Bira Kültürünün Mitolojik Kökleri: Sümer Bira Tanrıçası Ninkasi ve Biraya Yazılan İlahi

21.05.2023 - 10:17

Bir bardak soğuk bira içerken hiç biranın kökenlerini veya tarihini merak ettiniz mi? Biranın tarihi aslında sizi eski Sümer uygarlığına, M.Ö. 1800'lere kadar götürüyor. İşte bu zamanlarda Sümerler birayı kutsal bir içecek olarak kabul ediyor ve hatta bira tanrıçası olan Ninkasi'ye tapıyorlardı.

Sümerler için biranın önemini, bira tanrıçası Ninkasi'yi ve ona yazılan ilahiyi keşfetmek için hazır mısınız? 👇

Kaynak: 1, 2

Bira, birçoğumuzun düşündüğünden daha eski bir tarihçeye sahiptir.

Bazı bilim adamlarına göre bu içki, şarap, viski ve hatta ekmekten bile daha önce yapılmaya başlandı.

İnsanların tahıl yetiştirmeye başlamasıyla birlikte fermantasyon yani mayalama süreci doğal olarak ortaya çıktı.

Bira üretimi bulgulara göre küçük Godin Tepe köyünde Sümerli kadınlar tarafından başlatıldı ve kısa sürede Mezopotamya'nın en sevdiği içeceğe dönüştü.

Bira tarım, ticaret, şehirleşme ve tıp dahil birçok alanında merkezi bir rol oynadığı için "medeniyetin ebesi" olarak adlandırıldı.

Mezopotamya kültüründe bira, Sümerlerin Ninkasi adında bir bira tanrıçası yaratmasına kadar önemli bir konumda bulunuyordu.

Ninkasi, yaratıcı Enki ve kutsal gölün kraliçesi Ninti’nin kızıydı.

Kadınların antik kültürlerde saygın bira yapımcıları olarak görülmesi Ninkasi'nin de önemini arttırmaktaydı.

M.Ö. 1800 yılında Ninkasi’ye hayran olan bir şair tarafından bir ilahi yazıldı.

Bu 'Ninkasi’ye İlahi' hem Sümer mitolojisindeki bu geleneğin önemini kanıtlamakta hem de dünyanın en eski bira tarifini bize sunmaktadır.

Chicago Üniversitesi’nden Sümeroloji Profesörü Miguel Civil, bu ilahiyi iki çivi yazılı kil tabletten çevirdi.

İlahideki talimatlar o kadar net ve kesin ki Anchor Bira Şirketi’nden Fritz Maytag bu tarifi uygulayıp oldukça başarılı bir sonuç elde etti.

Maytag, bu birayı 4 bin yıl önce Sümerlilerin yaptığı gibi kamışlarla büyük testilerden içilmek üzere Amerikan Mikro Biracılar Derneği'nde sundu.

Profesör Civil, bu biranın modern biralar gibi %3.5 alkol oranına sahip olduğunu belirtti ve "sert elma şarabına benzer, acı olmayan sek bir tat" olduğunu söyledi.

"Ninkasi’ye İlahi"nin ilk bölümünde Sümer bira tanrıçası Ninkasi ile ilgili bilgileri görmekteyiz.

Akan sudan doğmuş,

Ninhursag tarafından şefkatle bakılmış,

Akan sudan doğmuş,

Ninhursag tarafından şefkatle bakılmış,

Kutsal gölün yanında senin kasabanı kurup,

Senin için büyük duvarlarını bitirdi,

Ninkasi, kutsal gölün yanında senin kasabanı kurup,

Senin için duvarlarını bitirdi,

Senin baban Enki, Nidimmud efendisi,

Senin annen Ninti, kutsal gölün kraliçesi,

Senin baban Enki, Nidimmud efendisi,

Senin annen Ninti, kutsal gölün kraliçesi.

İkinci bölümünde Sümer bira yapım süreci şiirsel terimlerle adım adım anlatılıyor.

Sensin hamuru işleyen [ve] büyük bir kepçeyle,

Bir çukurda karıştırıyorsun, bappir’i tatlı aromalar ile

Ninkasi, sensin hamuru işleyen [ve] büyük bir kepçeyle,

Bir çukurda karıştırıyorsun, bappir’i [hurma] – bal ile,

Sensin bappir’i büyük fırında pişiren,

Düzenleyen soyulmuş tahıl yığınlarını,

Ninkasi, sensin bappir’i büyük fırında pişiren,

Düzenleyen soyulmuş tahıl yığınlarını,

Sensin yere konulmuş maltı sulayan,

Asil köpekler hükümdarları bile uzak tutar,

Ninkasi, sensin yere konulmuş maltı sulayan,

Asil köpekler hükümdarları bile uzak tutar,

Maltı bir kavanozda ıslatan sensin,

Dalgalar yükselir, dalgalar alçalır,

Ninkasi, maltı bir kavanozda ıslatan sensin,

Dalgalar yükselir, dalgalar alçalır.

Üçüncü bölümde ise biranın yapıldığı ve sunulduğu kaplar övülüyor.

Sensin pişmiş püreyi kamıştan büyük yaygılara yayan,

Serinlik üstesinden gelir,

Ninkasi, sensin pişmiş püreyi kamıştan büyük yaygılara yayan,

Serinlik üstesinden gelir,

Sensin iki eliyle büyük ulu tatlı mayayı tutan,

[Onu] bal [ve] şarap ile demleyen,

(Sen tatlı maya, o kab’a)

Ninkasi (…) (Sen tatlı maya, o kab’a)

Süzme fıçısını, hoş bir ses çıkaran,

Sen uygun olarak büyük toplayıcı fıçının üstüne koyarsın,

Ninkasi, süzme fıçısını, hoş bir ses çıkaran,

Sen uygun olarak büyük toplayıcı fıçının üstüne koyarsın,

Sen toplayıcı fıçıdan, süzülmüş birayı döktüğünde,

Gediz ve Fırat’ın hücumu [gibi] olur,

Ninkasi, sensin toplayıcı fıçıdan süzülmüş birayı döken,

Gediz ve Fırat’ın hücumu [gibi] olur.

Bu içerikler de ilginizi çekebilir. 👇

Bardakta Durduğu Gibi Durmayan Bira Hakkında Muhtemelen Bilmediğiniz 22 İlginç Bilgi

Bilim İnsanları İspatladı: Bir Bardak Bira Sosyalleştiriyor

İnsanlığın İlk Büyük Medeniyeti Sümerler Nasıl Bir Toplumdu?