Burak Öge Yazio: Narsist Ebeveynin Sonuçları

“Çok güzel ebeveynim vardı ama ne olduysa oldu anlamıyorum ilişkilerimde başarısızım, mükemmeliyetçi bir yapım var, insanların lafına çok takılıyorum, sevgi açlığı çekiyorum, sürekli insanları tatmin etmeye çalışıyorum ya da HAYIR diyemiyorum” gibi sözleri çok fazla işittim. Evet aile ilişkileriniz çok makul ya da sorunsuz geçtiğini düşünebilirsiniz. Ailenizde küfür hakaret, tartışma, şiddet vs olmamıştır. Bu tarz ailelerde büyümeniz sizlerin sorunsuz olacağı anlamına gelmez. Bazı zehirli davranışların etkisi yokmuş gibi gözükür fakat tüm hayatınıza yön verebilir. Narsist ebeveynlerle büyüdüğünüz de hayat sizin için yorucudur. Narsist ebeveynin sonuçları dışarıdan bakıldığında ebeveynden kaynaklandığı düşünmeye bilirsiniz. Narsist ebeveynle büyüyen bireyler psikolog psikolog gezerler ve sorunlarına çare bulamazlar. Çünkü zehri solumaya devam eder.

Şimdi gelelim Narsist ebeveynin sonuçlarına;

1. Aşırı hassaslık

Narsist ebeveynin çocukları aşırı hassas bireyler haline dönüşür. En ufak bir olaya dahi tepki vermeye başlarlar. Bardak kırılsın, ufak gürültü, dağınıklık onları rahatsız edebilir. Başkalarının yaşadığı olumsuz olayları dinlerken kendilerini aşırı kaybeder ve aynı duyguyu derin bir şekilde yaşar. Örneğin arkadaşı aşırı üzgün bir şekilde eşiyle yaşadığı tartışmayı anlatırken, kendisi de çok fazla üzülebilir.

Birçok konuda alınganlık gösterebilir bu yüzden ani tepkiler verebilir. Birileri onlara güzel bir söz söylediğinde dahi şüpheyle bakabilir. Çünkü ailesi ona güzel bir şey söylediğinde arkasından bir şeyler talep ediyordu. Bünyeleri güzel sözler duymaya alışkın olmayabilir.

2.Karar vermede zorluk

Narsist ebeveyn çocuğun tüm hayatını kontrol ettiği için kişi kendi karar verme becerisini geliştiremez. Çünkü daha önce aldığı kararlar ebeveyni tarafından eleştirildiği için kendi kararlarından emin olmaz. Narsist ebeveyn bireyin eş ya da iş seçimi gibi önemli hayati kararlarından tutun, giyim, tarzı, mobilya seçimleri gibi ufak kararlarına dahi karışır. Narsist mağduru bir karar aldığında ve olumsuz sonuçlandığında destek olmak yerine ebeveyni hemen uyarıda bulunur “ben sana demiştim, bir bildiğimiz var, anne sözü dinle” gibi cümleler kurarak çocuğun utanmasına neden olur. Narsist ebeveyn sürekli bu tutumu sergilediğinde birey artık her şeyi ailesine sormak zorunda olduğunu hisseder. Geleceğinde, iş hayatında ya da ilişkilerinde ailesine sormadan hareket edemez.

Ayrıca narsist mağduru bireyler arkadaş gurubunda fikirleri sorulduğunda sürekli “bana fark etmez” gibi tutum sergilerler. Kendileri alınan her karara uyum sağlar. Kendi kararını paylaşmaz çünkü sorumluluk almaktan çekinir ve işin sonunda eleştirilmekten korkar.

3. Düşük özgüven

Narsist ebeveyn çocuğu çok fazla suçladığı ya da eleştirdiği için zamanla kişi kendisine olan güveninin kaybeder. Çocukken anne babası tarafından sürekli cezalandırılan, ihmal edilen ve ilgisiz bırakılan bireyler hiçbir şeyi hak etmediklerini düşünürler ve bu yaşadıkları kötü tecrübeleri de hak ettiklerini düşünür. Bu olumsuz düşünceler yetişkinken de yakalarını bırakmaz.

Narsist mağduru bireyler kendilerini çok fazla olumsuz değerlendirirler. Kendileri hakkında çok fazla olumsuz düşünceleri ve iç sesleri vardır. “ben yetersizim, değersizim, bir işi düzgün beceremiyorum, insan içine çıkmaktan utanıyorum” gibi iç sesler zihnin arka planında işler ve bu iç seslere göre de davranışlarını sergiler.

4. Sevgisizlik ve onay bağımlılığı

Narsist ebeveynler sevgiyi tutarlı ve dengeli bir şekilde vermezler. Sevgi daha çok koşullara bağlıdır. Narsist ebveynin istediklerini yerine getirdiğiniz taktirde sevgi ve onayını kazanırsınız. Mağdur ailesinden sevgi alabilmek için sürekli olarak ebeveyninin her istediğini düşünmeden yapar hale gelir. Sürekli ebeveyninin onayını kazanmak için “hayır” diyemeyen birey haline dönüşür. Bu durum yetişkinlik hayatında da karşısına çıkar. İnsanların onayını ve sevgisini kazanmak için her şeye yetişen, aşırı fedakar olan birey olur. İş yerinde tüm işleri üstlenir, ilişkide çok fazla sevgi veren ama alamayan birisi haline dönüşür.

