Plansız programsız hiçbir işe başlanmamalı!
Plansız programsız hiçbir işe başlanmamalı!
Plan yapmak daha etkili kararlar almanıza ve yeni fırsatları yakalamanıza yardımcı olur. Herkesin planı kendine özgü olsa da bazı ortak stratejiler daha etkili bir plan yapmanızı sağlar. Bu stratejileri kısa ve uzun vadeli olarak ikiye ayırabiliriz. Gelin ilk olarak kısa vadeli stratejilere bakalım:
Öz farkındalık kariyerinizin gelişimi için çok önemlidir. Bunun için, kendinizi yani kişiliğinizi, değerlerinizi, becerilerinizi, motivasyonlarınızı ve ilgi alanlarınızı daha yakından incelemeniz gerekir. Böylece sizin için ideal kariyeri belirleyebilir veya mevcut işinizi geliştirmenin yollarını bulabilirsiniz. Birçok insan kendisini iyi tanıdığını düşünür fakat hepimizin göremediğimiz özellikleri vardır. Bu yüzden bu stratejiyi kullanmak gereklidir.
Örneğin, düşüncelerinizi bir deftere yazmayı deneyebilirsiniz. Önceki işleriniz üzerine düşünün. Bu işlerin hoşunuza giden ve gitmeyen yönleri, sizi geliştiren görevleri yazabilirsiniz. Ayrıca iş dışındaki ilk on ilgi alanınızı da yazabilirsiniz. Düşüncelerinizi tekrar okumak, tercih ettiğiniz çalışma tarzı hakkındaki öz farkındalığınızı artıracaktır.
Geri bildirim istemek öz farkındalığınızı geliştirmenizi sağlayan başka bir yoludur. Fakat bu yöntemde kendi kendimize düşünmek yerine başkalarının gözünden kendimizi görürüz. Bunun için patronunuza güçlü yönleriniz ve geliştirilmesi gereken alanlarla ilgili fikrini sormayı deneyebilirsiniz. Bu, bir terfi hedefliyorsanız önemlidir. Ayrıca, kariyer planınızı tartışmak için müdürünüzle bir toplantı düzenleyebilirsiniz.
Güçlü yönlerinizi ve temel niteliklerinizi dürüstçe gözden geçirmelerini isteyin. Kariyerinizi değiştirmeyi düşünüyorsanız, onlara sizi hangi rol veya sektörde görebileceklerini de sorabilirsiniz. Onlar sizin üstünde durmadığınız özellikleri daha rahat görebilir. Son karar yine sizdedir ancak kariyer planınızı oluştururken geri bildirimleri dikkate almalısınız.
Kendinizi daha iyi anladıktan sonraki adım iş piyasası hakkında daha fazla bilgi edinmektir. Etkili bir kariyer planı geliştirmek için hangi yeteneklerin piyasada talep edildiğini bilmeniz gerekir. Çalışma dünyası hızlı bir şekilde değiştiği için yeni yetenek ve beceriler edinmeniz gerekebilir. Dünya Ekonomik Forumu'nun İşlerin Geleceği Raporu, işverenlere 2022'de en çok ihtiyaç duyacakları beceriler konusunda bir anket yapmıştır. Sonuçlara göre, en çok talep gören beceriler arasında teknoloji tasarımı ve programlama, liderlik, sosyal etki ve duygusal zeka vardır.
Bunun için, işverenlerin özellikle hangi becerileri istediğini görmek için iş ilanlarına bakabilirsiniz. İş piyasası araştırmanızı tamamladıktan sonra kariyer planınızda daha fazla geliştirmek için ihtiyaç duyduğunuz becerileri belirtmelisiniz.
Hedeflerinizi belirlemeden önce ileride nasıl bir iş ve yaşam istediğinizi hayal edin. Bu iddialı ancak. ulaşılabilir hedefler bulmanıza ve motive olmanıza yardımcı olacaktır. Rahat ve sessiz bir ortamda düşünce akışınıza izin vererek 10 yıl sonra nasıl bir hayatınız olacağını tüm ayrıntılarıyla düşünüp bunları yazın. Gelecekteki evinizi, alacağınız maaşı ve yaptığınız projeleri düşünmek size neden ilerlemeniz gerektiğini hatırlatacak ve hedefleriniz için daha çok çalışmanızı sağlayacaktır.
Kariyer hedeflerinizi belirlemeye hazır olduğunuzda dikkat etmeniz gereken noktalar şu şekilde sıralanabilir:
Spesifik: Hedefleriniz iyi tanımlanmış ve spesifik olmalıdır.
Ölçülebilir: Takip edilebilen ve sonucu görülebilir hedefler belirlemelisiniz.
Ulaşılabilir: Gerçekçi hedefler belirlemeli ve bunlara ulaşmak için gerekli kaynaklara sahip olmalısınız.
İlgili: Hedefleriniz kariyer planınıza paralel ilerlemelidir.
Zaman sınırlı: Hedeflerinize ulaşmak için belirli tarihleriniz olmalıdır.
