Hafıza Sarayı Yöntemi, Lokus Metodu veya Mekân Metodu olarak bilinen yöntem oldukça ilginç. Sherlock dizisinde efsane bir bölümde karşılaştığımız bu metot, kısa sürede herkeste merak uyandırdı. Peki, istediğiniz her şeyi hatırlamanıza yardım edecek bu teknik nasıl uygulanıyor? Haydi, birlikte bakalım.
Hafıza Sarayı, zihin haritasını kullanarak olayları ve olguları hafızada tutabilmek için kullanılan bir metot. Daha basit anlatımıyla, bilgiyi organize edip hatırlayabilmek için zihinsel görselleştirmeyi sağlama yöntemi.
Hafıza Sarayı yönteminin geçmişi Antik Yunan'a kadar uzanıyor. Eski zamanlarda yazılı kaynaklara ve yazı materyallerine ulaşmak zor olduğu için insanların, bilgileri hafızalarında tutabilmeleri çok önemliydi. Bu nedenle hafızayı daha etkili kullanmak için bazı yöntemler gerekiyordu. Bu metot da onlardan biri.
Hafıza Sarayı Yöntemi'nin günümüzden yaklaşık olarak 2000 yıldan fazla bir zaman önce Roman Cicero de Oratore tarafından geliştirildiği düşünülüyor. Yöntem; Rönesans döneminde mühendislik, astronomi, matematik, tıp gibi birçok alanda çalışmalarıyla tanınan Leonardo Da Vinci tarafından da etkili bir şekilde kullanılmış. O nedenle Da Vinci Metodu olarak da biliniyor.
Hafıza Sarayı Yöntemi, hatırlamak istenen nesnelerle çok iyi bildiğiniz bir mekânın birbiriyle ilişkilendirilmesine dayanan bir yöntem. Yöntem için görsel düşünmek çok önemli. Yaşanan olayları görselleriyle birlikte düşünmenin çok daha kolay bir şekilde hatırlamayı sağladığı belirtiliyor. Görsellere odaklanmak kelimelere ve seslere odaklanmaktan çok daha etkili bir teknik.
1. Adım: Mekânı belirlemek.
Zihin Sarayı'nızı yaratmak için önce kendinize düşünce dünyanızda bir mekân seçmelisiniz. Mekân; yaşadığımız ev, oda, cadde veya sokak olabilir. Ancak nereyi seçerseniz seçin bu alanı çok iyi tanımanız gerekiyor. Yani görsel olarak mekânı en ince detaylarına kadar gözünüzde canlandırabilmelisiniz.
2. Adım: Belirdiğiniz mekânın rotasını oluşturmak.
Bu aşamada seçtiğiniz mekânı hatırlama sürecini belirli bir rotaya bağlamanız gerekiyor. Rota oluşturmak, mekândaki hareketlerin baştan sona kadar standart bir hale getirilmesi şeklinde özetlenebilir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, mekândaki rotanın hep aynı biçimde ilerlemesi. Hep aynı rota izlendiğinde, mekânı nesneler ile ilişkilendirmek çok daha kolay olacak.
3. Adım: Kelimeler oluşturmak.
Hafıza Sarayı'nı oluşturmak için zihninizde kalmasını istediğiniz anahtar kelimeleri belirlemelisiniz. Kelimeleri tanımları ve ayrıntılı açıklamalar ile düşünmek hafızada kalmasını kolaylaştıracak.
4. Adım: Mekâna görsel nesneler eklemek.
Nesne ve hafıza arasında bağlantı kurmak için yapılması gereken şey ise zihinsel sarayınıza çeşitli eşyalar yerleştirmek. Bu nedenle oluşturulan mekâna sandalye, masa, televizyon, tablo, koltuk gibi bazı nesneler eklemelisiniz.
5. Adım: Mekânı unutmamak için sürekli tekrar etmek.
Aklınızda tutmak istediğiniz şeyi hatırlayabilmek ve zihninizi sürekli diri tutmak için Zihin Sarayı'nı sık sık ziyaret etmeli ve rotanızı daima aynı olacak şekilde ezberlemeye çalışmalısınız. Bu şekilde zihniniz sürekli olarak Zihin Sarayı'na aldığınız anıları ve anahtar kelimeleri canlı tutacak.
Zihin Sarayı, size bir parça korkutucu görünmüş olabilir. Ancak bu yöntem bazı anıları asla kaybetmemek için oldukça etkili. Daha net anlamak için bir örnekle açıklayalım. Hazırsanız başlıyoruz:
Önce mekânı belirleyelim. Mekânımız bahçe olsun. Ezberlememiz gereken kelimeler ise 'çeşme, elma, karavan, saat, kova, köpek, zincir, yumurta, pencere, kulübe, helikopter, toz, bulut' gibi kelimeler olsun. Hafıza Sarayı ile bu sözcükleri sırasıyla hatırlayabiliriz. Örnek rotayı şu şekilde oluşturabiliriz:
Ağaçta olgunlaşmış 'elma'ları görünce birkaç tane kopardım. Elmaları, bahçenin yanında park etmiş 'karavan'a götürdüm. 'Saat' 12.00 olmuştu. Yıkamam gereken halılar olduğu için 'kovayla' su taşıyordum ki 'köpek' 'zincirini' kopararak bahçeden kaçtı. Köpeği yakalamaya çalışırken tavukların bahçeye 'yumurta' bıraktığını fark ettim. Topladığım yumurtaları daha sonra almak için 'pencere'nin önüne koydum. Köpek 'kulübesinde' olmadığı için tavuklar içine girip oturdu. O sırada alçaktan uçan bir 'helikopter' çok rüzgâr oluşturduğu için her taraf 'toza' bulandı.
İşte basit bir Zihin Sarayı. Siz de unutmamanız gereken kelimeleri bu şekilde kullanarak ezberlemeye çalışırsanız daha sağlam ve verimli bir öğrenme gerçekleştirebilirsiniz. Bu yönteme alışabilmek için Hafıza Sarayı'nı sık sık geziler yapmayı unutmayın.
Lisede, arkadaşlarımın o an da söylediği 120 nesne ismini ezberleyip sırasıyla sayabiliyordum benzer ilişkilendirme yöntemiyle. Ama -belki de sayısalcı olduğum için- akedemik hayatımda hiç işime yaramadı.