Türkiye'de kiralardaki artış son 1 yılda yaşanılanlar çerçevesinde bakarsak doğal ama öderken çok yapay bir tırmanış gösterdi. Kurlardaki ve akabinde enflasyondaki artışın getirdiği ortamda faizlerdeki düşüşün de desteğiyle konut fiyatlarında görülen yükseliş yabancı satışı gibi yan etkenlerle de beslenince bir nevi kaçış yolu oldu. Hemen ardından kiralardaki artış da kaçınılmaz oldu. Bunların gelişimi de fırsatçılığı besleyince tabiri caizse 'olan oldu.'
TÜİK'in TÜFE verisinde son 12 aylık ortalamalara oranla yapılan kira zamları 2021 Ocak ayında yüzde 12,53 oranında olurken, kur, enflasyon, faiz üçgeninde Bermuda misali Aralık ayında yüzde 19,60'a çıksa da ev sahiplerini engelleyemedi. Zaten geriden gelen ortalama hesabıyla geriden gelen bir dip dalga yaratarak Temmuz 2022'de yüzde 49,65'e ulaşmıştı. Hükümet de bu bağlamda 1 yıllık süreyle artışlara yüzde 25 sınırı getirdi. Sınırlamayı dinleyen ev sahibi var mı bilinmez ama son olarak Eylül 2022'de 'kira zam oranı' TÜİK'e göre yüzde 59,91 olmuştu.
Sahibinden Emlak Endeksi verilerine göre, 2 yılda kira oranlarındaki artış yüzde 337,42, 3 yılda yüzde 397,62 ev 4 yılda da yüzde 432,09 oranında görülüyor.
10 bin liranın altında 14 bin 282 ilan bulunuyor. Yani ilanların yaklaşık 3'te biri asgari ücretle oturulabilir durumda olurken, o da maaşın tamamını da vermeye razıysanız.
Sonrasında akademisyen sosyal medya hesabını kilitlerken, birçok akademisyenden de destek gördü.
Bugün de sabah saatlerinde radyo programcısı Nihat Sırdar yayında #KiralarınDurumu hashtag'ini kullanarak insanlara hallerini sordu.
Cumhuriyet'in aktardığı bir habere göre, geceleme işletmeye ait olsun olmasın çadır, çadır-araba, çekme karavan, motokaravan, bungalov gibi ünitelerde yapılan konaklamalar vergiye tabi olacak. Konaklama vergisi 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
İlçelerin sıralaması son 1 yıldaki artış oranına göre olurken, 1 yıl içinde en çok Esenler'de kiralar artmış görülüyor. Yüzde 280 kadar artan kiralar Temmuz 2022'de devletin getirdiği yüzde 25 sınırlamayla da durmamış yüzde 53,62 oranında artmaya devam etmiş. 1 yıl içinde yüzde 200'ün üzerinde kira artışı görülen iki ilçe de Sultanbeyli ve Kağıthane olarak görülüyor.
Hali hazırda kiraların yüksek olduğu bir bölge olan Beşiktaş'ta da kira sınırlaması sonrası çok sınırlı bir gerileme görülürken, 1 yılda da İstanbul'da kiraların en az arttığı ilçe olmuş ki zaten ilçede kira ortalaması 26 bin 700 lira.
İstanbul'da asgari ücretin altında kira ortalaması olan tek ilçe ise Silivri.
Sarıyer de İstanbul'un en pahalı ilçesi olarak göze çarpan farklı bir detay oluyor.