Bitlis'te, iki çocuğun saldırıya uğradığı köyde ekipler kuduz aşısı yapmaya başlarken; tedavisi olmayan kuduz hastalığına karşı alınması gereken önlemler yeniden gündeme geldi.
Bilinen en eski enfeksiyon hastalıklarından biri olan kuduz, hayvanlardan insanlara bulaşan ölümcül bir virüs.
Özellikle sahipsiz, saldırgan ve vahşi doğada yaşayan, kuduz açısından risk taşıyan hayvanlarla yakın temasta bulunmamaya özen göstererek kuduzdan korunmak mümkün.
Kurt, çakal, tilki gibi birçok vahşi hayvanlardan bulaşabildiği gibi; kedi, köpek veya eşek gibi günlük hayatta daha çok iç içe olduğumuz hayvanlardan da bulaşabilir. Bu nedenle bu hayvanlarla şüpheli temas sonrası en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.
Kuduz, kuduz virüsünü taşıyan bir hayvan tarafından ısırılma ya da tırmalanma, hayvanın salyasının kişinin çatlak ya da bütünlüğü bozulmuş derisine, göz, ağız ya da burnuna temas etmesi yoluyla bulaşabilir.
Kuduz hastalığına yakalandıktan ve özellikle tanı konulduktan sonra maalesef tedavisi yok. Bu yüzden kuduzdan korunmak için alınacak önlemler ve yaşanan şüpheli bir temastan sonra en kısa süre içinde bir sağlık kuruluşuna başvurmak hayati önem taşır. Dünya Sağlık Örgütü'nün olası temaslara yönelik geliştirdiği aşılama yöntemi sayesinde şüpheli ısırık ya da temastan sonra da aşıyla kuduz önlenebilmektedir.
Öncelikle söz konusu salyayı vücuttan uzaklaştırabilmek için o bölgeyi bol su ve sabunla yıkamamız gerekiyor. En az üç-beş ama mümkünse 15 dakika boyunca köpüklü bir şekilde bu bölgeyi yıkadıktan sonra en yakın sağlık kuruluşuna giderek gerekli aşılama prosedürlerinin başlatılması gerekmektedir.
Şüpheli temas sonrası hemen bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekiyor. Doktorlar özellikle kedi ya da köpek tarafından yüzeysel bir şekilde tırmalandıysanız (kanama gerçekleşmediyse) ve eğer söz konusu hayvanı gözlemleyebiliyorsanız, 10 gün boyunca söz konusu hayvanın gözlemlenmesini öneriyor. 10 gün içinde hayvanda şüpheli bir ölüm gerçekleşirse, vakit kaybetmeden aşılama takvimine başlanıyor. Eğer hayvan 10 günün sonunda sağlıklıysa, aşılama önerilmiyor.
Hayvanı takip etme şansınız yok ise hemen aşılama takvimine başlanıyor.
Kuduz açısından riskli işlerde çalışan veteriner hekimler, hayvan bakıcıları, kuduz araştırma laboratuvarında çalışan kişiler; kuduz açısından riskli bölgelere seyahat edecek kişiler; şüpheli temas olmaksızın koruyucu aşılar yapılabilmektedir.
Doğada bulunan yılan veya kertenkele gibi soğukkanlı hayvanlar virüsü taşımaz. Sıçan, kuş ya da fare gibi türler tarafından ısırıldığınızda da kuduz aşısı uygulamasına gerek yoktur. Bu ısırıklarda normal bir ısırığa yapılan müdahale prosedürleri işlense de kuduz aşısı yapılmamaktadır.
Özellikle evcil hayvanlarımızı ya da bahçede beslediğimiz kedi ya da köpeğimizi veteriner hekime götürerek düzenli olarak aşılamalarını yaptırmalıyız. Özellikle vahşi doğada yaşayan, sahipsiz hayvanlara karşı temkinli olmalı ve yakın temas içinde bulunmamalıyız. Etrafımızda hasta görünen, saldırgan davranışlar sergileyen ya da şüpheli bir şekilde ölmüş bir hayvan gördüğümüzde müdahale etmemeli ve Belediyeler, Muhtarlıklar, İl, İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri gibi ilgili yerleri bilgilendirmeliyiz.
Her hastane kuduz aşısı ya da antiserumu yapmıyor, bu yetkinin verildiği belli başlı hastaneler var.
Ankara'da öncelikli olarak başvurulacak olanlar; Etimesgut Sait Ertürk Devlet Hastanesi, 29 Mayıs Devlet Hastanesi, Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji Hastanesi, Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim Araştırma Hastanesi, Gazi Mustafa Kemal Devlet Hastanesi, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, GATA Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi, Hacettepe Üniversitesi Hastanesi, Ankara Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Dr. Nafiz Körez Sincan Devlet Hastanesi, Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Yenimahalle Eğitim Araştırma Hastanesi, Dr. Abdurrahman Yurtaslan Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi.
İstanbul Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul Kartal Dr. Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi (Büyük Ada Ek Binası dahil), İstanbul Beykoz Devlet Hastanesi, İstanbul Şile Devlet Hastanesi, İstanbul Sarıyer İstinye Devlet Hastanesi, İstanbul Silivri Devlet Hastanesi, İstanbul Çatalca İlyas Çokay Devlet Hastanesi, İstanbul Sultanbeyli Devlet Hastanesi, İstanbul Beylikdüzü Devlet Hastanesi, İstanbul Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul Esenyurt Necmi Kadıoğlu Devlet Hastanesi, İstanbul Tuzla Devlet Hastanesi, İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul Büyükçekmece Mimar Sinan Devlet Hastanesi, İstanbul Arnavutköy Devlet Hastanesi, İstanbul Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi.
"...kedi, köpek veya eşek gibi günlük hayatta daha çok iç içe olduğumuz hayvanlarda..." olay ya yozgat'ta ya da aksaray'da geçiyor...
İrfan Atasoy'un "İblis" diye bir filmi var, orada adamın oğlunu kuduz köpeğe ısırtıyorlar, izlemenizi öneririm.
Başıma geldi, 14 gün göbekten iğne (enjeksiyon) oldum risk etmeye gerek yok sonuçta ölüm var...