Örneğin, kariyerinizi değiştiriyorsanız, uzun vadeli hedefiniz kendi işinizi kurmak olabilir. Kısa vadede, işiniz üzerinde çalışırken amacınız yarı zamanlı bir iş bulmak olabilir. Kendinize hedef koyarken bunların sizi yormayacak sayıda olmasına dikkat etmeli ve önemine göre hedefleri sıralamalısınız.
Hedefler için harekete geçilmediği sürece sadece hayal olarak kalırlar. Hedeflerinizi belirledikten sonra bunlara ulaşmak için atmanız gereken adımları belirlemelisiniz. Yapacaklarınızı sırayla yazıp bir taslak oluşturmalısınız. Her adımın yanına hangi hedef için olduğuna da ekleyebilirsiniz. Yapacaklarınız da hedefleriniz gibi gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır.
Bir kariyer danışmanının desteğini alabilirsiniz. Bu aynı zamanda kariyerinizi planlarken ilk adımınız olabilir. Bir kariyer danışmanı, en iyi kariyer planını geliştirmenize yardımcı olabilir ve süreç boyunca size rehberlik ederek motive olmanızı sağlayabilir. Ayrıca özgeçmişinizi veya LinkedIn profilinizi bir araya getirmek gibi diğer kariyer adımlarında da yardımcı olabilirler.
Kısa vadeli planlama stratejileri bu şekilde... Haydi gelin bir de uzun vadeli stratejilere bakalım:
Kısa vadeli stratejiler aynı zamanda uzun vadeli stratejiler olabilir. Kariyer planınızın güncel olması için yukarıda özetlediğimiz her şeyin düzenli olarak yapılması gerekir. Kariyeriniz boyunca çok şey değiştireceksiniz, bu nedenle kariyer planınız sizinle birlikte değişmelidir. Öz farkındalık uygulamaya, geri bildirim toplamaya ve hedeflerinizi belirlemeye devam edin.
Planınızı düzenli olarak gözden geçirmek ve güncel tutmak için zaman ayırmalısınız. Bunu düzenli olarak yapmalısınız. Örneğin, yeni yılı planlamaya başlarken planınızı Aralık ayının başında yeniden gözden geçirebilirsiniz.
Sektördeki gelişmeleri takip etmek hangi araçlara, yeteneklere ve teknolojilere ihtiyacınız olduğunuzu anlamanıza ve bunları öğrenmenize yardımcı olur. Bu da kariyerinizi geliştirmenizi sağlar ve geride kalmanızı engeller. Sektörü takip etmek için çevrimiçi kurslar alabilir, sektörünüzle ilgili haber ve makaleleri okuyabilirsiniz.
Yaşam boyu öğrenme, kariyer gelişiminiz için çok önemlidir. Yeteneklerinizi geliştirmenize, sektörünüzdeki yenilikleri yakalamanıza ve daha fazla geliştirilmeniz gereken alanları görmenize yardımcı olur. Ayrıca, bir alanda uzmanlaşmanıza veya kariyerinizi tamamen değiştirmenize yardımcı olabilir. Bunun için kurslar alabilir, makale okuyabilir veya yetenekleriniz üzerine düzenli olarak çalışabilirsiniz.
Kariyer planlamanız boyunca esnek olmanız önemlidir. İşler çok hızlı değişebilir ve bunun için planınızı değiştirmeye hazır olmanız gerekir. Planınızı düzenli olarak gözden geçirmek ve sektörünüzü takip etmek çoğunlukla büyük sürprizlerle karşılaşmamanızı sağlar ancak beklenmedik değişimler yine de yaşanabilir.
Oysa ki bir plana sahip olmak, sizi değişikliklere tepki verme konusunda planı olmayan birine göre çok daha avantajlı bir konuma getirir. Muhtemelen daha fazla beceri, bilgi ve iletişim geliştirmiş olursunuz ve daha esnek davranabilirsiniz. İş yerinde yeni projeler üstlenerek, yeni beceriler öğrenerek veya yeni hobiler deneyerek esnek olma becerinizi geliştirebilirsiniz.
Tüm enerjinizi kariyerinize harcamak ve kendinize dikkat etmemek tükenmişliğe, mutsuzluğa, kariyer planınızda hayal kırıklığına ve hedeflerinize ulaşmada motivasyon eksikliğine yol açacaktır. Bu yüzden, mümkün olduğunca sağlıklı bir iş-yaşam dengesi kurmaya çalışmalısınız. Kısa aralar vererek dinlenmelisiniz.
Kariyer planınıza bağlı kalıp yukarıdaki stratejileri takip ederseniz, kariyerinizde birçok başarı yaşarsınız. Bu başarıları kutlamaya zaman ayırdığınızdan emin olmalısınız. Çoğu insan hedeflerine ulaştığında kutlamak için durmadan hızla bir sonraki hedefe geçer. Sizin için anlamlı olan başarıları kutlamalısınız. Bu diğer hedeflere ulaşmak için daha çok motive olarak çalışmanızı sağlar.
Bu stratejilerden hangilerini kullanmayı düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım...