Askerlik görevini ertelemek isteyen çok sayıda genç yüksek lisans programlarına başvurarak 3 yıl kazanıyordu. Ancak geçtiğimiz yıl çıkan ve yoğun talebin olduğu bedelli askerlik gençlerin yüksek lisans programlarına olan talebini azalttı. Devlet üniversitelerinde yüksel lisans başvuruları bedelli askerlikten sonra yüzde 60 kadar düştü.
Hürriyet gazetesinden Emre Eser'in haberine göre, bedelli askerlik yasasından önce askerlik tarihini ertelemek isteyenler yüksek lisans başvurusu yaparak 3 yıl kazanıyordu. Bu da üniversite gelirlerinde önemli bir yere sahipti. Özellikle vakıf üniversitelerinin 100 milyonlarca liralık bir gelir kalemi buradan geliyordu.
Vakıf üniversitelerinde 15 bin liradan, devlet üniversitelerinde ise 4-5 bin liradan başlayan programlara askere gitmemek için kayıt yaptıran gençlerin bedelli uygulaması ile artık böyle bir zorunluluğu kalmadı.
Vakıf üniversitelerinin tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarının yanında bir de uzaktan eğitim programları var. Ortalama program ücretleri 15 bin lira ile 40 bin lira arasında değişiyor. Devlet üniversitelerinin ise tezsiz yüksek lisans programları mevcut. Devlette kontenjanlar özele göre daha çok. Ancak fiyatların uygun olması nedeniyle devlet üniversitelerindeki programlara kontenjanların 100 katı başvuru gelebiliyor.
Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsi verilerine göre 2018-2019 eğitim yılında güz dönemindeki yüksek lisans başvuruları bahar döneminde yüzde 60 azaldı. Geçen yıllarda enstitünün 50-60 kişilik kontenjanlarla açtığı programlara binlerce kişi başvuruda bulunuyordu. Vakıf üniversitelerindeki yetkililere göre aynı dönemde kendilerindeki azalma oranı en az yüzde 50.
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) istatistiklerine göre 2017-2018 döneminde lisans programlarına 337 bin erkek, 331 bin kadın öğrenci kayıt yaptırmış. Yeni kayıtlarda bir denge söz konusu ancak toplam öğrenci sayısına baktığımızda erkeklerde sayı 2.2 milyonu aşarken kadınlarda bu yaklaşık 1.9 milyon. Akademi çevrelerine göre buradaki yığılmanın asıl sebebi askerlik hizmeti ertelemek isteyen erkeklerin bilerek mezun olmaması.
Yine istatistiklere göre son yıllarda yüksek lisans programlarına kayıt olan öğrenci sayısında hızlı bir artış görünüyor. Son 3 yılda yüksek lisans öğrencisi sayısı 342 binden 452 bine çıkmış. Geçen yılın verilerine göre yüksek lisans programlarında yeni kayıtların büyük bölümü erkeklerden oluşuyor. 131 bin yeni kayıt öğrencisinin 90 bini erkek. Devlette bu 62 bine 31 bin şeklinde dağılmış. Vakıf üniversitelerinde ise 26 bine 10 bin şeklinde.
Yine uzaktan eğitim programlarında 14 bin erkek öğrenci yeni kayıt oluştururken sadece bin 565 kadın öğrenci kaydı var. Vakıf üniversitelerinin uzaktan eğitim programlarına 8 bin 313 erkek kayıt yaptırırken kadın öğrenci sayısı sadece 531 yani neredeyse 20 kat.
Neyse böylelikle gerçekten yüksek lisans yapmak isteyenler başvuru yapar da en azından yüksek lisans yapanların bir ayrıcalığı olur.Parası olan birçok davar sırf askere gitmemek için boşuna yer kaplıyordu üniversitelerde.Davar dedim çünkü hakikaten konuşmayı bilmiyor başvuru yapıyordu.
"Üniversitelerin gelirleri düştü." İşletme mi yoksa Bilim kurumu mu üniversiteler? Ne hale geldik. Eskiden üniversiteli demek özeldi. Şimdi Şeyini sallasan.. III... Elini üniversiteliye çarpıyor. Eğitim oranı yüksek olabilir ama kalitesizlik paçalarımızdan akıyor.
Şükürler olsun ki biraz akedemik gelişme yaşayabileceğiz. Tez ve makale sayısı azalsa da kalite artacağından en azından atıf ve tanınırlık artar.