Tarihi eserlere sağlanan emlak vergisi ve çevre temizlik vergisi muafiyetine sınır geliyor. Buna göre Kapalıçarşı, Mısır Çarşısı gibi tarihi binalarda bulunan işyerleri emlak vergisinin yarısını, çevre temizlik vergisinin tamamını ödeyecek. Yine konut ve işyeri olarak kullanılan Boğaziçi’ndeki köşk ve yalılar da emlak vergisini tam ödeyecekler. Eğer söz konusu binalar boş tutuluyorsa bunlar için herhangi bir vergi ödenmeyecek..
EMLAK VE ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ ALINACAK
TBMM Plan Bütçe Komisyonu’ndaki torba yasa tasarısına eklenecek maddeyle Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu değiştirilecek. Buna göre tapu kütüğünde ‘Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır’ kaydı bulunan kültür varlıkları ile kesin yapılaşma yasağı getirilmiş taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları; her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olmaya devam edecek. Büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde yer alan ve ticari faaliyetlerde kullanılan taşınmaz kültür varlıklarından ise emlak vergisinin yarısı ve çevre temizlik vergisinin tamamı alınacak.
İŞYERİ OLARAK KULLANANA DAHA YÜKSEK VERGİ
Kesin yapılaşma yasağına aykırı olarak yanına bina eklenen kültür varlıkları hakkında da bu yapılar yıkılıncaya kadar emlak vergisi ve çevre temizlik vergisi muafiyeti uygulanmayacak. Boğaziçi Kanunu’na göre Boğaziçi Sahil Şeridi veya Öngörünüm Bölgesi’nde konut veya işyeri olarak kullanılan taşınmaz kültür varlıklarının sahipleri de emlak ve çevre temizlik vergisini tam olarak ödemek zorunda olacak.
Bilindiği gibi emlak vergisi binanın inşaat maliyeti ile arsa metrekare birim fiyatının toplanması sonucunda ortaya çıkan rakamın küçük şehirlerde binde 1’i, büyükşehirlerde binde 2’si olarak belirleniyor. İşyerleri için ise bu binde 4 düzeyinde. Çevre ve temizlik vergisi ise normalde su faturasına yediriliyor. Yani Boğaz’daki yalılar ve köşkler arasında işyeri olarak kullanılanların vergisi yüksek olacak.
366 YALIYA SÜRPRİZ!
Boğaziçi’nin Anadolu yakasında 193, Avrupa yakasında 173 olmak üzere eski eser niteliğinde 366 yalı bulunuyor. Bu yalılardan Anadolu yakasındakilerin 42’si birinci, 97’si ikinci derece; Avrupa yakasındaki yalılarınsa 47’si birinci, 126’sı ikinci derece tarihi eser niteliğinde.
Kızkulesi için vergi çıkacak
İşyeri olarak kullanılan Sait Halim Paşa Yalısı’nın bulunduğu caddede arsa metrekare değeri 3 bin lira olarak uygulanıyor. Yalının bina alanı 1.535 metrekare, bahçesi 5 bin 152 metrekare. Yalı için normalde 86 bin 500 lira vergi doğuyor ancak 76 yıldan daha eski olduğu için binaya düşen kısma yüzde 80 oranında aşınma uygulanacak. Böylece 66 bin 750 lira emlak vergisi ödenecek. Şu ana kadar bu yalı için emlak vergisi hiç ödenmiyordu.
Ahmet KIVANÇ / HT EKONOMİ