Burun tıkanıklığı geceleri sizi uykunuzdan edebilir ama bunun önüne geçmek mümkün. Vücudunuz toparlanması için sorunsuz bir şekilde uyuyabilin diye gündüzleri, akşamları ve yatmadan önce yapmanız gerekenleri sizin için derledik. Neler yapabileceğinizi merak ediyorsanız içeriğimize buyurun. 👇
Burnunuz tıkalıyken elinizin peçeteye gitmesi çok normal. Ancak sümkürmenizi önermiyoruz. Çünkü, araştırmalara göre sümkürmek, burun boşluğunda burnunuzdaki sıvıların sinüslerinize gitmesine neden olabilecek şekilde aşırı basınç oluşturuyor.
Sümkürmek yerine hafif dokunuşlarla burun akıntısını silebilirsiniz. Sümkürmek zorundaysanız da burnunuzun iki deliği yerine birini sümkürün.
Akupresür, ellerinizle belli basınç noktalarını etkinleştirdiğiniz bir işlemdir. Soğuk algınlığınızı geçirmese de sinüslerinizdeki basıncı hafifletebilir.
Sinüslerinizdeki basıncı hedeflemek için her iki işaret parmağınızla burnunuzun iki tarafına da bastırın. Yaklaşık üç dakika boyunca baskı uygulayın. Sinüzal baş ağrısı için de parmaklarınızı iki kaşınızın da en uç noktalarına üç dakika boyunca bastırın.
Mukus çok kalın olduğunda burnunuza yapışıp tıkanıklığı artırabilir. Yeterince sıvı tüketmek mukusu yumuşatır ve sinüslerinizin boşalmasını kolaylaştırır.
Soğuk algınlığı geçirdiyseniz günde en az 11.5 bardak (kadınlar için) ila 15.5 bardak (erkekler için) arasında sıvı tüketmelisiniz. Ateş, kusma veya ishal gibi şikâyetleriniz söz konusuysa daha fazla içmeniz gerekebilir.
Acı biberde kapsaisin adlı bir kimyasal bileşik bulunur. Kapsaisin içeren yiyecekler burun tıkanıklığınızı geçici olarak rahatlatabilir. Ancak kapsaisin mukus salgısını da tetiklediğinden burnunuzun daha fazla akmasına neden olabilir.
Acı soslar, köri ve salsa sosları kapsaisin içerir. Mideniz rahatsızsa baharatlı yiyeceklerden uzak durmalısınız tabii.
Dekonjestanlar (konjesyon giderici ilaçlar) burnun kan damarlarındaki şişliği azaltarak tıkanıklığı giderir. Burun spreyi ve ağızdan alınan ilaçlar olarak satılırlar. Başka bir sağlık sorununuz varsa veya ilaç kullanıyorsanız almadan önce doktorunuza veya eczacılara danışmak isteyebilirsiniz.
Dekonjestanlar genellikle azami etkide bulunmaları için ağrı kesici ilaçlarla birlikte alınır. Bazılarında kafein bulunduğundan geceleri uyumanıza engel olabilirler.
Steroid dışı yangı önleyici ilaçlar (NSAİİ) iltihap ve ağrıyı hafifletir. Bu ilaçların burun akıntısını geçirdiğine dair bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak hapşırma, baş ağrısı, kulak ağrısı, eklem ve kas ağrısı ve ateş gibi bazı soğuk algınlığı belirtilerinin tedavisinde etkili olduğu bilinmektedir.
İbuprofen, naproksen ve aspirin gibi bazı steroid dışı yangı önleyici ilaçlar reçetesiz satılmaktadır. Bu ilaçların yaygın görülen yan etkileri arasında midede ekşime bulunmaktadır.
Burundaki mentol reseptörleri tetiklendiğinde havanın geçtiği hissini oluşturur. Mentol aslında burun tıkanıklığını gidermese de nefes almayı kolaylaştırabilir.
