Türkiye ve dünya ekonomisine ilişkin değerlendirmelerde bulunan ünlü iktisatçı Daron Acemoğlu, 'Türkiye kendisini yenilemeli ve üretimi artırıcı yapısal reformlara hız vererek hukukun egemenliğini güçlendirmeli' dedi. Çözüm süreci hakkında da konuşan Acemoğlu, 'Çözüm sürecinin bitmesi politik sistem ve ekonomi için felaket olur' değerlendirmesinde bulundu.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Ekonomi Profesörü Acemoğlu, 'RePEc' (Research Papers in Economics) tarafından kuruluşa üye 2 bin 223 ekonomist içerisinde ilk sırada gösterilmişti.
“Türkiye kendisini yenilemeli'
Batılı bilim çevrelerince gelecekte ekonomi alanında Nobel alabilecek isimler arasında gösterilen Acemoğlu, Türk ekonomisinin temellerinde güçlendirici değişikliklerin yapılması çağrısında bulunarak, 'Ekonominin tekrar ayağa kalkması için değişiklik kaçınılmaz. Türkiye kendisini yenilemeli ve üretimi artırıcı yapısal reformlara hız vererek hukukun egemenliğini güçlendirmeli' ifadelerini kullandı.
'Hepimizin Merkez Bankası'nın bağımsızlığını desteklemesi gerekiyor' ifadesini kullanan Acemoğlu, Merkez Bankası'nın bağımsızlığını kaybetmesi halinde bunun Türkiye'deki ekonomik kurumların geleceği için de olumsuz etkilere sahip olabileceğinin altını çizdi.
“Çözüm sürecinin bitmesi felaket olur ”
Merkez Bankası'nın faiz politikasını da değerlendiren Acemoğlu, 'Bence yabancı yatırımcıların aklında olacak şey faiz koridoru değil. Genel ekonomik ve politik belirsizlik ve bunların getirdiği dengesizlik yabancı yatırımcıların cesaretini kıran temel unsurlar arasında' dedi.
Çözüm sürecinin devam ettirilmesi gerektiğine işaret eden Acemoğlu, 'Çözüm sürecinin bitmesi politik sistem ve ekonomi için felaket olur. Öte yandan DAEŞ, tabi ki tüm bölge ve artan bir şekilde Türkiye için çok büyük bir problem'dedi.
“Avrupa iç patlamaya gidiyor”
Acemoğlu, Avrupa ekonomisinin olası bir iç patlamaya doğru ilerlediği uyarısında bulundu ve şöyle dedi: 'Henüz Avrupa'daki krizin sonunu gördüğümüzü düşünmüyorum. Avrupalı politika yapıcıları halen devasa bir problemin üzerine yara bandı yapıştırmaya çalışıyor' .
Avrupa ekonomisinin yapısal bir entegrasyon sorunu ile karşı karşıya olduğunu belirten Acemoğlu, 'Yunanistan'daki durumun Avrupa'nın geri kalanı için büyük sonuçları olacak. Avrupa Parlamentosu ve AB Komisyonu'nun Yunan politikacıların kararları üzerinde sadece dolaylı bir etkisi var. Avrupalı büyük kurumların bu berbat durumlarına kayırmacı politikalarını eklediğinizde, önümüze bizi bekleyen bir iç patlama çıkıyor' ifadelerini kullandı.
'Yunanistan semptomlardan sadece birisi'
Avrupa'da sorunun kurumsal temelde olduğuna dikkati çeken Acemoğlu, 'Avrupa'nın asıl problemi kurumsal ve Yunanistan bunun semptomlarından sadece birisi. Uzmanların çoğu Avrupa için çıkış yolunun daha güçlü bir mali ve bankacılık birliğinden ya da parasal entegrasyona son verilmesinden geçtiğini düşünüyor, fakat genel olarak etkili mali ve bankacılık entegrasyonunun politik entegrasyon olmadan yapılamayacağı düşüncesi daha az kabul görüyor. Yunanistan'daki sorun politik entegrasyonun olmamasından kaynaklanıyor' dedi.
Uluslararası kariyerinde Türkiye'ye dair merakının da rol oynadığına işaret eden Acemoğlu, 'Türk ekonomisini ve politik problemlerini anlamaya karşı ilgim beni ekonomiye çekti. Türkiye'de yetiştirilmem farklı perspektifler geliştirmemi, çözülemez görülen sorunları anlamaya çalışma tutkusunu kazanmamı sağladı' ifadesini kullandı.
“FED’in faiz artışı sorun yaratabilir”
Brezilya ve Rusya'nın da içerisinde bulunduğu gelişmekte olan ekonomilerin uzun süre düşük faiz oranları ve yüksek emtia fiyatlarından fayda sağladığının altını çizen Acemoğlu, 'Emtia fiyatlarındaki düşüşle birlikte şimdiden ekonomik anlamda zor bir sürece girdiler. ABD'de faiz oranının artması bu ülkeler için durumu daha da zorlaştıracak, fakat Avrupa'da devam eden ekonomik çalkantı genişlemeci para politikası döneminin uzamasına neden olabilir' dedi.
Acemoğlu, 'Türkiye de dahil olmak üzere, birçok gelişmekte olan ekonomi şu anda düşük enerji fiyatlarından ve devam eden düşük küresel faiz oranlarından faydalanıyor. Aynı zamanda bu ülkeler ABD'nin faiz artışından en olumsuz etkilenebilecek ekonomiler arasında yer alabilir' dedi.
Türkiye ekonomisinin son dönemde iyi bir görünüm sergilemediğini belirten Acemoğlu, 'Ekonomi büyüyemiyor ve özel yatırımlar genel anlamda zayıf. Ekonomi zayıf olmasına rağmen kamu talebi yönlü büyüme söz konusu.Kamunun ekonomide artan rolü, yükselen enfasyon, yüksek cari açık bu durumun göstergesi.Tüm bunlar şaşırtıcı değil. Bir ekonominin büyümesi ekonomik kurumlarıyla doğrudan ilişkilidir.Türkiye'de son birkaç yıl içerisinde gerek kurumlar, gerek yasal sistem, gerekse yolsuzluk sicili kötüleşti' değerlendirmesinde bulundu.
Acemoğlu kimdir?
1967 İstanbul doğumlu Acemoğlu, Galatasaray Lisesi'nden okuduktan sonra eğitimine yurt dışında devam etti. Kısa süre önce Bilkent Üniversitesi'nin fahri doktora unvanına layık gördüğü Acemoğlu, 2013'te de 'T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'nü almıştı.
Tüm dünyada ekonomi çevrelerinde James Robinson ile birlikte yazdığı 'Ulusların Düşüşü' adlı kitabıyla ses getiren Acemoğlu'nun adı, Nobel Ekonomi Ödülü adayları arasında geçiyor.
AA