İdam cezasının tekrar ceza yasasına eklenip eklenemeyeceği konusu şimdiden kulislerde konuşulmaya başlandı.
Not: İdam, aslında ölüm cezasının infaz şekillerinden sadece bir tanesidir. Galeri içinde geçen bu terim, ölüm cezası olarak değerlendirilmeli.
Yıldırım; 'Vatandaşlarımızın isteği bizim için emirdir ama şu olayın sıcaklığı, heyecanı içerisinde aceleci bir karar vermek doğru değildir. Ama vatandaşımızın bu talebini de gözardı edemeyiz. Etraflıca, Meclisimiz, düşünülür, konuşulur, bu bir anayasa değişikliği gerektiren husustur. Burada halkın kanaatine göre hareket ederiz. Peşinen reddetmeyiz, peşinen de kabul etmemiz şu aşamada çok sağlıklı sonuçlar vermez.' şeklinde açıklamalarda bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan CNN International'a verdiği mülakatta 'Yani liderlerin bir araya gelip bunu tartışmaları gerekiyor. Eğer bunu görüşmeyi kabul ederlerse, ben de Cumhurbaşkanı olarak parlamentodan çıkacak her türlü kararı onaylayacağım.' dedi.
Kesinleşmiş idam cezaları, TBMM onayı olmadan infaz edilemiyordu.
İdam cezası, 3 Ağustos 2002'de Kopenhag Kriterleri'ne uygun olarak Üçüncü Uyum Yasa Paketi ile kaldırılmış, yerine ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası konulmuştu. Daha sonra Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 13. Protokolü'nü 9 Ocak 2004'te imzalayarak idam cezasını savaş hallerinde de kaldırmasının yanı sıra, askeri yasalardan da kaldırmıştı.
Sadece suç işlendikten sonra cezada sanıkların lehine bir yasa çıkarılırsa uygulanması mümkün olabilir. Örneğin, nitelikli hırsızlığın cezası 1 yıl iken ve bir sanık yargılanıyorken yeni bir yasayla ceza 6 aya düşürülürse bu yeni ceza sanık için uygulanır; 2 yıla çıkarılırsa uygulanamaz.
Anayasa 38. Madde 1. Fıkra: 'Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz; kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez.'
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi; temel hak ve özgürlükler konusunda imzacı devletlerin iç hukuk kurallarıyla çelişirse AİHS hükümlerine uyulur. Yani insan hakları konusunda anayasal ve yasal metinlerle AİHS arasında hüküm farklılığı doğarsa AİHS hükümleri uygulanır.
Anayasa Madde 90, 4. fıkranın 2. cümlesi: Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.
309. ve 316. maddeler arasında düzenlenen bu suç tanımlarının birçoğunda gerekli ceza ağırlaştırılmış müebbet olarak belirlenmiştir. Ayrıca bu suçlar için herhangi bir hafifletici sebep öne sürülemez. Bu cezalardan hüküm giyenler için koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile 6 Nolu ve 13 Nolu protokollere taraf olmaktan vazgeçilir.
Uluslararası sözleşmeler TBMM kararıyla feshedilebilir.
Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, mevcut tartışmalar için sorulan soru için idam cezası uygulayan hiçbir ülkenin AB üyesi olamayacağı şeklinde cevap verdi.
Ayrıca uluslararası anlaşmaları terk etmekten doğabilecek farklı yaptırımlar da söz konusu olabilir.
Kanun koymak, değiştirmek ya da kaldırmak TBMM'nin yetkisi altındadır.