Leonardo Da Vinci Sanat tarihine damgasını vuracak, ve bilinen pek çok kuralı yıkacak resmine başlarken, eserinin başına gelecekleri tahmin etmiş midir acaba?
Son Akşam Yemeği çalışmasının neden sanat tarihinin en şanssız eseri olduğunu birazdan anlayacaksınız.
Milano Dükü Lodovico Sforza, Santa Maria Dele Grazie nin yemekhanesinin duvarına İsa'nın havarileri ile yediği Son Akşam Yemeğini resmetmesini istemiştir. Bu çalışma oldukça büyük olacak ve yemekhanenin duvarını tamamen kaplayacaktır.
Uzun eskiz ve taslak aşamalarından sonra Da Vinci perspektif kurallarına sadık kalarak 3 boyut yaratmayı amaçlamıştır, ve başarmıştır. Söz gelimi resim sanki o mekanın devamı niteliği taşımaktadır.
Ancak Da Vinci bile hata yapabilmektedir.
Resim duvara yapılacağı için, ilk olarak duvarın resim için hazır hale getirilmesi gerekir. Önce duvardaki sıva tabakası kaldırıldı. Yardımcılar duvarın taşlarına ulaştıktan sonra, sıva yaparak resim için uygun hale getirildi.
O döneme kadar tüm ressamlar henüz kurumamış bu sıva tabakasının üzerine boya yapmaya başlamışlardır. Bu sayede boya duvara iyice işlemektedir.
Ancak Da Vinci yüzyıllardır kullanılan bu güvenilir teknik yerine, yeni bir şey denemeye kalkmış ve sıva kuruduktan sonra üzerine farklı iki sıva daha yapmıştır. Üstelik tamamen kuruduktan sonra resme başlamıştır.
Duyan gören hemen herkes için gereksiz, hatta akıl dışı olarak görülen bu yeni deneme, Da Vinci'nin bu eşsiz eserinin sakat bir zemin üzerine inşa edilmesine neden olmuştur.
Aradan 10 yıl geçmeden boya yavaş yavaş dökülmeye başladı. Da Vinci bir kaç kez resmin vahim durumunu görmüş ve elinden bir şey gelmeyeceğini anlamıştır. Resim yavaş yavaş dökülmeye başladı.
İşin kötü yanı resmin arkasındaki duvar, mutfaktır. Buhar ve sıcaklık resmin yüzeyinin sürekli nemlendirmektedir. Üstelik rahiplerin hemen her gün nemi silmeye çalışmasına karşın, resmin yüzeyi yosun tutmaya başlamıştır.
Tek çare olarak İsa'nın ayaklarını yok etme pahasına, resmin altında bir kapı açmak olmuştur.
Da Vinci'nin 3 yılını alan eser yavaş yavaş sinyal vermeye başlıyor.
Kapı açmakta yetmemiş ve resim sürekli kan kaybetmeye devam etmiştir. Ama en kötüsü daha yeni başlayacaktır.
18 yy. sonlarında Napolyon orduları Milano'yu ele geçirmişler ve resmin bulunduğu manastırı ahır ve depo olarak kullanmışlardır. Da Vinci'nin eseri bu kez hayvanların yaydığı sıcaklık ve pis kokusu ile mücadele etmek zorunda kalacaktır.
Dine ve sanat eserlerine saygısı olmayan Fransız ordusu kılıçları ile resmi tahrip etmiş ve havarilerin gözlerini oymuşlardır. Üzerine taş atarak resme o güne kadar ki en büyük tahribatı yaratmışlardır.
Resmi kurtarmak için Napolyon'un bizzat emir vermesi gerekti. Yemek hane tuğlalarla örülerek tamamen kapatıldı.
Tabi ki de hayır! Sırada dönemin sanat cellatları olan ilk restorasyoncuları vardı. Resimdeki boya tabakası dokunduğunuz anda dökülür olmuş ve resimden geriye çok az şey kalmıştı. Ancak buna rağmen halen ilginç bir çekiciliği bulunuyordu.
Son dönemlerde yapılan araştırmalar resim üzerinde tam 11 restorasyon izine rastlamıştır. her katmanda resim orijinalinden uzaklaşarak bambaşka bir resim haline gelmiştir. Her gelen restorasyoncu sevmediği havarileri daha da çirkinleştirmiş formlarını değiştirmiş ve ne olduğu bellisiz yaratıklara dönüştürmüşlerdir.
Örneğin hain Yahuda bildiğiniz Gargamel ve kemçük çeneli bir adam haline getirilmiştir.
Da Vinci resmi bitirdikten kısa bir sonra kopyasını yapan bir sanatçı ilk zamanlarında resmin ne kadar muhteşem olduğunu az çok anlamamızı sağlamaktadır. Ancak günümüzde resim ciddi anlamda hasarlıdır. Şuan resmin ruhuna bakıyoruz denilebilir.
Aradan geçen yıllardan sonra şöhretinin kötü yanları resme en az fiziksel olduğu kadar ruhuna ve ahengine de zarar vermeye başlamıştır. Reklam metası haline gelen eser, kot reklamlarında, film endüstrisine aklımıza gelebilecek hemen her konuda hoyratça çarpıtılmış ve kalitesizleştirilmiştir.
Çalışmaya son darbe meşhur şifre uzmanı Dan Brown tarafından vurulmuştur. Pek çok sanat tarihçisine göre Dan Brown resmi tamamen farklı yorumlamış ve istismar etmiştir. Leonardo efsanesinin bilinçli bir sömürüsüdür.
Kitap her ne kadar edebi bir eser olsa da, Son Akşam Yemeği adlı eseri aşağılayan, bilinçli anlam kaydırılmasına neden olan ilk kaynak olarak ta tarihe geçmiştir. Zaten Da Vinci Gay miydi ? Mona Lisa kendisi miydi ? gibi saçma sorular bu kitaptan sonra sıkça sorulur olmuştur.
Merak edenlere söyleyelim evet eşcinseldi. Ve hayır Mona Lisa kendisi değil Del Gioccondo adlı zengin bir tüccarın karısı idi.
'Ve hayır Mona Lisa kendisi değil Del Gioccondo adlı zengin bir tüccarın karısı idi.' bu tez kesin sonuçmuş gibi konuşmanız doğru olmamış.
Leonardo Da Vinci hakkında daha çok bilgi birikimin olsaydı daha iyi olurdu sanki gerçi hoş sırlarla dolu bir deha hakkında bildiklerimiz hep eksik kalacak ama senin bilgi brikimini fazlaca az buldum...