Devletlerin ve Liderlerinin Sebebi Oldukları İçin Özür Diledikleri Soykırım ve Katliamlar

27.07.2021 - 07:00

Kaynak: https://tr.euronews.com/2020/07/01/lider...

Dünyamız tarih boyunca sömürgecilik, katliam ve soykırımla ile uğraştı. ''Ateş düştüğü yeri yakıyor.'' sözü ne kadar da doğru. Yapılan bu katliamlar, sömürgeler milyonlarca insanın canını yaktı. İnsanlar kendi yurtlarından ayrılmak zorunda kaldı. Ailelerini kaybetti. Kendi ülkelerinde yabancı gibi yaşamak zorunda kaldılar. Ayrımcılıklara ve zulümlere maruz kaldılar. Yıllar sonra dünya liderleri ülkelerinin sebep olduğu bu şiddet ve insanlık suçlarını kınadı ve pişmanlıklarını dile getirdiler. Peki bu özürler ne kadar etkili oldu? Devlet liderleri hangi açıklamalar ile sebep oldukları katliam ve soykırımlar için özür diledi? Devlet liderleri yapılan ayrımcılıklar, savaşlar, katliam ve soykırımlar için üzüntülerini hangi sözler ile nerede dile getirdi? Sizler için derledik.

1. François Mitterrand ve Helmut Kohl

Birinci Dünya Savaşı sırasında milyonlarca insan hayatını kaybetti. 22 Eylül 1984'te büyük çatışmaların yaşandığı Verdun'da düzenlenen anma törenlerinde Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand ve Alman Şansölye Helmut Kohl yaşamını yitiren tüm askerler için el ele tutuştu ve saygı duruşunda bulundu. Meçhul asker anıtı önünde gerçekleşen bu saygı duruşu tarihe geçti.

2. Belçika Kralı (Kral Philippe)

ABD'de yaşanan siyahi George Flyod'un polis şiddeti sonucu hayatını kaybetmesinden sonra Belçika'da da diğer Avrupa ülkeleri gibi Black Lives Mathers protestoları gerçekleşti. Vatandaşlar geçmişi unutmadı, Belçika'nın Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki sömürgeci geçmişinin nedeni Kral II. Leopold'un büst ve heykellerini ve Kral'ın adını anımsatan sokak isimlerini ve heykelleri hedef aldılar ve kaldırılması için kampanyalar başlattılar. Geçmişte Kral II. Leopold, Kongo'yu kendi mülkü ilan etmiş ve yıllarca yağmalamış, milyonlarca masum insanın ölümüne neden olmuştu. Hatta Kral cani uygulamaları nedeniyle 'Kongo Kasabı' lakabını almıştı.

Black Lives Mathers olaylarından sonra Kral Philippe, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığının altmışıncı yılı dolayısıyla Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi'ye mektup gönderdi.

Kral Philippe, mektubunda 'Geçmişte ortak hafızamızda hâlâ yer eden bazı şiddet olayları ile birlikte zulme tanıklık edildi.' ifadelerini kullandı ve 'Geçmişte yaşanan acılar için derin üzüntümü ifade etmek istiyorum.' dedi.

3. Jacques Chirac

Paris'te on üç bin Yahudi 16-17 Temmuz 1942 tarihlerinde topluca tutuklandı ve Nazi konsantrasyon kamplarına gönderilmeden önce kurbanların çoğu geçici olarak Vélodrome d'Hiver adındaki hapishanesinde tutuldu. Bu olay 'Vel 'd'Hiv' Roundup' olarak isimlendirildi. Bu toplu tutuklanmalar bizzat Fransız Polis ve jandarması tarafından gerçekleşti. Çünkü o sıralar Almanya tarafından işgal edilmiş Fransa, Almanya'nın talimatlarını uyguluyordu. 16 Temmuz 1995 tarihinde dönemin Cumhurbaşkanı Jacques Chirac bu olayın anma törenlerinde konuşma yaptı ve ülkesinin yaşanan trajedideki rolünü ve sorumluluğunu kabul etti.

4.Tomislav Nikoliç

Sırbistan Devlet Başkanı Tomislav Nikolic Nisan 2013'te Srebrenitsa'da yapılan toplu katliam için özür diledi. Katliamda sekiz bin Müslüman hayatını kaybetmişti.Tomislav'ın ''soykırım'' yerine ''suç'' ifadesini kullanması ise dikkat çekti. Bosna'da bir televizyon kanalına konuşan Tomislav Nikolic “Srebrenitsa'da işlenen suçtan dolayı Sırbistan'ın affedilmesini diz çökerek rica ediyorum” ifadelerini kullandı.

5. Emmanuel Macron

Bugünkü Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 2017 yılında aday olduğu sıralarda Cezayir'i ziyarete gitmeden önce bir televizyon kanalına verdiği röportajda Fransa'nın sömürgeciliğine değindi ve Cezayir'den özür dilenmesi gerektiğini belirtti. Macron Cezayir ziyaretine gittiğinde Echorouk News adlı yerel televizyon kanalına verdiği röportajda konuşmalarında 'Sömürgecilik insanlığa karşı işlenmiş bir suçtur. Barbarlık olarak tanımladığım sömürgeciliği her zaman kınadım' ifadelerine yer verdi.

6. François Hollande

Macron’dan bir önceki Cumhurbaşkanı olan François Hollande de 2008 yılında henüz Sosyalist Parti Genel Sekreteriyken Cezayir'deki sömürgecilik ile ilgili yaptığı resmî açıklamada 'Biz hiçbir olumlu yanı olmayan ve olmamış sömürgeciliği kınıyoruz.' sözlerini kullanmıştı.

7. Hollanda Kralı ( Willem Alexander)

Kral Alexander Endonezya'nın 75. bağımsızlık yıl dönümünde yaptığı resmî ziyarette, 1945-1949 yılları arasındaki bağımsızlık savaşı döneminde işlenilen suçlar ve katliamlar için özür diledi. Bu Hollanda'nın ilk özrü değildi ancak resmî bir ziyarette yapılması bakımında ilk oldu. Kral Alexander, Endonezya Devlet Lideri Joko Widodo'ya:

'Hükûmetin bu konuda hali hazırda yapmış olduğu deklarasyona ek olarak, ben de Hollandalılarca o dönem uygulanan şiddet nedeniyle derin üzüntü ve özürlerimi size arz ederim. Hayatlarını yitirenlerin yakınlarına ve bugünkü varislerine yaşattığımız acının ve üzüntünün tamamen farkındayız.' diyerek özürlerini iletti.

8. Justrin Trudeau

Kanada Başbakanı Justrin Trudeau da 15 Aralık 2015 tarihinde Ottawa'da gerçekleşen seremonide 19. Yüzyıldan 1970'lere kadar uygulanan her tür ayrımcılık ve tacizler için Kanada'nın Aborjin yerlilerinden özür diledi. İkinci 2019 yılında 1940lar, 50ler ve 60larda yaşanan verem krizinde yerlilere yaşatılan ayrımcılıklar için özür diledi.