Çalışmaya En Tatlı Mola: Çikolata Beyin ve Hafızaya Faydalı, Konsantrasyonu Güçlendiriyor

24.03.2016 - 18:08

Çikolata yemek için elbette bahane aramaya gerek yok… Ama yine de bir bahane arıyorsanız hemen söyleyelim: Beyninizi ve hafızanızı geliştirmek için çikolata tüketebilirsiniz.

70'li yıllardan bu yana gıdaların insan psikolojisi ve zihni üzerindeki etkileriyle ilgili araştırmalar yapan psikolog Merrill Elias, Georgina Crichton ve Ala'a Alkerwi ile birlikte yürüttüğü; ve çikolatanın zihinsel faaliyetler üzerindeki olumlu etkisini ve beyne faydalarını inceleyen 2016 tarihli araştırmasının bulgularını açıkladı. Çıkan sonuçları inceleyelim:

1. Çikolatanın obeziteden cinsel arzuya, seratonin salınımından antioksidanlara, pek çok konuda faydası olduğu sır değil.

Özellikle kakaosu yoğun olan bitter çikolatanın güçlü bir antioksidan deposu olduğunu, obeziteyi ve Tip2 diyabeti engellemeye yardımcı olabileceğini, sağlığımız için son derece faydalı olduğu bilinen çinko, selenyum ve potasyum gibi mineraller içerdiğini ve daha pek çok tatlı mı tatlı faydası olduğunu biliyorduk.

2. Ellias bundan yaklaşık 50 yıl önce, kan basıncıyla beyin performansı arasındaki ilişkiyi ölçen bir çalışma yayınlamıştı.

Merrill Elias'ın 1970'lerde yapıp yayınladığı bu çalışmada, kan basıncı - beyin performansı ilişkisini anlayabilmek için New York'ta 1.000'den fazla kişinin bilişsel yetenekleri incelenmişti.

3. Çalışmada, haftada en az bir defa düzenli çikolata yiyen insanların bilişsel olarak daha iyi performans sergileme eğiliminde oldukları görülmüştü.

Katılımcıların geçtiği test sonuçlarının ortalamasını değerlendirmiş; haftada en az bir kez çikolata yiyenlerde, yemeyenlere kıyasla 'kognitif performans ile çikolata tüketimi arasında olumlu bir bağlantı olduğu' ortaya konulmuştu.

4. Araştırmanın devamı geldi ve yeni bulgular geçtiğimiz hafta açıklandı.

South Australia Üniversitesi beslenme uzmanı Georgina Crichton'ın, yine Merrill Elias ve bir de Lüksemburg Sağlık Enstitüsü'nden Ala'a Alkerwi ile birlikte yürüttüğü bu yeni tarihli çalışmada, yaşları 23 ile 98 arasında değişen 968 deneğin kognitif performansları, MMSE dahil bir dizi kapsamlı nöropsikolojik test ekseninde değerlendirilmiş.

5. Çıkan sonuca göre, çikolata tüketiminin görsel-uzamsal zekanın yanı sıra çalışma belleği üzerinde de belirgin ölçüde güçlendirici etkisi bulunuyor.

Görsel - Uzamsal zeka, üç boyutlu bir nesnenin şekil ve görüntüsünü algılayışımız, biçimleri ne kadar hayal edebildiğimiz, nesneyi görmeden veya sonradan da zihnimizde canlandırma ve ayrıntılarını hatırlayabilmemizle ilişkili.

Çalışma belleği ise öğrenme, akıl yürütme, kavrama, karşılaştırma gibi karmaşık bilişsel süreçlerin gerektirdiği bilgileri kısa bir süreyle akılda tutma ve kullanmayı olanaklı kılan bellek.

Bunların güçlenmesi, pek çok konuda görsel ve zihinsel olarak belleğimize aldığımız şeyleri daha kolay ve hızlı biçimde hatırlayabilmemizi kolaylaştırıyor.

