Neyi ne için satın aldığımızı bile fark etmeden.. Zombi gibi sepete atıp.. Kredi kartımıza yüklendiğimiz indirim ve ışıltı dolu yılbaşı dönemindeyiz. Peki ya çocuklarımız?
Neyi ne için satın aldığımızı bile fark etmeden.. Zombi gibi sepete atıp.. Kredi kartımıza yüklendiğimiz indirim ve ışıltı dolu yılbaşı dönemindeyiz. Peki ya çocuklarımız?
Çağımızın önemli yatırımcısı Warren Buffet der ki: ‘’Eğer ihtiyacın olmayan şeyleri satın alırsan, bir gün ihtiyacın olanları satmak zorunda kalırsın.’’ Ne kadar haklı öyle değil mi?
Çeki düzen ver!
Tabi bir de biliyoruz ki çocuklar bizden ne görürse onu yapar bakın ne duyarsa demiyorum.. Ne görürse! O yüzden kendi davranışlarımıza çeki düzen vermeliyiz. (Hatırlatma: Çocuklarımızın para karakterleri evde oluşur)
Hayat mı bu?
Prof. Dr. Acar Baltaş “Yılbaşı süsleri arasında paket paket alınıp bir kenarlara atılan oyuncaklar.. Çocuklarımızın kurdukları ilişkileri de o kadar hızlı ve kolayca tüketmesine sebep oluyor“. Almak mı maharet? Aldığında duyduğun HAZ iyi de, sonra ne olacak? O hazzı yaşamak için sürekli almak isteyeceksin! Sürekli para mı harcanacak? Hayat bu mu? Eşyaları tüketmek mi? Bunun için mi buradayız?
Alışverişi bilgi ile yapmayı çocuklarımıza öğretmemiz belki de ebeveynler olarak en önemli görevlerimizden biri. İşte size tam 12 tane öneri;
Kütüphaneden alınan kitap, alışveriş merkezinde kiralanan buz pateni ya da oyun alanındaki bilgisayar konsolu ile sonunda kendisinin olmayan ama yararlandığında aynı hazzı alabileceği örnekleri birlikte keşfedin. Arkadaşından ödünç alacağı oyuncak ve arkadaşlarına ödünç vereceği oyuncak da çok değerli bir deneyim olacaktır.
2. Sezon sonu alışveriş
Sezon sonu konseptini kavramasını sağlayın, bir şey yeni çıktığında ona herkes ilgi gösterir ve satan da fiyatını yüksek tutar, ama bir süre geçtikten sonra aynı eşyayı yarı fiyatına bile almak mümkün olur, bu da akıllı bir alışveriş olur.
3. Kredi kartı puanlarını akıllı kullanın
Kredi kartınızda biriken puanları birlikte akıllı biçimde kullanmanın yolunu bulun. Mesela ona satın alacağınız bir hediye için puan birikmesini birlikte bekleyin. Bekleyen haz deneyimi için başarılı bir metot olur.
4. Kullanılmış ya da yeni satın alma arasındaki fark
Kullanılmış ürünlere ulaşmak için pek çok aplikasyon ve başarılı mağaza bile var artık. Bu tür merkezleri birlikte keşfedin. 2. el araba ne kadar doğalsa, iyi kullanılmış 2. el palto da o kadar akıllı bir alışveriş olabilir.
Birlikte alışverişe çıktığınız zamanlarda mutlaka alışveriş listeniz olsun ve bu listeye sadık kalın. Her alışverişin her zaman planlı bir şekilde gerçekleşmesi gerektiğini başka türlü öğrenemez.
6. Değer mi hiç: Bu satın alma kaç çalışma saatine denk
Birlikte yaptığınız satın almalar için kaç saat çalışmanız gerektiğinin hesabını birlikte oyun gibi yapın. Siz aylık ücretinizi önce çalışma gününüze (30) sonra bir günde çalışma saatinize (8) bölün ve saatte kaç para kazandığınızı bulun. Sonra satın almayı düşündüğünüz şey için kaç saat çalışmanız gerekiyor hesabını birlikte yaparak değip değmeyeceğini birlikte değerlendirin.
7. Eğlenmenin ucuz yolu
Para vermeden eğlene bilinecek şeyleri bulmak için onunla yarışın, bu hem hayal gücünü besleyecektir hem de bunların çokluğuna buldukça siz de şaşıracaksınız. Zaten değerli olan da her zaman bunları birlikte yapacak zamanı yaratmak.
8. Fiyat ve fayda karşılaştırması
İki ürün arasında mutlaka başta fiyatları olmak üzere karşılaştırmayı birlikte yapın, gerekiyorsa içerisindekileri birlikte okuyun, birinin diğerine üstün olduğunu iddia ettiği şey sizin için önemli mi birlikte tartışın, neye daha fazla para vermek istediğinize karar verin. Paranın aslında harcarken kazanıldığını öğrenmesinin en önemli yöntemidir.
Alışverişi toptan yapınca daha karda olunduğunu bilsin, stok sorunu ile toptan alışveriş yapamıyorsanız da bir ürünün birim maliyetine bakmayı öğretin, fiyat etiketinde önemli olanın kasada ödenecek son rakam değil, o ürünün kilosu ya da adedi için ödenecek olana akıllı karar vermek olduğunu bilsin.
10. 48 Kuralı: Satın almadan önce 48 saat bekleyin
Dişe dokunur satın almalarda, parayı ödemeden önce üzerine 48 saat düşünmenin kararı çok daha sağlam hale getirdiğini bilsin. Bu süre esnasında akla gelebilecek alternatif çözümler büyük tasarruflara imkân sağlayabilir.
11. İstek mi ihtiyaç mı?
Her zaman önündeki satın almanın bir isteği mi yoksa gerçek bir ihtiyacı mı karşılamak için olduğunu bilsin. Bu ikisinin ayrımı finansal okuryazarlığın temeli. Çocuk bu ayrımı yapabildiği zaman bütçesini yönetebilmek için de çok değerli bir yetenek kazanıyor.
12. Fırsat maliyeti, buna ödenecek para ile başka ne yapılabilir
Fırsat maliyeti hakkında konuşun. Bu satın alma sonucunda ödenen para ile başka ne yapıla bilinirdi? Neden vaz geçildi? Birlikte değerlendirin. Farkında olsun. Her alınan kararın başka bir kararı almada fırsatı etkilediğini hatta bazen ortadan kaldırdığını bilsin.