Pek çok insanın yaşamında deneyimlediği, bir olayı daha önceden yaşamışlık hissine kapılmasına sebep olan dejavu, insanların büyük bir bölümü tarafından merak konusu olmaya devam ediyor. Uzun yıllardır tartışmalar konu olan dejavu, günümüzde hala gizemini korurken, bu durumun normal mi yoksa bir hastalıktan mı kaynaklandığı akıllarda soru işaretlerine yol açmaktadır. Peki, dejavu nedir, ne demek? Dejavu kimlerde görülür? İşte konuyla ilgili bilinmesi gerekenler…
Yeni olaylar ilginç bir şekilde tanıdık geldiğinde bu durumun izahının dejavu olduğunu hepimiz biliyoruz. Araştırmalar insanların neredeyse 3’te 2‘sinin hayatları boyunca en az bir kez bu hisse kapıldıkları gösterirken, özellikle 15-25 yaş aralığındaki kişilerde yaygın görüldüğü kanısına da varılmıştır. Yaşanılan bu durum; depresyon, anksiyete ve şizofreni gibi bazı hastalıklarla da ilişkilendirilmektedir fakat dejavu sağlık durumu yerinde olan pek çok insanda da meydana gelmektedir. Peki, dejavu nedir, dejavu ne demek? Dejavu kimlerde görülür? İşte detaylar…
DEJAVU NE DEMEK?
Nedenine dair daha pek çok araştırmanın yapıldığı bu kavram, bilimsel araştırmalara göre beynin sağ ve sol lobunda ortaya çıkan küçük bir zaman farkı olabileceği düşünülüyor. Bir olayın daha önceden yaşanmış gibi hissedilmesi olarak tanımlanan dejavu, bir hastalık olmamakla birlikte sık sık yaşanması durumunda bir hastalığın belirtisi olabileceği düşünülmektedir. Birçok araştırmaya konu olan dejavu, zaman zaman bir koku, ses ya da tat ile tetiklenebilir. Birey, yaşadığı durumu önceden yaşamış fakat o anı unutmuş gibi hisseder.
DEJAVUNUN NEDENLERİ
Eski anıların içinde bulunuyormuş hissine kapılmamıza neden olan dejavu, ilk defa Fransız Fizikçi Emile Boiraiç (1876) tarafından açıklığa kavuşmuştur. Dejavu, beynin sağ lobu ve sol lobunda bir zaman farkı ile çalışması sonucu ortaya çıkar. Yani olaylar algılanırken bir lob diğer lobdan geç algılayarak olayı geç algılayan lob o anı daha önce yaşanmış gibi hissettirir. Bu, sinir aksonlarındaki bir sapmadan kaynaklanmaktadır.