Bir gün Çin'e yolunuz düşerse, bizim için de biraz gezin diye seyahatinizi kolaylaştıracak bazı ipuçları hazırladık sizin için. Dünyanın en kalabalık ve en zengin kültürlerinden birine sahip bu ülkeye, umarız bir gün ayağınız düşer. Yollar kısalsa da kültürlerin zenginliği devam ettikçe dünya hiçbir zaman küçük bir gezegen olmayacak.
Diliyle kültürüyle bambaşka bir yer. Ön hazırlıksız gidip kendinizi içinden çıkamayacağınız bir maceraya atmayın.
Yeme içme, konaklama ve eğlence için önceden fikir sahibi olacağınız kaynaklara önceden bir göz atın. Gittiğinizde hayat kurtaracaktır. Örnek olarak Şangay için http://www.smartshanghai.com/ sitesinde iş bile bakabilirsiniz.
Mesela bu adresin '1/F, Bldg 2, 881 Wuding Lu, Changde Lu 武定路881号2号楼1楼, 近常德路 ' okuyabildiğiniz kısmınız okuduğunuzda, doğru sesleri çıkarmadığınız için bütün taksiciler suratınıza garip garip bakacak. Telefonunuzla Çince adresin fotoğrafını çekmek ya da otelden adresi telefonunuza mesaj çekmelerini istemek işinizi inanılmaz kolaylaştıracaktır.
Banka ve resmi yerler haricinde asla para değiştirmeyin. Dolar kullanmayın. Her yerde Yuan harcamaya çalışın ve paranızı iyi tutun.
İçkiler konusunda dikkatli olun. Yerli içkileri yabancı içkilerden çok daha güvenilir. Viski içtim sanıp bambaşka bir şey içmiş olabilirsiniz. Tsingtao denilen yerli biralarını çok sevebilirsiniz.
Bir Şincan restoranında yediğiniz et size dünyada yediğiniz en güzel et gibi gelebilir. Dünyanın en lezzetli mutfaklarından biridir. Ve erişteleri Çin mutfağına nazaran çok daha lezzetlidir.
Sokakta yemek satılan yüzlerce seyyar yemekçi göreceksiniz. Her şeyi gözünüzün önünde yaptıklarından içiniz rahat eder diyemiyoruz. Hijyen konusunda sizden biraz farklılar. Fakat içinize sinse bile deniz ürünü yerken biraz daha dikkatli olun. Uzak bir ülkede zehirlenmek istemezsiniz.
10 küsür yemek masada sizi bekliyor olacak. Ön yargılı olmayın ama en azından sebze ve eriştelerinin tadına bakın. Görüntüleri pek size uygun olmayabilir. Fakat bazılarının tadına baktıktan sonra vazgeçemeyeceksiniz. Diğer yandan sofradaki hiçbir şeye dokunmamanız onları oldukça üzebilir.
Sonsuz bir kadeh kaldırma döngüsünün içinde bulacaksınız kendinizi. Bardağınızı doldurup duracaklar. Neden böyle davranıyor koca adamlar diye düşünmeyin. Onlar için birlikte içmek kıymetli bir şey. Sarhoş olup manyak manyak hareketler yaptığınız için yadırganmayacağınız çok az kültürden biriyle iç içesiniz şu an. Siz yine de kırmadan yudum yudum içmeye çalışın. Özellikle Baijiu denilen geleneksel pirinç rakısını içerken dikkat edin. Alkol oranı oldukça yüksektir.
Dünyanın en çok gülümseyen kültürlerinden biri bu. Kadın erkek dokunarak iletişim kurarlar ve güler yüz göstermek kültürün bir parçası. Özellikle erkekler 'kesin bana aşık oldu' diye düşünmesin.
Sabahları parklarda ve sokaklarda Tai Chi yapan yaşlılar görebilirsiniz. Herkesi Kung Fu yapıyor diye düşünmeyin. Tai Chi eklemleri güçlendiren, bedene ve ruha iyi gelen bazı egzersizler bütünüdür. Yapabiliyorsanız mutlaka aralarına katılın. Sizi aralarına almaktan mutlu olacaklardır.
Bütün kartvizitlerin üstüne nereden aldığınızı not edin. Aynı yere bir daha gitmek istediğinizde, ortalıkta deli gibi aranmanızı engelleyecektir. Bir süre sonra yolunuzu kendiniz bulabileceksiniz zaten. İki elle uzatılan her şeyi iki elinizle alıp kabul edin.
Sokaklarında kaybolmadığınız bir şehri ya da ülkeyi asla tanıyamazsınız. Cebinize Çince-İngilizce bir harita sıkıştırıp. Metrolarına otobüslerine ve sokaklarına vurun kendinizi. Bu kayboluş size metrodan bilet almayı, otobüsle yolculuk etmeyi, şehirde başınızın çaresine bakmayı öğretecektir.
Bir şeyi almadan evvel mutlaka birkaç yere daha sorun. Sıkı bir pazarlık yapın ve asla utanmayın. Boş ceplerinizi gösterip param yok, demek bile buna dahil. Fiyatın nasıl da aşağı indiğini gördüğünüzde aklınız duracak. Pazarlık alışveriş kültürünün bir parçası. Pazarda marul alırken bile bunu yapabilirsiniz. Marul yeterince ucuzsa sizi kovabilirler.
İnsanları reddetmeyi itibarlarını sarsmak olarak gördüklerinden yapamacayacakları bir rica ile karşılaştıklarında lafı dolandırıp dururlar. Sizi oyaladığı için kızabilirsiniz. Kızmayın ve sizi oyaladığını hissettiğinizde ricanızı geri çekin. Son yıllarda bu tavrı kırmaya çalışan bir iş trendi yükseliyor ama hala geleneklerin getirdiği izleri görmek mümkün.
Teşekkür etmek istediğinizde : 谢谢 Xièxiè
Fiyat öğrenmek istediğinizde : 多少钱 Duōshǎo qián
Pazarlık yaparken indirim istediğinizde : 便宜点 Piányí diǎn
Tanıştığınıza memnun olduğunuzda : 很高兴认识你 Hěn gāoxìng rènshí nǐ
Yemeğin tadını çok beğendiğinizde : 很好吃 Hěn hào chī
Bir şeyden çok hoşlandığınızda : 很喜欢 Hěn xǐhuān
Tekrar görüşmek üzere vedalaşırken : 再见 Zàijiàn
biz bu ülkede hayatta kalmış insanlarız Çin vız gelir
Davet etseler gitmem. Gideceğim en fazla Japonya olur. O da çocukluk merakı. Japon çizgi filmleri izleye izleye bir Japonya merakı hasıl olmuş bende.
İnsanın gülümsemesinde art niyet aramayı Türkiye'de öğrendim. Eskiden daha çok gülümserdim dişarıdayken.