Aynı zamanda öksürük ve boğaz ağrısı gibi diğer soğuk algınlığı belirtilerine de iyi gelir. Mentollü pastillerin pek bir yan etkisi bulunmaz.
Burnunuz tıkalıyken alkol almak durumu daha da zorlaştırabilir. İnsanların yaklaşık %3.4'ünde alkol tüketimi hapşırma, burun tıkanıklığı ve burun akıntısı gibi üst solunum yolu rahatsızlıklarına neden olur.
Alkol diüretik bir madde olduğundan idrar üretimini artırır. Alkol tüketimi susuz kalmaya neden olabilir. Susuz kalmak da mukusu kalınlaştırır. Alkol uyku üzerinde de olumsuz etkisi bulunmaktadır. Hastayken alkolden uzak durmak en iyisidir.
Kafein, çay, kahve ve sodada bulunan bir uyarıcıdır. Kendinizi iyi hissetmediğinizde enerjinizi kazanmanızı sağlayabilir ama aynı zamanda idrar söktürücü görevi de görebilir. Bu nedenle, hâlihazırda sıvı almakta zorlanıyorsanız susuz kalma ve mukusunuzu kalınlaştırma riskine girmemelisiniz.
Kafeinin uykuya da iyi gelmediğini bilmeyen yoktur. Yapılan bir çalışmaya göre yatmadan önceki altı saat içerisinde kafein tüketmek uyku sorunlarına neden olabilmektedir.
Her ne kadar tatlı ve sevecen canlılar olsalar da, evcil hayvanlarınız yatak odanızın hava kalitesini olumsuz etkileyebilir. Kedi ve köpek tüyleri, burun tıkanıklığı da dâhil olmak üzere alerji belirtilerine neden olabilir.
Evcil hayvanlarınızı odanın dışında tutmak zor olsa da geceleri daha rahat nefes almanızı sağlayabilir.
Araştırmalara göre tavuk çorbasının iltihapları önlemek de dâhil olmak üzere tıbbi faydaları bulunuyor. Sonuçlar kesin olmamakla birlikte, tavuk çorbası önemli besinler içeriyor ve susuzluğu önlüyor.
Çayın virüs önleyici, iltihap sökücü ve antioksidan özellikleri bulunmaktadır. Çayın burun tıkanıklığını geçirdiğine dair bir kanıt olmasa da araştırmalar sonucunda sıcak içecekler tüketen insanların soğuk algınlığı belirtilerine iyi geldiği görülmüştür.
Çayınıza bal veya limon katmak daha fazla rahatlamanızı sağlayabilir. Bak öksürüğü yatıştırırken limon enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olabilir. Akşamları kafein içermeyen çaylar tüketmeye özenin.
Doktorlar boğaz ağrısını geçirmek için tuzlu suyla gargara yapılmasını öneriyor. Her ne kadar bir tedavi yöntemi olmasa da virüslerden kurtulmanızı sağlayabilir.
Tuzlu su gargarası hem ucuzdur hem de yapılması kolaydır. Çeyrek veya yarım çay kaşığı tuzu 250 miligramlık ılık suda karıştırın ve gargara yapın.
Buhar genizdeki mukusu gevşeterek tıkanıklığı giderir. Yüzünüze buhar banyosu yapmanın en kolay yolu, mutfak veya banyo çeşmenizden sıcak su akıtmaktır.
Öncelikle lavabonuzu ılık suyla doldurun. Buharı hapsetmek için başınızın üzerine havlu geçirin ve lavaboya eğilin. Yüzünüzü su veya buharda haşlamamaya dikkat edin.
Sıcak bir duş mukusu incelterek tıkanıklığı geçici olarak giderebilir. Suyu sıcak (ama aynı zamanda rahat edeceğiniz) bir seviyeye getirin.
Buharın toplanması için banyo kapısını kapatmayı unutmayın. Buhar toplandıktan sonra sinüslerinizi temizlemek için birkaç kez derin nefes alın.
