İslam dininin ikinci şartı olan namaz ibadeti, dinin temel direği olarak tanımlanır. Her Müslümana, beş vakit namaz kılmak farz olarak buyrulmuştur. Müslümanlar için cenaze namazı da büyük önem arz eder. Rekatleri ve kılınış şekli gibi duaları da farklı olan cenaze namazı hakkında merak edilen bazı sorular vardır. Cenaze namazı nasıl kılınır? Cenaze namazı kaç rekatten oluşur? Cenaze namazı duaları nelerdir? Kadınlar da cenaze namazı kılar mı? Cenaze namazı ne zaman kılınmalı?
İşte detaylar.
Ebû Hüreyre tarafından aktarılan rivayetlere göre Rasulullah (S.A.V.) şöyle buyurdu:
“Kim bir cenazede, cenaze namazı kılınıncaya kadar bulunursa, bir kîrat, gömülünceye kadar kalırsa, iki kîrat sevap alır.”
İki kîratın ise, “iki büyük dağ kadar!” olduğu bilinir.
Vakit namazlarından farklı olan cenaze namazı rekat sayısı 1'dir.
Cenaze namazının en önemli özellikleri şu şekildedir;
Cenaze namazı, rükû ve secdesi olmayan bir namazdır.
Cenaze namazının rükünleri, kıyam ve tekbirlerdir.
Cenaze namazında başlangıç tekbiriyle birlikte toplam dört tekbir bulunur.
Sünnetleri, Allah’a şükür ve dua etmek, Resulullah’a salât ve selam (S.A.S) getirmek, hem ölü hem Müslümanlar için dua etmekten ibarettir.
Selam vermek ise vaciptir.
Cenaze namazına başlamadan önce cenazeye karşı ve kıbleye yönelik olacak şekilde durulur, saf bağlanır.
Niyet edilir: “Hazır olan bu ölü üzerine, dört tekbirli farz-ı kifaye olan cenaze namazını kılmaya niyet ettim” Niyet sözleri ile ifade edilir.
İmam ve cemaat tekbir alır: 'Allah'u Ekber' denir ve eller bağlanır.
Ardından, “ve celle senâük” cümlesiyle birlikte “Sübhaneke” duası okunur.
Eller kaldırılmadan ikinci tekbir alınır ve “Salli-Bârik” duaları okunur.
Tekrar eller kaldırılmaksızın tekbir (üçüncü tekbir) alınır.
Bilenler cenaze duasını, bilmeyenler ise dua niyetiyle “Fâtiha” suresini veya bildikleri başka bir duayı okurlar.
Dördüncü tekbirden sonra önce sağa, sonra sola selam verilir ve namaz tamamlanır.
Cenaze namazı, farz-ı kifâyedir. İster kadın olsun erkek olsun yalnız bir kişinin bu namazı kılmasıyla farz yerine getirilmiş olur.
Resûlullah (s.a.s.), bir müslümanın ölümü üzerine,
“Bir din kardeşiniz vefat etmiştir. Kalkın, onun cenaze namazını kılın.” (Müslim, Cenâiz, 66) buyurmuştur.
Sübhaneke
Allahümme Salli
Allahümme Barik
Cenaze duası veya Fatiha suresi
Cenaze namazı için belli bir vakit yoktur. Günün her saatinde cenaze namazı kılınabilir. Fakat zorunlu olmadıkça kerahet vaktinde kılınması uygun değildir.
Hazırlanmış cenazeyi bekletmeden, namazını kılıp çabucak defnetmek daha uygundur. Ancak cenazeye daha fazla kişinin katılması, ölen kişinin akraba, eş, dost ve komşularına ölüm haberini duyurmak için cenaze bir süre bekletilebilir. Bu sayede ölen kişinin hukuku bulunan insanlar son görevlerini yerine getirmek üzere cenaze merasimine katılabilirler.
Zorunlu olmadıkça kadınlar ile erkeklerin aynı safta bulunmamaları uygun görülmemiştir. Bu yüzden saf tutulurken en önde erkekler, sonra erkek çocuklar ve en arkada da kadınlar olmalıdır.
Bir zorunluluk olmadıkça cami dışında kılınması tercih edilir. Ancak yağmur, soğuk gibi mazeretler olduğunda camide de kılınabilir.
Aslolan cenaze namazının kılınması için cenazenin hazır bulunmasıdır. Ancak hazır olmayan cenaze için de namaz kılınabilir.
Namazı abdestsiz kılmak caiz değildir. Abdest alamayacak durumda olan kişi, teyemmüm alarak cenaze namazını kılabilir.