İstanbul’da üretim, istihdam, gelir adaleti ve yaşam kalitesi düştü. İşsizlik, yoksulluk, rant ve suç ekonomisi sınırsızca büyüdü.
Güzel İstanbul dünyanın yaşanması en zor kenti olma yolunda hızla ilerliyor. Evrensel'in haberine göre; CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran, İstanbul ile ilgili bazı gerçekleri “AKP Döneminde İstanbul, Bir Çöküşün Anatomisi” isimli bir kitapçıkta topladı.
Kitapçıkta İstanbul’un çöküşü şu 19 başlık altında özetleniyor: “Tek göz adaya hapsolmuş bir büyük aile. İstanbullu meğer zenginmiş ama haberi yok. İstanbulluları bağlayan köprüler yıkılıyor. Dolar milyarderleri arsızca artıyor. Milyonlarca İstanbullu kiraya çalışıyor. İstanbul’un büyük derdi işsizlik. İş kazalarında utandıran liderlik. Beton çölünde çılgın proje serabı. Bir İstanbul klasiği: Suç ve Ceza. İstanbul, bonzainin başkenti oldu. Trafik bir terör halini aldı. İstanbul açık fuhuş alanı oldu. Hastaneler özelleşti, sağlık ticarileşti. Parası olmayana okul yok. Reel sektör ve ticari hayat çöküşte. İstanbul devletten alacaklı. Dış ticaret açığının 2/3’ü İstanbul’da oluşuyor. İstanbullu borçla yaşıyor. İstanbul’a turist geliyor para gelmiyor.”
TEK GÖZ ODAYA HAPSOLMAK
1980’den bu yana Türkiye’nin toplam nüfusu yüzde 72.5 artarken İstanbul’un nüfusu yüzde 411arttı, 2.7 milyondan 14.4 milyona yükseldi. İstanbul’un toplam ülke nüfusu içindeki payı yüzde 6.3’ten yüzde 18.5’e çıktı.
Türkiye genelinde 1 kilometrekareye düşen kişi sayısı 100 iken, İstanbul’da bu sayı tam 2 bin 767 kişi. İstanbul, 28 AB ülkesinden 20’sinin toplam ülke nüfusundan daha kalabalık.
Söz konusu verileri değerlendiren Oran, “Bu güzel kent, tek göz odada yaşam mücadelesi veren çok büyük bir aile gibi” benzetmesini yapıyor.
İSTANBULLU ZENGİN AMA HABERİ YOK
Umut Oran AKP döneminde İstanbullunun yoksullaştığını şu verilerle ortaya koyuyor: Resmi verilere bakarsanız, İstanbul’da yalnızca 2 milyon 123 bin yoksul bulunuyormuş! 12 milyon İstanbullu yoksulluk sınırının üstünde para kazanıyormuş! AKP iktidarının gösterip gösterip övündüğü bu resmi veriler İstanbul için yoksulluk sınırını 2013 yılında aylık 656 TL olarak kabul ediyor. Yani ayda 656 TL kazanıyorsan yoksul sayılmıyorsun. Anlaşılan bu resmi verileri hazırlatanlar ve hazırlayanlar ya sayı saymayı bilmiyor ya da İstanbul’u...”
GÖNÜL KÖPRÜLERİ YIKILIYOR
İstanbul’da nüfusun en zengin yüzde 20’lik kesimi il gelirinin yaklaşık yüzde 50’sini alıyor. Nüfusun geri kalan yüzde 80’i de toplam gelirin yüzde 50’sini paylaşıyor.
İstanbul’da nüfusun en zengin yüzde 10’luk kesimi il gelirinin yüzde 32.4’ünü alırken, en yoksul yüzde 10’luk kesimin gelirden aldığı pay yüzde 3’ü bile bulmuyor.
Araştırmalar, İstanbul’un gelir dağılımındaki bu adaletsizliğin 2006’dan bu yana daha da kötüleştiğini gösteriyor. Bu durum, toplumu bir arada tutan değerleri aşındırıyor, İstanbulluların sevinçte ve kederde bir olmalarını sağlayan gönül köprüleri birer birer yıkılıyor.
BÜYÜK DERT: İŞSİZLİK
Uzun yıllar ülkedeki işsizlerin umut kapısı olan İstanbul, bugün işsizlik sorununun en yoğun yaşandığı illerin başında. 2013 yılında Türkiye ortalamasında yüzde 9.7 olan işsizlik oranı, İstanbul’da yüzde 11.2 olarak gerçekleşti. Ülke genelinde istihdamın yüzde 18.2’si İstanbul’da gerçekleşiyor ama İstanbul’daki işsizlerin ülkedeki toplam işsizlere oranı çok daha yüksek: Yüzde 21.4.
