Bütçe 8 Ayda 639 Milyon Lira Fazla Verdi

Merkezi yönetim bütçesi, ağustosta 5,2 milyar lira, ocak-ağustos döneminde ise 639 milyon lira fazla verdi.

Maliye Bakanlığı, 2015 yılı temmuz ve ağustos ayları ile ocak-ağustos dönemi bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı. 

Buna göre, ağustosta bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,6 artarak 42,8 milyar lira, bütçe giderleri ise yüzde 17,2 yükselerek 37,5 milyar lira olarak gerçekleşti.  

Ocak-ağustos döneminde ise bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,1 artışla 320,4 milyar lira, bütçe giderleri yüzde 11,8 artışla 319,7 milyar lira oldu. 

Temmuz ayı bütçe uygulama sonuçları da bugün açıklandı. Temmuzda merkezi yönetim bütçesi 5,4 milyar lira açık verdi. Söz konusu ayda, geçen yılın aynı ayına göre bütçe gelirleri yüzde 15,6 artarak 40,1 milyar lira, bütçe giderleri ise yüzde 13,8 artışla 45,5 milyar lira oldu. 

Merkezi yönetim bütçesinden, ocak-ağustos döneminde 319,7 milyar lira harcama yapıldı, bütçe gelirleri ise söz konusu dönemde 320,4 milyar lira oldu. 

Maliye Bakanlığı, ocak-ağustos dönemi bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.  

Buna göre, geçen yılın ağustos ayında 32 milyar 38 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı ayında yüzde 17,2 artarak 37 milyar 546 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç bütçe giderleri de geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,9 artışla 33 milyar 928 milyon lira oldu. Bütçe gelirleri de ağustosta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,6 artarak 42 milyar 784 milyon lira olarak gerçekleşti.  

Merkezi yönetim bütçesi, geçen yılın ağustos ayında 5 milyar 947 milyon lira, bu yılın aynı ayında ise 5 milyar 238 milyon lira fazla verdi. Ağustosta yüzde 1,7 artışla 8 milyar 856 milyon lira faiz dışı fazla verildi. Faiz dışı fazla, geçen yılın aynı ayında 8 milyar 706 milyon lira düzeyindeydi. 

Söz konusu ayda faiz giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 31,1 arttı ve 3 milyar 618 milyon lira oldu.  

Bütçe giderleri  

Ağustosta, 2015 yılı merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 472 milyar 943 milyon lira ödeneğin 37 milyar 546 milyon lirası kullanıldı. Bu ayda faiz hariç giderler için öngörülen 418 milyar 943 milyon lira ödeneğin de yüzde 8,1'i kullanılarak, 33 milyar 928 milyon lira harcama yapıldı.  

Personel giderleri de geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16,4 artarak 9 milyar 946 milyon lira oldu. Böylece Ağustos 2015'te personel giderleri için bütçede öngörülen 119 milyar 170 milyon lira ödeneğin yüzde 8,3'ü kullanıldı. 

Ağustosta sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,7 artışla 1 milyar 676 milyon lira oldu ve bütçede öngörülen 20 milyar 325 milyon lira ödeneğin yüzde 8,2'si söz konusu ayda harcandı.  

Mal ve hizmet alım giderleri de geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5 artarak 3 milyar 55 milyon lira olarak gerçekleşti. 

Bu yılın ağustos ayında cari transferler, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24,8 arttı ve 15 milyar 75 milyon liraya yükseldi. Böylece bütçede öngörülen 176 milyar 425 milyon lira ödeneğin yüzde 8,5'i söz konusu ayda kullanılmış oldu. 

Ağustosta sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 7 milyar 53 milyon lira transfer yapıldı. Sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 877 milyon lirayı buldu. Geçen ay cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 675 milyon lira, mahalli idare payları ise 4 milyar 126 milyon lira olarak gerçekleşti. 

Ağustos ayında 2 milyar 643 milyon lira sermaye gideri, 762 milyon lira da sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 771 milyon lira oldu. 

Faiz giderleri de geçen ay 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 31,1 artarak 3 milyar 618 milyon lira olarak hesaplandı.  

Vergi tahsilatı arttı  

Bu yılın ağustos ayında vergi gelirleri tahsilatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13,3 artarak, 38 milyar 63 milyon liraya yükseldi. 

Aynı dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri ise 1,1 azalarak 2 milyar 876 milyon liraya geriledi. Ağustosta özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 1 milyar 695 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 150 milyon lira oldu. 

Vergi türleri itibarıyla ağustos ayı gerçekleşmelerine bakıldığında, geçen yılın aynı ayına göre, özel tüketim vergisi yüzde 33,4, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 31, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 22,7, harçlar yüzde 19,7, damga vergisi yüzde 19,5, gelir vergisi yüzde 16, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 8,5 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 12,9 artarken, kurumlar vergisi yüzde 12,1 azaldı. 

Ocak-ağustos dönemi gerçekleşmeleri  

Geçen yılın ocak-ağustos döneminde 2 milyar 719 milyon lira açık veren merkezi yönetim bütçesi, bu yılın aynı döneminde 639 milyon lira fazla verdi. Aynı dönemde faiz dışı fazla da 39 milyar 26 milyon lira olarak gerçekleşti.  

2014'ün ocak-ağustos döneminde 285 milyar 885 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 11,8 artarak 319 milyar 713 milyon lirayı buldu. Aynı dönemde faiz hariç bütçe giderleri de yüzde 11,5 arttı ve 281 milyar 326 milyon lira olarak hesaplandı.  

Diğer taraftan, söz konusu dönemde faiz giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,1 artarak 38 milyar 387 milyon liraya ulaştı.  

Personel giderleri 83 milyar lirayı geçti  

Personel giderleri, ocak-ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,8 artışla 83 milyar 661 milyon liraya çıktı. Aynı dönemde sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ise yüzde 9,1 arttı ve 13 milyar 717 milyon lira olarak kaydedildi.  

Bu yılın ocak-ağustos döneminde mal ve hizmet alım giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 artarak 25 milyar 320 milyon lira olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde cari transferler yüzde 9,4 artışla 119 milyar 943 milyon lira oldu. Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1 azalışla 53 milyar 454 milyon liralık transfer yapıldı.  

Aynı dönemde sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 6 milyar 368 milyon lira oldu. Ocak-ağustos döneminde cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 7 milyar 965 milyon lira, mahalli idare payları ise 29 milyar 999 milyon lira olarak hesaplandı. 

Ocak-ağustos döneminde 25 milyar 152 milyon lira sermaye gideri, 5 milyar 45 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri yılın 8 ayında, 8 milyar 488 milyon lira olarak gerçekleşti. Faiz giderleri de bu dönemde yüzde 14,1 artarak 38 milyar 387 milyon lira oldu. 

Bütçe gelirleri  

Geçen yılın ocak-ağustos döneminde 283 milyar 166 milyon lira olan bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 13,1 artışla 320 milyar 352 milyon lira olarak gerçekleşti.  

Bu yılın ocak-ağustos dönemi vergi gelirleri tahsilatı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15,6 artarak 268 milyar 727 milyon lira oldu.  

Yılın 8 ayında genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,4 azaldı ve 39 milyar 141 milyon lira olarak hesaplandı. Bu dönemde özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 9 milyar 608 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 2 milyar 876 milyon lirayı buldu. 

Vergi türleri itibarıyla bu yılın ocak-ağustos dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında geçen yılın aynı dönemine göre, harçlar yüzde 21,7, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 19,9, özel tüketim vergisi yüzde 19,6, damga vergisi yüzde 18,4, gelir vergisi yüzde 16,5, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 15,2, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 14,7, kurumlar vergisi yüzde 1,8 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 16,6 arttı.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yaptığı yazılı açıklamada, şu ana kadarki bütçe performansının hem geçen yıla, hem de hedeflere göre oldukça iyi gittiğini belirterek, 'Bütçedeki güçlü performans, haziran ayında gerçekleşen genel seçimlere, Orta Vadeli Programa (OVP) göre daha düşük gerçekleşen büyümeye, bölgedeki jeopolitik gerginliklere, finansal piyasalardaki dalgalanmalara ve siyasi belirsizliğe rağmen elde edilmiştir' dedi.

Şimşek,Temmuz-ağustos aylarında bütçenin güçlü performansını sürdürmeye devam ettiğini ifade eden Şimşek, bütçenin ocak-ağustos döneminde 639 milyon lira fazla verdiğini kaydetti. Şimşek, böylece yılın ilk yarısında verilen bütçe fazlasının yaz sonu itibarıyla korunduğuna dikkati çekerek, 'Bütçe performansı şimdiye kadar hem geçen yıla hem de hedeflere göre oldukça iyi gitmiştir' değerlendirmesinde bulundu. 

Geçen yılın ilk 8 ayında bütçenin 2,7 milyar lira açık verdiğini anımsatan Şimşek, bu yıl için öngörülen bütçeaçığının 21 milyar lira olduğu göz önüne alındığında 2015'in 8 ayındaki bütçe fazlasının cesaret verici olduğunun altını çizdi. Şimşek, şunları kaydetti:

'2015 yılı ocak-ağustos döneminde bütçe gelirleri, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13,1 artarken, bütçe giderlerinin artış oranı yüzde 11,8 olarak gerçekleşmiştir. Bütçedeki güçlü performans, haziran ayında gerçekleşen genel seçimlere, OVP'ye göre daha düşük gerçekleşen büyümeye, bölgedeki jeopolitik gerginliklere, finansal piyasalardaki dalgalanmalara ve siyasi belirsizliğe rağmen elde edilmiştir. 

Yılın ilk 8 ayındaki güçlü performansa rağmen bütçe disiplinini korumaya devam etmeliyiz. Zira bütçe, Türkiye'nin kısa vadede tek çıpasıdır ve küresel ekonomi Fed ve Çin şokları ile karşı karşıya kalabilir.

Son olarak, cari açık ve enflasyonla mücadele etmek, büyüme performansını yükseltmek ve daha da önemlisi dış şoklara karşı dirençli olmak için mali disiplin olmazsa olmazdır.'

AA ve Dunya.com