Devlet Ana, 1967 yılında yayımlanmış ve Osmanlı Dönemi'ni anlatan tarihi bir romandır. Ertuğrul Bey'den Osman Bey'e Osmanlı'nın kuruluş dönemindeki olayları konu edinir. Roman, 1968 yılında Türk Dil Kurumu'nca ödüle layık görülmüştür. Yazarının en önemli eseri olarak bilinen Devlet Ana, yıllardır tarihe ışık tutmaya devam etmektedir. Peki Devlet Ana yazarı kimdir, konusu nedir?
Gelin birlikte inceleyelim...
Devlet Ana Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarını konu edinen bir romandır. Özellikle Batı ve türk kültürü arasındaki farklara odaklanılarak Osmanlı Devleti'nin tarihi anlatılmıştır. Kitapta Ertuğrul Gazi, Osman Bey ve Orhan Bey'e yer verilmiştir.
Gladyüs, Bizans İmparatorluğu'nun başına geçmek istemektedir. Bunun için Ertuğrul Gazi'yi öldürme planları yapar ve Osmanlı Beyliği bölgesindeki Bizanslıları kışkırtır. Ayrıca Ertuğrul Bey'in ak bakıcılığını yapan Demircan'ın ilişkisi olduğu Liya'yı elde etmek ister.
Bir süre sonra Demircan öldürülür. Gladyüs ise planını uygulamaya başlar. Ardından Ertuğrul Bey vefat eder ve Osmanlı Beyliği'nin başına Osman Bey geçer. Dündar Alp ise başa geçenin kendisi olması gerektiğini düşünür ve yancılık yapmaya başlar.
Demircan'ın kardeşi Kerimcan da intikam ateşiyle yanıp tutuşmaktadır. Bu sırada Dündar Alp ikna edilmeye çalışılır. Özellikle Şeyh Edebali, Dündar Alp ile konuşur.
Osman Bey de Şeyh Edebali'nin kızı Bala Hatun ile evlenir. Hatun, Osmanlı'nın geleneklerine alışma sürecinden geçer.
Yaşanan olaylar ışığında hem Osmanlı'nın gelenek, görenekleri ve toplumsal yaşamı hem de tarihsel gelişimi aktarılmıştır.
Devlet Ana romanında Osmanlı İmparatorluğu'nun henüz başlangıç yıllarındaki büyümesi konu edinilmiştir. Romanda ağırlıklı olarak insan tiplemelerine, yaşam tarzlarına ve geleneklere yer verilmiştir.
Romanda adı geçen karakterler ise Osmanlı'nın kuruluşunda öncülük eden tarihi isimlerdir. Bunlar;
Ertuğrul Gazi
Osman Bey
Orhan Bey
Şeyh Edebali
Bala Hatun
Devlet Ana, Türk edebiyatının önemli yazarlarından Kemal Tahir'in, kaleminden çıkmıştır. 1967 yılında yayımlanan Devlet Ana, Tahir'in en önemli eserleri arasına gösterilir. Romanda sadece Osmanlı'nın büyümesi değil aynı zamanda nasıl ve hangi amaçla kurulduğuna, toplumsal yaşamına ve kültürüne dair birçok bilgi bulunur.
Tahir, bu romanıyla 1968 yılında Türk Dil Kurumu roman ödülünü kazanmıştır. Devlet Ana romanıyla ilgili bir konuşmasında “Bir kere Batı’da roman nereden kaynaklanmış? Masaldan, halk
hikayelerinden mi? Tamam! Benim de masalım var, halk hikayelerim var. Öyleyse
romanımızı oturtacağım temel var bende.” ifadelerini kullanmıştır.
Realist bir bakış açısıyla kaleme alınan bu roman, Ertuğrul Gazi'nin yaşlılık, Osman Gazi'nin ise beylik yıllarına odaklanmıştır. Tahir aynı zamanda günümüz toplumunda meydana gelen problemlerin çözümünde ve geleceğe hazırlanmada mazinin iyi bir şekilde değerlendirilmesi gerektiğini düşünür.