6. Aynı zamanda tarama ve izleme, soyut akıl yürütme ve minimental durum muayenesini de geliştiriyor.

Crishton, tüm bu bilimsel ifadelerin günlük yaşama yansımasıyla ilgili olarak basitçe, 'Örneğin telefon numaralarını, alışveriş listesini hatırlamaya, araba sürerken konuşmak gibi aynı anda iki işi birden yapabilmeye yardımcı olur' açıklamasında bulunuyor.

Soyut akıl yürütme (abstract reasoning) denilen kavram, tam olarak yukarıdaki tipte soruları cevaplarken yaptığımız şey.

7. Çekilen MR'ların sonuçları da, çikolatanın beyin aktivitesini arttırdığını gösteriyor.

MR çekiminden kısa süre önce kakaolu içecek içmiş kişilerde, beyin aktivitesinin kayda değer bir oranda arttığı da gözlenmiş.

8. Kakaonun içindeki mikro besin elementlerinin beyne faydası olduğunu zaten biliyorduk.

Ve 2011'de yapılan bir araştırmada da, 'psikolojik sürece olumlu etkisi olduğu' da ortaya konulmuştu. Araştırmacılar, bu besini tüketmenin kan akışını beyne doğru hızlandırdığını, dolayısıyla bunun da bir takım beyin fonksiyonlarını geliştirdiğini izah ediyor.

9. İtalya'da yapılan bir başka araştırma, çikolatanın hafızayı ve matematik beceriyi güçlendirdiğine işaret ediyor.

İtalya'daki araştırmacılar ise, bunamanın erken evrelerindeki yaşlı insanlar üstünde yaptıkları deneylerde, çikolata yiyenlerin daha iyi hafızaları olduğu bulgusuna vardıklarını belirliyor. Ayrıca çikolata yedikten sonraki matematik becerileri de tüm deneklerde daha gelişkin olmuş.

10. Çikolatada bulunan 'metilksantin', konsantrasyon seviyesi dahil vücutta farklı fonksiyonlara etki ediyor.

Metilksantin, C. liberica ve C. canephora bitkilerinde bulunan kafeinle teobromin'in ana maddesi olan bir alkaloit. Metilksantinler insanlar tarafından hızlı bir şekilde absorblanır ve hafif uyarıcı etkileri vardır. Bu nedenle, tıpkı kahve gibi, konsantrasyon seviyesine olumlu etki ederler.

11. Bir not: Çikolatanın inatçı öksürüğe iyi gelmesinin ardında yatan sebep de bu.

Bütün metilksantinler akciğerdeki bronşlardaki düz kaslarda rahatlatıcı bir etki gösterirler. Bu nedenle de öksürme reflekslerinizi bir miktar kısıtlarlar.

Aynı zamanda bütün metilksantinler diüretik etkiye sahiptir; böbreklerinizi bol bol çalıştırır. (Fakat bu etki sadece bol miktarda su ile tüketildiğinde fark edilebiliyor.)

12. Özellikle öğle yemeğinden 2-3 saat sonra, kan şekerimiz düşmeye, beynimiz ağırlaşmaya, zihnimiz bulanmaya başlar.

Buna ek olarak, tüm gün kapalı bir odada çalışan ofis çalışanları, odada giderek düşen oksijen seviyesinden de olumsuz etkilenir.

Bu durumda, çalışırken yiyeceğimiz bir parça çikolata ile zihnimizi açmamız mümkün. Glikoz yapısı nedeniyle beynimize randıman kazandırır; konsantre olmamızı kolaylaştırır. (Ancak kan şekerini aniden zıplatmamak için yanında bir küçük süt içmeyi deneyebilirsiniz).

13. Araştırma tamamen bitmiş değil; farklı metodolojilerin de kullanılması düşünülüyor.

Elias şöyle diyor:

'Bitter çikolata ve daha hafif çikolatayı ayrı ayrı incelemedik. Ayrıca biz yalnızca, ya daha önce hiç çikolata yememiş olanları, ya da nadiren yiyenleri inceledik. Sık sık onlarca çikolata yiyenlerin beyninde neler olduğunu da görmek isterim!'

Şimdi bir parça çikolata eşliğinde, 6. maddedeki sorunun cevabını tartışabilirsiniz 😁🍫