Ailesinden tutarlı ve sağlıklı sevgi göremeyen kişi nasıl seveceğini ve sevileceğini bilemez. Anne babası büyük kavgalar edip ertesi gün bir şey yokmuş gibi davranamaya devam ettiğinde çocuk bunun normal olduğunu düşünür ve kendi ilişkisinde bu durumu devam ettirir. Kişi çok fazla zarar görmesine rağmen ilişkiyi bitiremez çünkü ailesi her tartışmada böyle olması gerektiğini ona öğretmiştir.

5. Mükemmelliyetçilik

Narsist ebeveyn her şeyin en iyisi olmasını ister. Çocuklarının asla hata yapmasını kabul edemez. Çocuklar birer ebeveyn temsilcisidir. Narsist çocuklarına gelen eleştiriyi kendisine gelmiş gibi algılar. Çocuk bir hata kusur yaptığında aşırı eleştirir, küçümser veya ceza verir çünkü narsist çocukları tarafından rezil olmuştur.

Narsist ebeveynler çocukları tarafından rezil olmamak için çocuklarına aşırı hedefler ve kurallar koyar. “derslerinde başarılı olacaksın, benim sözümü dinleyeceksin, üstüne başına dikkat edeceksin” gibi baskılar uygular. Narsist kurallara uymayan çocuğu cezalandırır ve küçümser. Artık çocuk kaygı bozukluğu geliştir ve her davranışına dikkat eder. Hata yapmamaya ve sürekli başarılı olmaya çalışır. “başarılı olursam annemi mutlu ederim, güzel gözükürsem annem beni sever” gibi iç sesler geliştirirler.

6.Güvensizlik

Narsist ebeveyn verdiği sözleri tutmaz, yalanlar söyler. Çocuğun kafası sürekli karışır çünkü ebeveyninin ne istediğini tam anlamıyla anlayamaz. Narsist ebeveyn çocuğunu sürekli hayal kırıklığına uğratır. Narsist ebeveyn kendi duygu ve düşüncelerine çok fazla önem verdiği için çocuğu bir anda terk eder. Çocuk annesiyle güvenli bir bağlanma kuramaz. Aile kişinin güvenli bir kalesidir fakat çocuk ailesine güvenemezse kimseye güvenmemeye başlar. Aileme güvenmiyorum, çevremdekilere mi güveniyim” inancını geliştirir.

Ayrıca narsist ebeveyn çocuğunun başarısını ve kendisi taktir etmez. Çocuk yaptığı her hareketinden şüphe duymaya başlar kendisine olan güveni ortadan kaybolur. Attığı adımlardan ve aldığı kararlardan kendisine güven duymaz.

7. Başarısız ilişkiler

Narsist mağduru anne babasının sürekli küsüp barışmasını model alır . Ailesi sürekli çocukların önünde tartışır ve sorunlar halının altına iterek bir şey olmamış gibi ilişkiye devam eder. Artık bu durum çocuk için normaldir. Yetişkinken kendine bu döngüyü sürdürecek eşler seçer. Daha çok narsist ebeveynine benzeyen eşler seçer. Eşi narsist olsa da Bu durumu kabul eder, “kötü bir eş ama en azından dövmüyor” der. Olumsuz giden ilişkisini sürdürmeye çalışır. Kişinin iç sesi “ailemi değiştiremedim bari bunu değiştireyim” diye kötü giden ilişkisini sürdürmeye devam eder. Ayrıca içinde bulunduğu duruma alışkındır çünkü ailesi model olmuştur. Nasıl davranacağını bilir, iyisiyle kötüsüyle katlanmaya devam eder.

8. Suçluluk ve Utanç

Narsist ebeveyn kendi hataları dahi olsa yaptıklarının sorumluluğunu almaz ve genellikle çocuklarını suçlar. “İşe geç kaldım çünkü senin yüzünden” hatta bir keresinde şöyle bir suçlama hikayesi duydum “baban sen o istemediğimiz adamla evlendiğin için kanser oldu” Bu çok ağır bir suçlamadır. Annemiz böyle bir şey dediğinde genellikle sorgulamayız, çünkü annelerimizin haklı olacağını düşünürüz. Ve kendimizi aşırı suçlu hissederiz.

Ebeveyn bir de çocukları için yaptığı şeyleri sürekli övünerek anlatır. “Yemedim içmedim seni okumanı sağladım” Bu bir ailenin çocuğuna

sunduğu çok güzel bir armağandır fakat bunu dile getirdiğinizde çocuk bunu bir yük olarak algılar. “ben olmasaydım ailem daha mutlu olurdu” düşüncesine kapılır ve bu düşünceyle yaşar gider. Kişi kendisinden utanç ve suçluluk duyar.

Narsist bir ebeveynle büyüdüğünüzde zihinsel sağlığınız ciddi

bir zarar görmüş olur. Neyin yanlış olduğunu anlamadan birçok konuda acı çekebilirsiniz. Narsist ebeveynin etkilerinden biri veya birçoğu siz de olabilir. Bu etkileri iyileştirebilirsiniz fakat narsist ebeveynle yaşarayarak bu pekte mümkün değil. Çünkü bir taraftar iyileşirken bir taraftan birileri bunu tekrar yıkmaya devam eder. O yüzden Hala narsist bir ebeveynle yaşıyorsanız size en büyük tavsiyem oradan uzaklaşmanızdır. Eğer bunu yapamıyorsanız adım adım kendinizi güçlendirin. Sorunları konuşarak sadece şikayet etmiş olursunuz. Kendi ekonomik bağımsızlığınızı elde etmeye çalışın ve hazır olduğunuzda size zarar veren ailenizden uzaklaşabilirsiniz.

Siz de yorumlara deneyimlerinizi bizimle paylaşırsanız çok memnun olurum.

Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere. Yazımızı beğenmeyi ve kanalıma abone olmayı unutmayın. Sevgiler….

Instagram

YouTube

Twitter