Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ukrayna'daki son durumun savaşa dönüştüğünü belirterek, 'Çünkü taraflar arasında ciddi bir çatışma var. Bu bir askeri harekat değil, geçici bir-iki havadan saldırı değil, resmen savaş hali var şu anda ülkede.' dedi. Çavuşoğlu, bu sözlerinin ardından Montrö Sözleşmesi'nin bütün hükümlerini şeffaf bir şekilde uygulayacaklarını vurguladı.
Çavuşoğlu, CNN Türk'te katıldığı canlı yayında Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısına ve gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Ukrayna'dan dönmek isteyen vatandaşların Bakanlık'la iletişime geçtiğini anlatan Çavuşoğlu, 'Biz de gerekli çalışmaları, zor şartlarda elimizden gelen gayreti gösteriyoruz.' diye konuştu.
Çavuşoğlu, tahliye sürecinde önceliğin can güvenliği olduğunu vurgulayarak, 'Bazı şehirlerde, Kiev başta olmak üzere, Harkiv'de artık sokak çatışmasına döndü. Şehirde çatışma var, savaş var. Ukrayna güçleriyle o şehre giren Rusya güçleri arasında çatışmalar var. Dolayısıyla bazı şehirlerden şu anda vatandaşlarımızı çıkarmaya çalışmak son derece riskli. Zaten Odesa ve Kiev'de sokağa çıkma yasağı var.' ifadesini kullandı.
Vatandaşları Türkiye'ye getirmek için Türkiye'den de otobüslerin gönderildiğini anlatan Çavuşoğlu, 'Şu anda otobüslerimiz Romanya-Ukrayna sınırına gelmiş durumda. Sınırdan geçme aşamasında.' dedi.
Çavuşoğlu, Ukrayna'da şehirlerde çatışma olduğu için Türkiye'nin insani ateşkesin sağlanması için çaba sarf ettiğini ve tahliyeler için havadan ve denizden koridor açılması konusunda da çalışmalarını sürdürdüğünü kaydetti.
Ukrayna'nın Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ne ilişkin Türkiye'den talebi hakkındaki bir soru üzerine Çavuşoğlu, Sözleşmenin, kıyıdaş ve kıyıdaş olmayan ülkelerin savaş gemilerinin Boğazlardan geçişini ve Karadeniz'de kalmalarını, süre ve limitle ilgili düzenlemeleri açıkça içerdiğini belirtti.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin bugüne kadar Montrö Boğazlar Sözleşmesini harfiyen uyguladığını anlatarak, 'Bu şartlarda da biz, tabii ki Montrö Anlaşmasını uygulayacağız. Türkiye'nin taraf olmadığı bir savaş halinde, Türkiye, savaşın tarafı olan ülkelerin gemilerinin geçişine Boğaz'ı kapatabilir. Montrö Sözleşmesi'nin 19. maddesi sarih bir şekilde gayet açık.' dedi.
Son gelişmelerin 'savaş, çatışma ya da harekat' olarak nitelendirilip nitelendirilmeyeceğine ilişkin ise Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
'Başlangıçta Rusya'nın bir saldırısı oldu. Ama biz bunu uzmanlarımızla, askerlerimizle, hukukçularımızla değerlendirdik. Şimdi özellikle birçok şehirde görülüyor ki, artık bu bir savaşa dönüştü. Yani sokaktaki çatışmalarda, taraflar arasında adeta bir savaşa dönüştü. Biz bu konuda bir kanaat getirdik işin doğrusu. Çünkü taraflar arasında ciddi bir çatışma var. Bu bir askeri harekat değil, geçici bir-iki havadan saldırı değil, resmen savaş hali var şu anda ülkede.'
Çavuşoğlu, Montrö Sözleşmesi'nin 19. maddesinin, savaşın tarafı olan ülkelerin gemilerinin geçişiyle ilgili bir istisna tanıdığını da aktararak, 'Nedir bu istisna? Eğer savaş gemisi, savaşın tarafı olan ülkedeki üssüne, bağlı olduğu limana, üsse gidecekse, o zaman bu geçiş engellenemiyor. Burada genel hükme bir istisna getiriyor.' değerlendirmesinde bulundu.
Sürecin şeffaf olması gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, Rusya'nın Karadeniz'deki üslere bağlı gemilerinin Akdeniz'de bulunduğunu belirtti.
Çavuşoğlu, 'Tabii burada suistimalin de olmaması lazım. Yani 'Üsse gideceğim, gemimi demirleyeceğim.' deyip de Boğaz'dan geçtikten sonra savaşa dahil olmaması lazım. Biz, Montrö'nün tüm hükümlerini bu şekilde, şeffaf bir şekilde uygulayacağız.' ifadesini kullandı.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın Türkiye’ye yönelik sosyal medyada yer alan paylaşımına yine sosyal medyadan yanıt veren Çavuşoğlu, 'Nikos Dendias, her gün Türkiye’ye saldırmayı ülkesine bir hizmet gibi görüyor. Esasında iç politikaya oynuyor. Dendias, günde en az 5 defa Türkiye’ye saldırmazsa eksiklik hissediyor, Türkiye’yi günde 5 kişiye şikayet etmezse eksiklik hissediyor. Dünyanın ücra köşesindeki hiç bu bölgeyle ilgisi olmayan bir ülkeyle konuşurken bile Türkiye’yi şikayet ediyor.' dedi.
Tüm dünyanın Ukrayna’da yaşananlara odaklandığını belirten Çavuşoğlu, “Bu durumdan bile yararlanarak Türkiye’ye saldırması gerçekten trajikomik. Normalde her gün Dendias’ın Türkiye’yi eleştiren ve Türkiye’ye saldıran ciddiyetsiz açıklamalarına tek tek cevap vermiyoruz.” diye konuştu.
Rusya-Ukrayna Savaşında hükümetimizin aldığı kararları akıllıca ve doğru buluyorum. Zaten çok büyük bir sallantıda olan ekonomimiz var bu şekilde minimum zarar ile kurtulabileceğimizi düşünüyorum.
İzlerini silmeye çalıştıkları adam günümüzde halâ ölü olduğu halde bu toprakları koruyabiliyor.Umarım akıllanırlar ve kafalarına bazı şeyler dank eder artık.Şu ana kadar bu süreci gayet güzel yönettikleri için tebrik ediyorum.Aynen devam, akıllıca atılan her adımda devletimin yanındayım.
Ruslarin gecisini engellesen bile savasin buyuk cogunlugu karadan oluyor zaten