Kahramanmaraş'ta yaşanan ve 10 farklı ili etkileyen deprem, tüm Türkiye'yi yasa boğdu. Bu ve bunun gibi travmatik olayların, depremzedelerin psikolojileri üzerine etkileri de kaçınılmaz bir gerçek. Travmatik olayların olumsuz etkileri azaltmak için bireylerin kendileri ve aileleri için atabilecekleri adımlar vardır. Bu adımları sizler için derledik.
Deprem ve benzeri felaketlerin ardından kazazedelerde depresyon, anksiyete ve travma sonrası stres bozukluğu gibi psikiyatrik bozukluklar görülebilir. Bu etkiler ve reaksiyonlar olay sonrasında hemen meydana gelebilir veya bir süre sonra ortaya çıkabilir.
Çocukların soru sorarken kendilerini güvende hissettikleri ve endişelerinin duyulduğuna inandıkları destekleyici bir ortam yaratarak, onların bu travmayla başa çıkmalarına yardımcı olabiliriz. Bu tarz konuşmalar zor olsa da çok önemlidir.
Uykuya dalmada güçlük,
Üzüntü,
Hiperaktivite,
Öfke,
Hiçbir duyguya sahip olmamak veya uyuşmuş hissetmek,
Enerji eksikliği veya her zaman bitkin hissetme,
İştahsızlık ya da tam tersi sürekli yemek yemek,
Afetle ilgili televizyon ve sosyal medya içeriğine maruz kalmamalarını sağlayın.
Evde ve okulda rutinleri mümkün olduğunca koruyun.
Birlikte aile zamanı geçirin; bu, güvenlik duygularını artırabilir, konuşmak ve paylaşmak için yararlı fırsatlar sağlayabilir.
Düzenli yemek yediklerinden ve her gece iyi uyuduklarından emin olun.
Üzücü duyguları yönetmek için alkol ve tütün ürünleri kullanmaktan kaçınmaları konusunda onları eğitin.
Dinlenmek için müzik, okuma, spor ve diğer hobiler gibi sağlıklı yollar bulun.
Çocuğun düşüncelerini, duygularını ve tepkilerini kabul edin ve onaylayın. Sorularının ve endişelerinin önemli ve uygun olduğunu düşündüğünüzü bilmelerini sağlayın.
Çocukların anlayabileceği kelimeler ve kavramlar kullanın.
Açıklamalarınızı çocuğun yaşına ve anlayışına göre düzenleyin.
Zaman ayırın ve çocukları soru sormaya teşvik edin. Çocukları hazır olmadıkça bir şeyler hakkında konuşmaya zorlamayın.
Çocuklara dürüst cevaplar ve bilgiler verin.
Bilgileri ve açıklamaları birkaç kez tekrar etmeye hazırlıklı olun. Bazı bilgileri kabul etmek veya anlamak zor olabilir. Aynı soruyu tekrar tekrar sormak, bir çocuğun güvence istemesinin bir yolu olabilir.
Çocukların kendilerini ifade etmenin yollarını bulmalarına yardımcı olun. Bazı çocuklar düşünceleri, duyguları veya korkuları hakkında konuşmak isteyebilir. Diğerleri, başa çıkmalarına yardımcı olmak için resim çizmeyi, oyuncaklarla oynamayı veya hikaye ya da şiir yazmayı tercih eder.
Geçmişte travma veya kayıp yaşamış çocuklar, uzun süreli veya yoğun tepkilere karşı daha savunmasız olabilirler. Bu çocukların ekstra desteğe ve ilgiye ihtiyacı olabilir.
Baş ağrısı ve karın ağrısı dahil olmak üzere fiziksel semptomları izleyin. Pek çok çocuk kaygısını fiziksel ağrı ve sızılarla ifade eder. Belirgin bir tıbbi neden olmaksızın bu tür belirtilerdeki artış, çocuğun endişeli veya bunalmış hissettiğinin bir işareti olabilir.
Uyku bozuklukları, müdahaleci düşünceler veya endişeler, olayla ilgili endişelerle meşgul olma, tekrarlayan ölüm korkuları, azalan okul performansı, saldırganlık veya bunlara benzer davranışlar devam ederse, çocuğunuzun çocuk doktorundan, aile hekiminden veya bir pedagogdan yardım isteyin.
Umuyoruz ki bu zor günleri birlikte atlatacağız.