Çin ekonomi modeli diye geçen aylarda üretime yöneldiğimizi açıklarken, ekonomistler kanadında özellikle kurlardaki yükselişe dikkat çekilerek bunun artık çok mümkün olmadığı özellikle Türkiye standartlarında bir ülkede bu modelin iş gücünü sadece ucuzlatmaya yönleneceğini bunu dışında üretim ve ihracat açısından bir başarı hikayesi olamayacağı anlatılmıştı.
Çin Avrupa'da değil zaten artık Çin'de de değil. Türkiye'de!
2020 yılı verilerinde AB ülkelerinde saatlik ortalama iş gücü maliyeti 28,6 euro olurken, Türkiye’de 3,7 euro seviyesinde kaldı. 2016 yılında ise Türkiye'de saatlik iş gücü maliyeti 6,6 euro seviyesindeydi.
TÜİK'in AB karşılığı, Eurostat Avrupa’da iş gücü maliyetlerini açıkladı. 2021 verilerinde Türkiye bulunmazken, TÜİK verilerinden Türkiye’nin 2020 yılı durumu görülüyor.
Euronews haberine göre, 2020 yılında Türkiye’de iş gücü maliyeti saatlik ortalama 29,8 TL olurken, Merkez Bankası 2020 yılında ortalama Euro kuru 8,03 lira üzerinden hesaplanınca saatlik ortalama iş gücü maliyeti euro bazında 3,7 birim oluyor.
Aynı yıl AB ortalaması ise 28,6 euro olurken Türkiye listeyi ters çevirince lider konumunda yer alıyor. Türkiye'den sonra Sırbistan 6,2 Euro ile ikinci sırada gelirken, Bulgaristan 6,5 Euro, Romanya 8,2 Euro ile takip ediyor.
Fransa 37,4 Euro, Almanya 36,7 Euro, Yunanistan 16,9 Euro, Hırvatistan 10,8 Euro ve Macaristan 9,9 Euro ile listede bulunuyor.
Verilerde dikkat çeken bir unsur ise Türkiye’deki saatlik iş gücü maliyetinin yıllar içinde düşüşü. 2016’da Türkiye’de saatlik iş gücü maliyeti 6,6 euro seviyesindeyken, bu düşüşte kur etkisinin büyük olduğunu söylemeye gerek var mı bilmiyoruz ama 2016-2020 arasında saatlik iş gücü maliyeti TL bazında yüzde 35 artış göstermiş ama euro bazında yüzde 44 düşmüş. Çünkü 2016 yılında euro kuru 3,72'den yılı kaparken, 2020'de yılın son günü 9,1466 seviyesinde yılı tamamlamış.
2021 yılında AB ülkelerinde saatlik ortalama iş gücü maliyeti 29,1 Euro olarak ölçüldü. En yüksek olduğu ülke ise 51,1 euro ile Norveç olurken, en düşük de 6,9 Euro ile Sırbistan oluyor.
Ortalama iş gücü maliyetinin, TÜİK verilerine göre, 2020 yılında en yüksek olduğu sektör 84,9 TL ile finans ve sigorta olurken, en düşük ise 15,7 TL ile konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri sektörleri oldu. İnşaat sektörü de 15,9 lira ile oldukça en ucuz ikinci sektör olurken, en yüksek ikinci sektör ise 65,6 TL ile eğitim olarak görülüyor.
2002 yılında Türkiye’de kişi başına milli gelir 3.688 dolar olurken, Çin’de 1.149 dolar seviyesinde yani Türkiye, kişi başı gelirde Çin’in 3,2 katı fazla kazanıyordu. 2018 yılına gelindiğinde ise Çin'de kişi başına düşen milli gelir tam 58 yılın ardında Türkiye’yi geçti. 2020 yılında ise Türkiye’de kişi başına milli gelir 8.538 dolar gözükürken, Çin’de bu oran 10.500 dolar oldu.