MİLYONLARCA İSTANBULLU KİRAYA YAŞIYOR
İstanbul’da yaşayanlar toplam harcamalarının yüzde 29.3’ünü konut ve kira için yapıyor.Toplam tüketim harcamaları içinde ikinci sırayı yüzde 16.3’le gıda alıyor. Ulaşım giderlerinin toplam harcamalar içerisindeki payı ise yüzde 16.2.
İstanbullu eğlence ve kültüre ancak yüzde 3.3 eğitime yüzde 3, sağlığa yüzde 2.1 gibi çok düşük bir pay ayırabiliyor.
BORÇLA İÇİNDE YAŞAM
Ülke genelinde 346.9 milyar liraya ulaşan tüketici kredileri ve kredi kartı borçlarının yüzde 31oranındaki 108.1 milyarı İstanbul’da oturanlara ait.
Toplam sayısı 57 milyonu aşan kredi kartlarının 25 milyonla yarıya yakını İstanbulluların cebinde bulunuyor. AKP hükümeti döneminde vatandaşın kredi kartı borcu tam 19 kat arttı
İŞ KAZALARINDA UTANDIRAN LİDERLİK
Ülke genelinde yılda yaşanan 70 bin dolayındaki iş kazasının yaklaşık 10 bini İstanbul’da gerçekleşiyor. 2014 yılında İstanbul’da iş kazalarında 198 işçi yaşamını yitirdi. İstanbul iş kazalarında ölen işçi sayısında, 2014 yılı hariç, hep ilk sırada yer aldı. İstanbul, 2014’te bu utanç istatistiğindeki liderliğini, unutursak kalbimizin kuruyacağı bir yere devretti: Soma’ya!
BİR İSTANBUL KLASİĞİ: SUÇ VE CEZA
Aynı siyasi ekolden gelen kadrolarca yönetildiği 1994 yılından bu yana İstanbul’da tam bir suç patlaması yaşandı. İşlediği suçtan dolayı ceza infaz kurumlarına girenlerin sayısı 1994 - 2013 döneminde yüzde 223 artış gösterdi.
1994 yılında 5 bin 592 olan bu sayı 2013’te 18 bini aştı.
Resmi rakamlara göre, 1994-2013 döneminde İstanbul’da cezaevine girenlerin sayısı: Hırsızlık suçlarında yüzde 507.4. Dövme, yaralama suçlarında yüzde 473.4. Rüşvet, irtikap, sahtecilik suçlarında yüzde 415.2. Irza geçme ve sarkıntılık suçlarında yüzde 194.5. Cinayet suçlarında yüzde 188.9. Kız kaçırma gibi hürriyeti kısıtlayıcı suçlarda yüzde 142.4 artış gösterdi.
BONZAİNİN BAŞKENTİ OLDU
1994-2013 döneminde uyuşturucuyla bağlantılı suçlardan dolayı İstanbul’da cezaevine girenlerin sayısında yüzde 1543 (15.4 kat) artış yaşandı ama İstanbul’da uyuşturucu kullanımı azalmadı, aksine arttı.
Türkiye’de uyuşturucu madde bağımlılığı dolayısıyla yatarak tedavi görenlerin üçte biri İstanbul’da ikamet ediyor.
Türkiye genelinde doğrudan uyuşturucudan ölümlerin yüzde 43.2’si, dolaylı ölümlerin ise yüzde 51’i İstanbul’da yaşanıyor.
Önümüzdeki yıllarda çok büyük toplu ölümlere yol açması; böbrek yetmezliği ve kalp rahatsızlıklarında patlama yaratması beklenen Bonzai’yle ilgili vakaların yüzde 89.7’si İstanbul’da yaşanıyor.
REEL SEKTÖR ÇÖKÜŞTE
Türkiye’deki toplam 3.5 milyon dolayındaki girişimin yaklaşık dörtte biri İstanbul’da bulunuyor. Ülke genelinde geçen yıl yeni açılan 127 bin dolayındaki şirket ve ticari işletmenin yaklaşık yüzde 40’a yakını İstanbul’da kuruldu. Geçen yıl şirket ve ticari işletme kapanmalarının da yüzde 35’i İstanbul’da gerçekleşti.
Ülke genelinde sayıları 342’ye ulaşan AVM’lerin üçte biri İstanbul’da bulunuyor ve bu İstanbul esnafına büyük bir darbe vuruyor.
İş hayatı ve ticari faaliyetlerde artan olumsuzlukların göstergesi olarak karşılıksız çek ve protestolu senet sayısı İstanbul’da, diğer illere göre çok daha yüksek düzeylerde. Geçen yıl karşılıksız çeklerin yüzde 28’i İstanbul’da verildi. Ülke genelinde senet protestolarının da beşte biri İstanbul’da gerçekleşti.
Umut Oran'ın açıklaması için buraya, 'AKP Döneminde İstanbul' kitapçığı için ise buraya tıklayın.