Yaşlarımız ilerledikçe, beyin hücreleri başta olmak üzere hücre yenilenme hızımızın düştüğünü, hem fiziksel hem de bilişsel hareket kabiliyetimizin de yavaşladığını herhalde bilmeyen yoktur.
Fakat gelin görün ki, bir çoğumuz yaşı ilerlese dahi, hayatını idame ettirebilmek için halen çok çalışmak zorunda kalıyor. Bu noktada 20'ler ve 40'lar, bilişsel beceri anlamında bakın nasıl farklılaşıyor; BBC Capital'dan Georgina Kenyon'un makalesi epey ilginç 😕
(Yani haftanın 5 günü çalıştığımızı düşünsek, günde 5 saat.)
Avustralya Melbourne Enstitüsü'nde yürütülen bu araştırma, 40 yaş üstü 6.000 kişiyle yapılan okuma, hafıza, şekil tanıma gibi testlere dayanmış; ve bu testlerde, çalışma süresinin kişinin bilişsel yeteneklerini nasıl etkilediği ölçülmüş.
Buna göre, bu yaş grubu için haftada toplam 25 saat çalışmanın bilişsel fonksiyon açısından en ideal çalışma süresi olduğu görülmüş.
Tokyo'daki Keio Üniversitesi'nden Colin McKenzie, ileri yaştaki işçilerin beyin etkinliğini canlandırma açısından çalışmaya devam etmenin önemli olduğunu, 'işleyen demir ışıldar' sözünün halen geçerli olduğunu belirtiyor.
Fakat aynı zamanda, uzun çalışma saatlerinin yorgunluğa ve fiziki ve psikolojik
strese yol açtığı, bunun ise bilişsel fonksiyonlara zarar verdiği de araştırmanın sonucuna ekleniyor.
McKenzi'ye göre, bilginin ne ölçüde işlemden geçirildiğini ifade eden 'akışkan zekâmız' 20'li yaşlardan itibaren; bilgi, beceri ve tecrübeyi kullanmayı ifade eden
'kristalize zekâmız' ise 30 yaşından sonra düşüşe geçer.
McKenzie, 40 yaşından sonra ise çoğu insanın artık hafıza testi, zihinsel kıvraklık, şekil yerleştirme gibi testlerde çok daha başarısız olduğunu söylüyor.
'Çalışmak iki tarafı keskin bıçak gibi bir şey; bir yandan beyin aktivitesini canlandırırken, öte yandan da uzun çalışma süreleri ve belli işler yorgunluk ve strese yol açarak zeka ve algıyı olumsuz etkiliyor.'
Evet, şu durumda demek ki hakikaten çalışma saatleri her yaş için; ama özellikle de yaş ilerledikçe, önemli.
Ama şunu bilmeliyiz ki; 40 yaşından sonra, aslında biyolojik ve duygusal bakımdan zihnimiz günde 8, haftada 40 saat çalışma temposunun yarattığı stres ve tekrara uygun bir şekilde tasarlanmış değil.
Yani bu araştırmaları önemli kılan bir başka nokta da; sağlık ve bilişsel sorunların eskiden sanılandan çok daha erken (40 civarı) başladığını, ve fazla mesailerden ziyade, normal haftalık çalışma süresinin bu sorunlara yol açtığını göstermeleri.
Bildiğimiz gibi, stres sırasında beyinde salgılanan kortizol ve steroid gibi hormonlar konsantrasyon, kısa dönemli hafıza, ket vurma ve rasyonel düşünme gibi bilişsel ve algısal fonksiyonlarımızı epey olumsuz etkiliyor.
McKenzie araştırmasında, birçok yetişkinin bu yaşlarda tam zamanlı çalışmanın yanı sıra, en azından bir çocuk ya da yaşlı ebeveyne bakma zorunluluğu gibi, stresi de hayli arttırıcı başka etkenlerin de devreye girdiğini belirtmiş.
Kimi insan, 'ne kadar az uykuyla idare edebildiğiyle' övünüp durur. Birçok 'Çok başarılı kişiler sabahın 4'ünde kalkıyor' tarzı içerikte de buna benzer şeyler görmek mümkün.
Fakat örneğin Huffington Post gazetesinin baş editörü Arianna Huffington, önceleri sadece 5 saat uykuyla yetindiğini, ancak bunun sağlığına zarar verdiğini fark ettiğini ifade etmiş, ve uykusuzluğu 'yeni sigara tiryakiliği' olarak adlandırmıştı.
ABD Uyku Vakfı (National Sleep Foundation) , 26 yaş üzeri insanların geceleri asgari 7 saat uyuması gerektiğini söylüyor. Uzmanlar öğrenme ve hafızanın uykuya ve dinlenmeye bağlı olduğunu ifade ediyor.
Hatta bazı kişiler, 40 saatten az çalışmak istemediklerini, işin kendileri için iyi bir uyarıcı olduğunu, bu kadar çalışmanın bilişsel yetenekleri açısından olumsuz etkisini hissetmediklerini de ifade etmiş. Ancak yavaş yavaş ve kendini fark ettirmeden değişen bir şeyi gözlemleyebilmek de o kadar kolay değil tabii.
Uzmanlar, 40 yaş sonrasında 25 yerine 40 saat ve üzerinde çalışmaya mecbursak, hiç değilse masa başından ayrılma ve fiziksel aktivite olanağı sağlayan işlere yönelmemizi tavsiye ediyor...
Bu yazdan sonra Aqpartideki gerizekalıların sayısı tavan yapacak desene. Gece gündüz harıl harıl çalışıyorlar anayasayı, kurumları, basın-yayını, insanları tepeden tırnağa değiştirmek için...Aralarında akıllı olanları da kendileri gibi gerizekalı yapacaklar. Örnekleri geliyor zaten: "Sen kimsin..."
40 yaşı görebileceğiz mi bakalım bu ülke de.
emeklilik yaşı 65 özel sektörde günde 12 saat çalışmak