Bu ayın başlarında hem pembe dolunayı, hem de yaz gün dönümü yaşadık ama astronomik şölen henüz bitmedi. 23 Haziran'dan başlayarak, önümüzdeki 4-5 gün boyunca Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn gezegenlerini sıralanmış bir şekilde gözlemleyebileceğiz. Bu gezegenlerin en son benzer şekilde hizalanması 2004 yılında gerçekleşmişti ve aynı şekilde bu durum 2040'a kadar bir daha yaşanmayacak. Bu yüzden hâlâ yapabiliyorken göz atmak isteyebilirsiniz. Bu yazımızda bu uzay şöleninden bahsediyoruz.
Gökyüzünde aynı anda çok sayıda parlak gök cismi olacağından önümüzdeki birkaç gece oldukça parlak geçecek. Gezegen sırası, açık gökyüzü altında, büyük şehirlerden ve kasabalardan bile açıkça görülebilecek. Ancak bunu yapabilmek için doğu ve güney ufuklarına dikkat etmeniz gerekecek.
Beş parlak gezegen çıplak gözle görülebilecek ve, yıldız gözlemcileri için heyecan verici olarak, Güneş etrafındaki yörüngelerinde oldukları sırayla görünecekler. Doğu-kuzeydoğu ufkundan sağa doğru bakıldığında, çıplak gözle Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn'ü görebileceksiniz. İyi bir dürbününüz veya teleskopunuz varsa, biraz zor olsa da Uranüs'ü Venüs ile Ay arasında görebilirsiniz.
26 Haziran'dan itibaren Ay ufka yaklaşmaya başlayacak, gezegen dizilişinde geriye doğru hareket ediyormuş gibi görünecek, önce Venüs'ü ve ardından Merkür'ü geçerek ufkun altına gezegenlerin soluna doğru kaymaya başlayacak.
Gece gökyüzünde iki veya üç gezegen görmek alışılmadık bir şey değil, ancak bu tür gezegen dizilimleri oldukça nadirdir. Yörüngelerinin yönelimi ve eğimi nedeniyle, Güneş Sisteminin sekiz büyük gezegeni asla mükemmel bir hizaya gelemez. Gökyüzünün aynı diliminde bile en son bir araya geldiklerinde yıl 949 idi. Ve tüm gezegenlerin tekrar aynı karede buluşması 6 Mayıs 2492 tarihine kadar yaşanmayacak. Neyse ki, kabaca her yarım yüzyılda bir, en parlak gezegenler gece gökyüzünde pozisyon alırlar ve (az çok) düz bir çizgide oldukları izlenimini yaratırlar.
'Muhteşem Beşli' en son Mart 2004'te buralardaydı, ve Ağustos 2040'a kadar bu şekilde tekrar hizalanmayacaklar. 2040'ta birbirine daha yakın görünecek olsalar da, sabah gökyüzünde Güneş'e daha yakın olacağı için Merkür'ü tespit etmek daha zor olacak.
Böyle bir hizalamanın yer çekimi etkileri konusunda endişeleniyorsanız, endişelenmenize gerek yok. Dünya üzerindeki ekstra çekiş ihmal edilebilir. Bununla birlikte belirli hizalamalar bilim insanlarımızı için yararlıdır. 1970'lerde NASA Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'e, gezegenlerin özel hizalanması sayesinde uzay sondaları gönderebildi. Böyle bir hizalanma her 175 yılda bir gerçekleşir. Neyse ki NASA bilim insanları, bu gezegen hizalanmasını nasıl kullanacaklarını bulduktan hemen sonra bu olay gerçekleşti.
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!