Batılı Sanatçıların 19. Yüzyıl Döneminde Doğu Dünyasını Taklit Ettiği İfade Biçimi: Oryantalizm

Sanat tarihinde oryantalizm teriminin 19. yüzyıl dönemindeki eserlerini ifade ettiğini görebilirsiniz. Peki, nedir bu Oryantalizm? Sanat tarihi, edebiyatı ve kültürel çalışmalarda Oryantalizm'in yeri neden bu kadar önemli? Oryantalist ne demek? Gelin, hep beraber Oryantalizm'in detaylarını inceleyelim.

Oryantalizm, sanat tarihçileri, edebiyat bilim adamları ve bilim adamları tarafından Orta Doğu, Güney Asya ve Doğu Asya kültürleri hakkındaki imgelem veya tasvir çalışmaları için kullanılan bir terimdir.

Özellikle, Ortadoğu'yu betimleyen oryantalist resim, 19. yüzyıl akademik sanatlarının birçok uzmanlık alanından biriydi. Bu tasvirler genellikle Batıdaki yazarlar, tasarımcılar ve sanatçılar tarafından yapılır.

Sanat tarihinde oryantalizm terimine yakından bakarsak, Batılı sanatçıların 19.yüzyıl dönemindeki eserlerini ifade ettiğini görmemiz mümkün.

Bu sanatçılar Doğu ülkelerine yaptıkları yolculuklarda gördüklerini belgelemişler ve Doğu yaşamını resimlerinde resmetmişlerdir.

Fransız Oryantalist Ressamlar Derneği (1893)

19. yüzyılda Fransa'da yaşayan Oryantalistler bir dernek oluşturmak için birleşmişlerdir. Bu derneğin kurulması, diğer sanatçıların sanata bakışını değiştirmeye başladığından Oryantalist resim, 19. yüzyıl Avrupa'sında ayrı bir sanat akımı olarak benimsendi.

Oryantalizm ne demek?

Oryantalizm, Doğu toplumlarının kültür ve yaşamının incelenmesine, yazılmasına ve betimlenmesine odaklanan bir sanat akımıdır. Bu sanat akımı 19.yüzyıl başlarından başlayarak, 20 ve 21. yüzyılı da kapsar. Resim sanatına ait örneklerin 19 ve 20. yüzyıllarda, sinema sanatına ait örneklerin de 20 ve 21. yüzyıl dönemlerinde yoğun olarak görüldüğünü söylememiz doğru olur.

Oryantalizmin kapsadığı temel alanlar; resim, mimarî, müzik, edebiyat ve dans konularıdır.

Sanat tarihi ve kültürel araştırmalara göre Oryantalizm, Doğu ülkelerinin kültürel unsurlarını tasvir eden hikayeleri içerir. Bu anlatımları yapan kişiler; yazarlar ve ressamlar gibi sanatçı olan kişilerdir.

Oryantalist ne demek?

Doğu kültürlerini inceleyen ve çeşitli konularda eserler kaleme alan Batılı sanatçılara oryantalist denir. Bu sanatçılar; Doğu kültürünün dil ve edebiyat ürünlerini ve yaşam biçimlerini gözlemlemişlerdir.

Müzikte Oryantalizm, Mozart ve Beethoven dahil olmak üzere birçok besteci tarafından kullanılmış.

19. yüzyıldaki Romantik Rus müziğinde Oryantalizm etkisi 'yakın, küçük süslemelerle dolu' melodiler olarak nitelendiriliyor.

Mozart’ın “Türk Marşı / Alla Turca” en ünlü oryantalist eserdir.

Edebiyattaki Oryantalizm hareket 1785'te başladı ve 1830'da sona erdi.

Gustave Flaubert’in Salambo romanında bu etkilere rastlanıyor. Flaubert'ten önce de birçok önemli sanatçı, oryantal konularda önemli çalışmalar yapmıştır.

Oryantalizmin günümüze kadar sürmesinin temel etkeni, sinemadaki yeridir.

Bu, özellikle Batı Amerika sinemasıyla ilgili bir durumdur. Mumya, Indiana Jones, Aladdin (Disney) gibi birçok film doğu tasvirlerini bünyesinde barındıran eserlerdir.

20. yüzyılın başlarında dansta ortaya çıkan oryantalizm, hala dans sanatında görülmektedir.

Dans kostümleri olarak da Hint kostümleri en çok tercih edilen kıyafetlerdir. Dans sanatında sergilenen eserlerden bazıları; Sheherazade, Firavun'un Kızı, Cléopâtre, Radha ve Cobras, Egypta’dır.

Oryantalistler; ressamlar, yazarlar, mimarlar ve araştırmacılardan oluşuyordu.

Rönesans dönemi mimarî eserlerdeki bazı örneklerden anlaşıldığı gibi, Batılı mimarlar da oryantalizmden etkilenmiştir.

Londra’da bulunan Guildhall binası, Rönesans eserlerinden birisidir ve Hint oryantalizmi etkilerini taşıyan bir binadır.

Oryantalizmi eserlerine yansıtanların başında 19. ve 20. yüzyıl ressamları gelmektedir. Oryantalist ressamın en önemli eserleri şunlardır:

Jean Leon Gerome

En dikkat çeken eserleri; Halı Tüccarı, Reddetmek, Camiden Çıkanlar ve Kahire’ye Bakış adlı tablolardır.

Leonardo De Mango

Önemli eserleri; Büyükada'dan Deniz Görünümü ve Fenerde Gece adlı tablolardır.

Fausto Zonaro

Önemli eserleri; Kabak Taşıyan Kız, Alsancak, Saz Çalan Kız, Abdürrahim Efendi, Ertuğrul Süvari Alayı Köprüde, Yün Saran Kadın, Göksu Sefası, Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’un Fethi, Fatih Atını Denize Sürerken adlı tablolardır.

Giulio Rosati

En önemli eserleri; Halı Satıcıları, Aşk Mektubu, Haremde, Çömlek Satıcıları adlı tablolardır.

Jacob Jacobs

En önemli eserleri; Sultan Abdülmecit’in Nusretiye Camii’ne Varışı ve Pazar Yeri İstanbul adlı tablolardır.

Amadeo Preziosi

En önemli tablosu “İpek Pazarı”dır. İstanbul’da yaşamış olan bu ressam, yaşadığı yıllar boyunca İstanbul’u her yönden resmetmiştir.

Resimdeki oryantalistlerin ardından, sinemadaki Oryantalist çalışmalardan bazı örnekler de:

Bernardo Bertolucci - Çölde Çay (1990)

Roland Emmerich - Stargate (1994)

David Lean - Lawrence of Arabia / Arabistanlı Lawrence (1962)

Michael Curtiz - Casablanca (1942)

Anthony Minghella - The English Patient / İngiliz Hasta (1996)

Ferzan Özpetek - Haram Suare (1997)

Fatih Akın - Duvara Karşı (2004)

Stephen Gaghan - Syriana (2005)

Bu içerikler de ilginizi çekebilir:

İnci Küpeli Kız'dan Gece Devriyesi'ne Sanata Yön Veren Hollanda Altın Çağı'nın En Ünlü Ressamları ve Eserleri
Fotoğraf Çekmek İsterken Yanlışlıkla Rönesans Tablosu Yaratan Kişilerden Muazzam Kareler
Ünlü İtalyan Ressam Caravaggio'nun En Tartışmalı 5 Tablosu
Paul Cézanne Tablosunun Ardında Yatan Gizemli Gerçek Tamı Tamına 160 Yıl Sonra Ortaya Çıktı!
'Venüs'ün Doğuşu' Tablosu Neden Bu Kadar Popüler?

Popüler İçerikler

ATM’lerde 200 TL Krizi: Fatih Altaylı’dan 5 Bin Liralık Banknot Önerisi
RTÜK Başkanı'ndan Gündüz Kuşağı Programlarına Son İkaz: "Toptan Yok Ederiz!"
Rasim Ozan Kütahyalı’dan Atatürk Sözleri: “Şeytan Taşlamakla Anıtkabir'de Yapılanlar Benzer Eylemler”