Osmanlı Devleti’nin hayvanlara duyduğu sevginin en büyük kanıtlarından biri: Gurabahane-i Laklakan! 19. yüzyılda, özellikle göçmen leyleklerin bakım ve tedavisi için Bursa'da açılan bu eşsiz hayvan hastanesi, sadece Osmanlı’da değil dünyada da bir ilk olma özelliğini taşıyor. Peki, Osmanlılar neden leylekler için böyle bir kurum kurdu? Ve bu hastane bugün hala nasıl hizmet veriyor? İşte hayvanseverliğin tarihine dair merak edeceğiniz tüm detaylar!
Osmanlı İmparatorluğu'nda hayvanların korunmasına yönelik özel yasalar oluşturulmuş ve vakıflar kurulmuştu. Sokak hayvanlarından yük taşıyan hayvanlara kadar pek çok canlının refahı için çeşitli önlemler alınmıştı.
19. yüzyılda Bursa'da hayata geçirilen bu hastane, özellikle göç sırasında yaralanan leyleklerin bakımı için kurulmuştu. Osmanlı halkının sadakalarıyla desteklenen bu merkezde, leylekler ve diğer kuş türlerinin tedavi edilmesi ve beslenmeleri sağlanıyordu.
Evliya Çelebi ve Jean de Thévenot gibi seyyahlar, Osmanlı'nın kuşlara duyduğu sevgiyi eserlerinde büyük bir hayranlıkla tasvir etmişlerdi. Kuşları satın alıp özgür bırakmak, hayırseverlik ve iyilik adına yapılan sembolik bir eylem haline gelmişti.
Osmanlılar, serbest bıraktıkları kuşların kıyamet gününde kendilerine şefaatte bulunacağına inanıyorlardı.
Osmanlı'da sadece leyleklere değil, tüm kuşlara özel bir sevgi vardı. Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme'sinde de bahsettiği gibi, Osmanlı halkı kuş pazarlarına gidip kuşları satın alır ve onları özgür bırakırdı. Bu gelenek, Osmanlı’nın hayvanlara duyduğu sevgiyi de gösteriyor.
Osmanlı’da kurulan bu kurum, Ahmet Haşim’in de eserlerinde geçen bir hayvan dostu mekândı. Bursa'daki Haffaflar Çarşısı’nda yürürken gördüğü bu mekânı eserlerine taşıyan Haşim, yaralı leylekler ve yaşlı kargaların burada halka açık yardımlarla iyileştirildiğinden bahsetmiştir.
Ayrıca belediyenin veteriner işleri müdürlüğü aracılığıyla veterinerler, belirli günlerde burayı ziyaret edip hayvanları tedavi ediyor.
Günümüzde de bu anlayış, hayvanların korunması ve onlara saygı gösterilmesi adına önemini koruyor. Bizler de bu bilinci benimseyerek, çevremizdeki canlıların haklarını savunmalı ve onlara karşı sorumluluklarımızı unutmamalıyız. Unutmayalım ki, merhamet, insanlığımızın en güzel göstergesidir.