Nazal lavaj olarak da bilinen burnu tuzlu suyla yıkama uygulaması, burun tıkanıklığını ve buna bağlı olarak oluşan belirtileri giderebilir. Burun ve sinüslerdeki mukusu hafifçe yıkamada kullanılan kitlerden alarak lavaj yapabilirsiniz.
Kortikosteroidler iltihap geçiren ilaçlardır. Kortikosteroid burun spreyleri iltihap kaynaklı burun tıkanıklığını, burun akıntısını ve hapşırmayı tedavi etmede kullanılır.
Burun rahatsızlıklarını gidermedeki en etkili ilaçlar biri olmakla birlikte, kuruluk ve burun kanaması gibi hafif yan etkileri söz konusu olabilir.
Histamin alerjik reaksiyonlarda kritik rol oynayan bir hormondur. Antihistaminler histaminin etkilerini önleyerek hapşırma, burun tıkanıklığı ve diğer alerji belirtilerini geçirir.
Bazı antihistaminler yan etki olarak uyuşukluğa neden olur. Bu yüzden uyumadan veya kestirmeden önce alınmaları önerilir.
Esansiyel yağlar burun tıkanıklığını iyileştirmeye yardımcı olabilmekle birlikte bu konuda kesin kanıya varılmasını sağlayacak bir çalışma yapılmamıştır. Bir incelemede çay bitkisinin iltihap sökücü ve mikrop öldürücü etkisi olduğu, bundan ötürü burun tıkanıklığına da iyi gelebileceği öne sürülmüştür.
Başka bir çalışmada ise okaliptüs yağındaki ökaliptöl bileşeninin etkilerini incelenmiş, kapsül şeklinde alınan ökaliptölün burun rahatsızlıklarına iyi geldiği açıklanmıştır. Nane yağının içerdiği mentol de nefes almayı kolaylaştırmaktadır. Esanslı yağları yatak odanıza saçmak için yağ difüzörü kullanabilirsiniz.
Nemlendiriciler havaya nem (bazıları neme ek olarak ısı) ekler. Soğuk algınlığı tedavisine katkıda bulundukları gözlemlenmese de nefes almayı kolaylaştırırlar.
Kuru hava boğazı ve geniz yolunu tahriş edebilir. Yatak odanızdaki hava çok kuruysa nemlendirici kullanabilirsiniz. Bakteri ve küf oluşumunun önüne geçmek için nemlendiriciniz düzenli olarak temizlemelisiniz.
Hasta olduğunuzda ufak tefek şeyler sizi uykunuzdan edebilir. Örneğin, ışık ve sıcaklıktaki dalgalanmalara karşı daha hassas olabilirsiniz.
Odanızı serin tutun ve ışığın girmesini engelleyin. Dışarıdaki ışıkların uykunuzu etkilemesinin önüne geçmek için siyah perde takın.
Burun bantları geniz yolunu açarak daha rahat nefes almanızı sağlayabilir. Aynı zamanda burun tıkanıklığınızı da geçirebilirler.
Esansiyel yağların soğuk algınlığı belirtilerini geçirmeye ve uyku kalitesini artırmaya yardımcı olduğu düşünülür. Ne kadar etkili oldukları konusunda pek bir araştırma yapılmamış olsa da çoğunlukla güvenlidirler.
Esansiyel yağlar kullanarak kendi göğüs balsamınızı yapabilirsiniz. Okaliptüs, nane ve çay bitkisi yağları, soğuk algınlığına iyi geldiği düşünülen esansiyel yağlardandır. Cildinizin tahriş olmasını önlemek için esansiyel yağ karışımınızı bitkisel yağlarla seyreltmeyi unutmayın.
Göğüs balsamı ve buharlaşan merhem boyun ve göğse uygulanır. Genellikle mentol, kafur ve/veya okaliptüs yağı içerirler. Göğüs balsamı burun tıkanıklığını gidermese de uyku kalitesini artırabilir.
Başınız yüksekte uyumak, mukusun yumuşamasına ve sinüs basıncının düşmesine yardımcı olabilir. Sırt üstü yatın ve başınızı desteklemek için fazladan bir yastık koyun.