2012 yılında keşfedilen bir tür olan asker arılar, hayatları boyunca kovanın güvenlik görevlisi olarak çalışıyorlar. Orta yaşlı arıların yüzde birlik bir kısmı 'cenaze' görevlerini üstleniyor; genetik temelli bir eğilim sonucunda, ölüp kovanda kalan arıları dışarı çıkarıyorlar. Hayatlarında farklı görevler alan bal arıları ise, alacakları göreve göre beyin yapılarını değiştirebiliyorlar!
Ve bu yüzleri en az iki gün akıllarında tutabiliyorlar. Bal arıları, yüzleri tanırken insanlarla aynı yöntemi takip ediyorlar. Yüzün farklı kısımlarını alıp birleştiriyorlar, buna da 'yapılandırma işlemi' adı veriliyor ve yüz tanıma teknolojilerinin geliştirilmesinde bu işlemden faydalanıyor.
Tüm arılar çalışkan ve adanmış olmak zorunda değil elbette! 2011'de yapılan bir araştırma, bazı arıların hayata daha kötümser yaklaşma eğiliminde olabildiğini gösteriyor. Onların da duyguları var ve bazen bu duyguları yüzünden işten kaytarabiliyorlar!
M.Ö. 36'da yaşamış olan yazar Marcus Terentius Varro, bal peteklerinin dünyadaki en iyi tasarlanmış ve en verimli yapılar olduğunu iddia etmişti. Yüzlerce yıl sonra, İskenderiye'de yaşayan Yunan matematikçi Pappus da bu iddiayı yineledi. Aradan neredeyse 2000 yıl geçti, Amerikalı matematikçi Thomas Hales bu teoriyi matematiksel olarak ispatlamaya karar verdi. Hales'in bulgusuna göre bal petekleri şekil itibariyle en az balmumuna ihtiyaç duyan yapılar. Aynı zamanda, bal peteklerinin içindeki altıgenler de kusursuz bir şekilde 120'şer derecelik iç açılara sahip.
Bal arıları, yeni bir yuva bulunması için karar alınması gerektiğinde oy kullanabiliyorlar. Gözcü dişi arılar yeni alanlar bulmak için etrafı dolaştıktan sonra dönüp kolonilerini (dans ederek) haberdar ediyorlar. Eğer diğer arılar da bu alanı beğenirse onlar da hareketli bir şekilde dans etmeye başlıyorlar. Kararlar da bu sayede alınıyor!
Amatör arıcıyım. Arılar muhteşem hayvanlar.