Zeki insanların diğer insanlara kıyasla daha geç saatlerde yattıklarına dair iddiaları muhtemelen bilmeyenimiz kalmamıştır. Basit bir Google araması ile bile bir sürü habere ulaşabileceğiniz bir konu. Peki bu iddianın doğruluk payı nedir? Geç saatlerde yatmak gerçekten zeka belirtisi mi, yoksa popüler bilim zırvalarından biri mi?
Görünüşe göre pek değil...
Konu üzerine yapılmış net bir bilimsel araştırma henüz bulunmuyor, yani konuyla ilgili haberlere bakarken “Bilim adamları kesin olarak kanıtladı…” gibisinden cümlelere inanmamak gerek. Peki henüz resmi bir araştırma yapılmamış olsa da bilim çevrelerince bu iddiaya neden olumlu yaklaşıyor, ona bakalım.
IQ seviyesi yüksek olmayan insanların gece geç yatması alışılmışın dışında bir şey olmadığı gibi, IQ seviyesi yüksek insanların da gece geç saate kalmadan erkenden yatıyor olması normal. Yani ortada “Her zeki insan geç yatar, her zeki olmayan insan erkenden uyur.” türünden bir gerçeklik yok.
Sadece bu bile bu iki koşul üzerinde etkili olan genlerin birbirleriyle pek bağlantılı olmadığını tahmin etmek için yeterli.
Bu araştırmalar arasında bilimsel geçerliliği olan araştırma olmasa da fikir vermesi açısından önemli oldukları aşikar. Zaten bu iddiayı popüler bir mite çeviren de bu araştırmaların sonuçları. Araştırma sonuçlarının neden bunu işaret ettiğine dair farklı fikirler yürütülüyor, direkt olarak genlerin birbirleriyle bağlantılı olduğu sonucuna ulaşılmıyor.
İlk fikir zeki insanların toplum içerisinde daha az kas gücü gerektiren işlerde çalışmalarından dolayı gün içinde daha az yorulmaları, sonucunda da gece daha diri kalmaları üzerine. Yoğun kas gücü gerektiren işlerde çalışan nispeten daha düşük IQ seviyelerine sahip insanlar yorgunluktan erkenden yatağa giderken, zeki insanlar yeterince yorgun hissetmedikleri için geç saatlere kadar durabiliyorlar.
Genel bağlamda daha çok düşündükleri, araştırdıkları için kafaları daha meşgul olduğundan geç saatlere kadar ayakta kalmaları muhtemel. Araştırma yapmayıp yatağa girmiş olsalar bile kafaları sürekli bir şeylere gittiği için isteseler de uyuyamaları da imkan dahilinde.
Daha az insanla etkileşim içinde olduklarından gerek işlerine, gerek kafalarına takılan herhangi bir şeye daha rahat odaklanabilecekleri gece vakitlerinde uyumamaya IQ seviyesi daha düşük insanlara göre daha yatkın oldukları düşünülüyor.
Bu fikirlerin her biri kendi içinde mantık içeriyor olsa da başta da dediğimiz gibi gerek zeki olup erken yatan insanların fazlalığı, gerekse de nispeten daha az zeki olmasına rağmen geç yatan insanların fazlalığı bu iddianın bilimsel olarak güçlü olmadığını gösterir nitelikte.
Belki de ilkel zamanlarda IQ seviyesi daha yüksek olan insanlar geceleri daha geç yatıyorlardı ve bu özellik şimdiye kadar aktarıldı, sadece sosyal hayatın getirdiği bazı yükümlülükler nedeniyle istisnaların oranı yükseldi. Kesin konuşmak şuan mümkün değil, ileride yapılacak araştırmaların bu konuyu iyice açığa kavuşturmasını bekleyececeğiz.
Yeteri miktarda uyku alamayan bünyelerde zeka geriliği ve odaklanma sorunları dahil bir çok hastalık oluşabiliyor. Her vücudun uyku ihtiyacı aynı değil, 4 saatlik uykuyla normal bir şekilde hayatına devam edebilen insanlar da olabilir ama bunlar çok nadir. En iyisi mi siz 6-8 saat arası uyumaya çalışın, işinizi şansa bırakmayın.
Uyku önemli, uyku güzel...
Olum ya valla annem yatırıyor.Yoksa bende zekiyim.
erken yatan adamı hiç sevmem zaten
Ramazanda sahura kadar duran kişiler olduğundan herhalde ülkece zeka patlaması (!) yaşıyoruz.