Ülkemiz, aktif fay hatları üzerinde bulunuyor. Bu nedenle bugüne kadar ülkemizde büyük yıkımlara neden olan pek çok deprem meydana geldi. Özellikle son zamanlarda Balıkesir'in Sındırgı ilçesinde meydana gelen depremler, vatandaşlarımızda endişeye sebep oldu.
Artık deprem haberlerini o kadar sık duymaya başladık ki deprem olmasa bile deprem oluyormuş gibi hissediyoruz. Peki bunun sebebi nedir?
Kaynak: Sinirbilim Topluluğu
Eğer deprem olmadığında bile deprem oluyormuş gibi hissediyor hatta uykularınızdan uyanıyorsanız, yalnız değilsiniz. Depremi yaşayan veya sürekli deprem haberlerine maruz kalan insanlarda bu durum görülebiliyor ve bilim dünyasında bu olaya 'Phantom Earthquake Sensation' yani 'Hayalet Deprem Hissi' adı veriliyor.
Sinir Bilim Topluluğu'nun paylaşımına göre, hayalet deprem hissi özellikle kişi uzandığında veya sakin kaldığında meydana geliyor. Yapılan çalışmalarda, bu hissin, beynin vestibüler sistemiyle bağlantılı olduğu ortaya çıktı. Yani, deprem sırasında aktifleşen vestibüler sistem (denge sistemi) vücudu sallanma ihtimaline karşı ayakta tutuyor.
Hayalet deprem hissi, özellikle hassas yapılı bireylerde ve anksiyete geçmişi olanlarda görülüyor. Biz istemesek bile, beynimiz bir tür savunma sistemi geliştiriyor.
Bu his, aslında basit bir korkudan ibaret değildir. Bedeninizin geliştirdiği bir tür savunma mekanizmasıdır. Bu olayı, karanlıkta bir merdiven basamağını yanlış tahmin ettiğimizde yaşadığımız “çekilme” hissine benzetebiliriz. Beynimiz, anlık olarak beklenenle gerçek arasındaki farkı algılamaya çalışır. Deprem gibi sarsıcı olaylar da beynin gerçeklik algısıyla oynayabilir. Bu nedenle sokaktan bir araç geçtiğinde veya hiçbir şey olmadığında bile deprem oluyor gibi hissedebilirsiniz.
Hayalet deprem algısını azaltmak için sakin kalmak son derece önemlidir. Bunun için de olumsuz haber maruziyetini sınırlamak, gevşeme egzersizleri yapmak ve beden farkındalığını artırmak tavsiye edilir. Nefes egzersizleri bu noktada yararlı olacaktır.
*Eğer uzun süreli stres yaşıyorsanız, bu konuda uzman isimlerden destek almayı ihmal etmeyin.
Bu video, Google NotebookLM ile hazırlanmıştır.
Büyük bir korkudan sonra gelişen durum, travma sonrası stres bozukluğu. Hep aynı şey oluyor yada olacakmış gibi gelir, gerginlik, huzursuzluk olur. Zamanla hafifleyebilir yada daha kötüye gidebilir.