Bilgisayar oyunlarının bilişsel işlevler üzerindeki etkisi ilk olarak 1980’lerin ortasında yaşlı bireyler üzerinde test edilmiştir. Testler sonucunda katılımcıların bilişsel işlevlerinde gelişme gözlenmesine rağmen kontrol gruplarının yetersizliğinden dolayı çalışmalar değerlendirmeye alınmamıştır. 2008 yılında “Rise of Nations” adlı gerçek zamanlı bir strateji oyunu kullanılarak yaşlı bireyler üstünde yapılan bir çalışmada oyuncular bir ülkenin ekonomisini, askeri durumunu, teknolojik gelişimini ve diplomatik ilişkilerini yönetiyorlardı ve oyunu kazanmak için ya askeri ya da kültürel üstünlüğü sağlamaları gerekiyorlardı. Oyunu oynadıkça katılımcıların çalışma hafızaları, akıl yürütme becerileri gibi bilişsel işlevlerinde önemli gelişmeler görülüyordu. Ancak maalesef bu çalışmada da kontrol gruplarının yetersizliğinden dolayı kesin bir şey söylemek mümkün olmuyor.
Kısa bir süreliğine bile olsa bilgisayar oyunu oynamanın en az dört ay boyunca beyinde etkisinin sürdüğü ve bilişsel işlevlere olumlu etkilediği görülmüştür. Bunun nasıl olduğuyla ilgili tam mekanizma belirlenememiş olmasına rağmen beyin görüntüleme çalışmalarıyla bu sonuçların doğruluğu kanıtlanmıştır.
Bilgisayar oyunlarının etkilerinin araştırılmasında karşılaşılan zorluklar
Bilgisayar oyunlarının bilişsel işlevler üzerinde bazı olumlu etkileri bulunmasına rağmen tüm sonuçlar birbiriyle tutarlı ya da başarılı değildir. Örneğin usta bilgisayar oyuncularının daha iyi çalışma hafızasına, çoklu nesne takibi becerilerine sahipken sayma yeteneklerinde bir gelişme görülmemiştir. Bunun yanında hiç bilgisayar oynamamış kişiler aksiyon temalı oyunlarla eğitildiklerinde bilişsel işlevlerinde herhangi bir gelişme gözlemlenmemiştir. Bilgisayar oyunlarının yararlarını gösteren bazı çalışmalar ise tekrarlandığında aynı sonucu vermemiştir.
Video oyunların zararları neler?
Yukarıda beyin sağlığı ve bilişsel beceriler üzerine saydığımız çok sayıda faydasının yanında video oyunlarının bazı zararları olduğunun hepimiz farkındayız. Bu oyunlarda her gün saatler geçirmesi, aile ilişkilerinden, sosyal yaşamdan ve arkadaşlık ilişkilerinden uzaklaşmaları rahatsızlık verici. Bunun yanında masa başı oturarak geçirilen zaman artışının, erken ölüm de dahil olmak üzere, kanser ve obezite gibi birçok hastalık riskini artırdığı bilinmektedir. Özellikle genç yaştaki bireylerde, hayatlarının en hareketli olması gereken dönemlerinde bağımlılık düzeyinde ekran başında olmasının zararları fazlaca endişe uyandırmaktadır
Bu nedenle, bu konu incelendiğinde bilgisayar oyunlarının beyni hem pozitif (dikkat, görsel ve motor yetenekleri vb.) hem de negatif (bağımlılık riski) yönde etkileyebileceğini unutmamalıyız.
Sonuç olarak bilgisayar oyunlarının etkileri üzerinde yapılan çalışmalar hem kısa süreli hem de uzun süreli oyun oynamanın bilişsel işlevleri (el-göz koordinasyonu, tepki verme süresi, dikkat, algılama vb.) geliştirdiğini gösteriyor. Negatif tarafta ise oturma pozisyonundan kaynaklı duruş bozuklukları, kas iskelet sistemi ağrıları, asosyalleşme, bağımlılık seviyesinde artış, hareketsizlikten kaynaklı obezite riski gibi birçok konuya dikkat çekmek gerekmektedir. Kısaca, hangi konuya odaklanır, mesai harcar, emek verirsek, beynimiz o alanda pozitif ya da negatif şekillenmeye başlayacaktır.
'Kader, tanrıların söyledikleri başka bir yalandan fazlası değildir. Yazılıp bozulmayacak hiçbir şey yoktur.'
God Of War - Kratos
Instagram
Twitter
LinkedIn
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün düşünceleridir ve Onedio'nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio