Günlük hayatımızda yaptığımız çoğu şey için beynimizin bilinçli kısmını kullanmamız gerekmiyor. Hatta birçok durumda bilinç ne kadar devreye girerse daha az etkili hale gelebiliyoruz.
Günlük hayatımızda yaptığımız çoğu şey için beynimizin bilinçli kısmını kullanmamız gerekmiyor. Hatta birçok durumda bilinç ne kadar devreye girerse daha az etkili hale gelebiliyoruz.
Birkaç plastik bardağı üst üste koyup sonra çıkarıp karıştırmanın şaşırmadan yapılabileceğini düşünüyorsanız bu makalenin orijinalinde yer alan videoyu izleyin.
Bu videoda nörolog David Eagleman 10 yaşındaki dünya rekoru sahibi Austin Naber’i takdim ediyor. Bardak dizme şampiyonu Naber, bu işi çok hızlı bir şekilde yapabiliyor. Eagleman da aynı işi yapmayı denediğinde aradaki fark çok bariz ortaya çıkıyor.
Eagleman yenilgiyi kabul ediyor. “Ben bu işi ilk kez yapıyorum. Yaptığım her şeyi düşünerek, bilinçli yapıyorum. Kurallarına uygun bir şekilde bardakları nasıl dengede tutacağımı bulmak için beynim çok enerji harcıyor” diyor.
Bardak dizme işini yaparken Eagleman ve Naber’in beyinleri elektrotlar yoluyla incelendi. Aradaki fark çok çarpıcıydı. Eagleman’ın beyni bir bütün olarak elektrik sinyalleriyle doluyken Naber’inki hareket hızına rağmen çok az aktif görünüyordu.
Naber bu hızı kazanmak için her gün saatlerce pratik yaptığını söylüyor. Böylece bardak dizme işini içselleştirdiğinden, beyninin bu iş üzerinde fazla yoğunlaşması gerekmiyor.
Peki beynimiz bilinçli müdahaleye gerek olmadan başka neler yapabiliyor?Otomatikleşme
Eagleman, bilincin devrede olmadığı beynin günlük kararlarımızda ve ilişkilerimizde farkında olduğumuzdan daha derin bir rol oynadığını söylüyor.
Nefes almanın ve organların işleyişinin “otomatik” olarak yaptığımız şeyler olduğunu biliyoruz. Fakat bunun çok daha fazla örneği var.
Eagleman, “Sporda sık sık antrenman yapmanın nedeni, hareketlerinizi otomatikleştirmektir. Ne yapacağınızı düşünürseniz hareketleriniz yavaşlar” diyor.
Bilincin devreye girmediği beyin, çok daha farklı ve gelişkin eylemlerde de rol oynar: Karşı cinse ilgi duyma, matematik işlemleri, siyasi görüş sahibi olmak vb.
Bilinç dışı beyin sayesinde görme engellilerin görüyormuş gibi davranması da buna bir örnektir.
“Bilincin herhangi bir etkisinin olup olmadığı konusunda tartışmalar bile var” diyor Eagleman.
Tasarımcıların ve reklamcıların bilinç dışı aldığımız kararları nasıl etkilediğiniyüz yıllardır biliyoruz. Bilinçli farkındalığımızı es geçen incelikleri kullanarak bizi belli şekilde davranma konusunda ikna edebiliyorlar.
Nörologlar bilinç dışı beynin etkilerini incelerken yaşam kalitemizi geliştirecek önerilerde de bulunabilir. Örneğin, Eagleman’ın araştırdığı konulardan biri uyuşturucu bağımlılığında bilinçli ve bilinç dışı beynin rolü.
Uyuşturucu bağımlılarının, kriz halinin daha bilinçli farkında olmaları yoluyla bu kriz anlarını daha iyi kontrol etmeleri sağlanmaya çalışılıyor.
Eagleman, “Bilinçli haliniz, yani beyninizin sabah kalktığınızda canlanan kısmı, kafanızda olup bitenlerin en küçük kısmını oluşturuyor” diyor.
Ben, "Beynin Bilinçsiz Hali Ne İş Yapıyor?" sorusunun cevabını parlamentoda millet vekilliği sanıyordum.
bilinc insan beyninde muhtelemel cok kucuk bir bolum. 2014de bir beyin ameliyati sirasinda doktorlar beynin claustrum denen bolgesine elektrik verdiklerinde bilincin kapandigini fark ettiler. hastanin bilinci sanki acma kapama dugmesine basarmiscasina uyari ile acilip kapaniyordu. bu sebebden henuz kesin olarak ispatlanmasada claustrum muhtemelen insan bilincinin oldugu ye. beyin yarim kurlerinin icinde uzanan ince bir cizgi. beyin moduler calisan bir sistem, her islevi beynin farkli bir bolumu otonom sekilde gerceklestiriyor. muhtemelen claustrum yani bilinc tum bunlarin hepsini birlestiren super hub gorevi goruyor, https://goo.gl/VZABeP
"Bilincin devreye girmediği beyin, çok daha farklı ve gelişkin eylemlerde de rol oynar: Karşı cinse ilgi duyma, matematik işlemleri, siyasi görüş sahibi olmak vb." Siyasetin bilinçsizce otomatik şablonlarla yapıldığı bilimsel yolla gösteriliyor. Evet, ben de bunu diyorum. Hiç tanımadığımız falancanın taraftarı veya karşıtı olmak kadar salakça bir şey olamaz. Sporda taraftarlık bir oyun ve eğlencedir. Ancak, siyasette bilinçsizce taraftarlık (ki, tamamına yakını bilinçsizcedir) salakça yapılan bir şeydir ama bu eylemin ciddi sonuçları doğar. Bilinçsizce olduğu çok açıktır: Karı kocayla anlaşamaz, boşanır, arkadaşlar anlaşamaz, ayrılır, ortaklar anlaşamaz, ayrılır, hatta birbirini vururlar. Ancak, milyonlarca insan koyun sürüsü gibi doğumundan ölümüne bir adamın peşinden gider veya öteki adamın karşısında durur. Çünkü, bu taraftarlık veya karşıtlık onun kişiliğinin bir unsuru haline gelmiştir. Kendini onunla tanımlar. O olmadığı zaman eksiklik hisseder.