Analoji, iki veya daha fazla şeyin bazı açılardan birbiriyle uyuşması durumunda muhtemelen diğerlerinde de aynı özelliğe sahip olacakları şeklinde bir çıkarım yapmaktır. Bu terim, TDK Sözlük'te 'Benzeşim' şeklinde tanımlanır.
Analojide, iki farklı şeyin benzerliğinden hareket etme söz konusudur. Bu aşamada, birinci için dile getirilen hükümler, diğeri için de mevcuttur. Yani, bir şeyden hareketle, diğeri için de çıkarım yapılır.
Analojide benzetmenin muhakeme edilmesine dayalı bir akıl yürütme vardır. Analoji ile bazı nesnelerin birbirine benzeyen özelliklerinden yola çıkılır ve daha sonra özelden özele bir akıl yürütme ile farklı bir sonuca ulaşılır.
Analoji, astronomi, antropoloji, psikoloji gibi daha çok benzetmeler yolu ile sonuca gitmenin gerektiği bilim dallarında sık kullanılır. Bir problem çözme, sonuca ulaşma yöntemi olan analojide ulaşılan sonuç gözlem ve deneylerle kanıtlanmadığı sürece ihtimaller düzeyinde kalır.
Analoji yapılırken benzerliğin uymayan yönünün belirtilmesi gereklidir. Analojide iki şey arasında benzerlik kurulurken bu iki şeyden birisinin doğruluğundan diğerinin de doğru olabileceği sonucunu çıkarmak vardır. Analojide öncül ve sonuç arasında zorunlu bir ilişki yoktur. Sadece ilk önerme, ikinci önermeyi desteklemelidir.