Bilim insanlarına göre, dünyanın renk paleti yavaş yavaş siliniyor. Tropik ormanlar yok olurken, bir zamanlar canlı renkleriyle doğayı süsleyen kelebekler solgunlaşmaya başladı. Brezilya’da yapılan araştırmalar, ormanların yerini alan tek tip ağaç plantasyonlarının kelebeklerin renklerini etkilediğini ve ekosistemlerin giderek renksizleştiğini ortaya koydu.
İşte detaylar...
Eskiden rengarenk kanatlarıyla hem hayatta kalmayı hem de eş bulmayı kolaylaştıran kelebekler, artık o parlak tonlarını kaybediyor. Yeni bir araştırmaya göre, insanlar tropik ormanları kesip yerlerine tek tip ağaçlardan oluşan plantasyonlar kurdukça, doğanın renk paleti de solmaya başladı.
“Bir kelebeğin kanatlarındaki renkler sadece süs değil; milyonlarca yıllık evrimin sonucu” diyor.
Ekip, özellikle Brezilya’nın Espírito Santo bölgesinde yer alan okaliptüs tarlalarında yaptığı gözlemlerde kelebeklerin ormanlardakine kıyasla çok daha solgun renklere sahip olduğunu fark etti.
Ancak okaliptüs gibi tek tip ağaçlardan oluşan plantasyonlarda bu denge tamamen bozulmuş durumda. Renkli türler kayboluyor, çevresiyle bütünleşen kahverengi ve gri tonlardaki kelebeklerse hayatta kalabiliyor.
Doğal ormanlarda 31 farklı tür gözlemledik, okaliptüs plantasyonlarında ise sadece 21. Üstelik bunların çoğu renksiz ve sıradan” diyor.
Bu değişim sadece estetik bir mesele değil; ekolojik dengenin bozulduğunun da göstergesi. Tıpkı Sanayi Devrimi döneminde kurumlu şehirlerde siyaha dönen güve türleri gibi, bugün de çevreye uyum sağlamak için kelebeklerin renkleri soluyor. Uzmanlar, bu sürecin yalnızca karasal ekosistemlerle sınırlı olmadığını, mercan resiflerinin beyazlamasından okyanusların yeşile dönmesine kadar birçok alanda doğanın renk kaybettiğini söylüyor.
Federal Rio Grande do Sul Üniversitesi’nden Ricardo Spaniol, “Dünyanın uzaydan bile daha solgun göründüğü bir dönemdeyiz. Her bir ekolojik tahribat, zincirleme biçimde diğerlerini tetikliyor” diyerek durumu özetliyor.
Spaniol ve ekibi, Amazon’da 2019 yılında yürüttükleri araştırmada, ormansızlaşan bölgelerde yaşayan kelebeklerin kahverengi ve gri tonlara büründüğünü; renkli türlerin ise hızla kaybolduğunu tespit etmişti. Renk çeşitliliği azaldıkça, ekosistemin karmaşıklığı ve işleyişi de zayıflıyor.
Dünya genelinde okaliptüs gibi ticari ağaç türleri için oluşturulan plantasyonların 22 milyon hektarı aştığı tahmin ediliyor. Ancak araştırmacılar hâlâ umutlu: Amazon’da 30 yıl önce otlak olarak kullanılan bölgelerde yeniden büyüyen ormanlar, kelebeklerin renk çeşitliliğini geri kazanmaya başlamış durumda.
içine sıçtık Dünya'nın özeti bu.
Pandemi de insanlar Dünyadan evlerine çekildiklerinde doğa yavaş yavaş toparlamaya başlamıştı. Dünyayı mahvediyoruz. Tarlaya girmiş çekirge sürüsü gibiyiz.