Ne olmuştu?
Darbe planı olduğu iddia edilen “Balyoz”, ilk olarak Taraf gazetesinin 20 Ocak 2010’daki haberinde açıkladığı 2003 tarihli “Balyoz Harekât Planı” başlıklı belgelerle gündeme geldi.
İddialara göre plan, dönemin 1. Ordu Komutanı Çetin Doğan’ın liderliğinde, darbe zeminini hazırlama amaçlı “Çarşaf”, “Sakal”, “Suga” ve “Oraj” kod adlı eylem planlarından oluşuyordu.
Taraf gazetesinden Mehmet Baransu, 30 Ocak 2010’da elindeki belgeleri bir bavul içerisinde o dönem Beşiktaş’ta bulunan İstanbul Adliyesi’ne teslim etti.
Bavulda 5 bin sayfadan fazla belge, 19 CD ve 10 teyp kaseti vardı. Belgelerde “Balyoz Harekât Güvenlik Planı”nın yanı sıra 1. Ordu Harekât Başkanı Kurmay Albay Süha Tanyeri’nin darbe hazırlıklarının konuşulduğu toplantıda aldığı öne sürülen özel notlar, altında dönemin Harp Akademileri Komutanı Hava Orgeneral İbrahim Fırtına’nın isminin olduğu “Oraj Harekât Planı”, altında dönemin Donanma Komutanı Oramiral Özden Örnek’in isminin bulunduğu “Suga Harekât Planı” ve fişleme listeleri vardı.
“BALYOZ HAREKÂT PLANI.doc” isimli word belgesi ve diğer tüm Balyoz belgeleri tek bir CD içinde yer alıyor. Sanık avukatları, 5 Mart 2003’te oluşturulan CD’nin içerisinde 2008 ve 2009’a ait isimler, rütbeler, yer isimleri ve dijital veriler bulunduğunu öne sürerek CD’nin sahte olduğunu öne sürdü.
İddianameye göre, “Balyoz” beş aşamada gerçekleştirilecekti:
1. İstihbarat faaliyetlerinin yer aldığı ve tamamlanmış olan aşama.
2. Askeri müdahale için zemin hazırlama süreci. (Kargaşa yaratmak, Yunanistan’la ilişkilerinin gerilmesi, İstanbul ve çevre illerde sıkıyönetim ilan edilmesi…)
3. Askeri müdahalenin fiilen ilan edilecek.
4. Yürütme görevi “Milli Mutabakat Hükümeti”nce devralınacak.
5. Yürütmenin tekrar sivil yönetime devredilmesi için seçime gidilecek.
İlk duruşma 16 Aralık 2010’da başladı. 29 Mart 2012’de savcı 920 sayfalık esas hakkında mütalaayı sundu. Davada 250’si tutuklu 365 sanık vardı.
Savcı, sanıkların “Türkiye Cumhuriyeti icra vekilleri heyetini, cebren ıskat veya vazife görmekten cebren men etmeye teşebbüs” suçundan, eski TCK’nın 147. ve 61. maddeleri gereğince 15-20’şer yıl arasında hapis cezasına çarptırılmasını istedi.
Dava 21 Eylül 2012’de tamamlandı, Davanın bir numaralı sanığı emekli 1. Ordu Komutanı Orgeneral Çetin Doğan ile Emekli Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Özden Örnek ve Emekli Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Halil İbrahim Fırtına’ya darbe girişiminde bulundukları iddiasıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi. Ardından eksik teşebbüste bulundukları gerekçesiyle cezaları 20 yıl hapis cezasına düşürüldü.
Anayasa Mahkemesi, 18 Haziran’da Balyoz Planı davasına ilişkin yapılan 230 bireysel başvuruyu birleştirerek tek dosya üzerinden incelemiş, dijital deliller ve tanık dinlenilmesiyle ilgili konularda sanıkların haklarının ihlal edildiğine oy birliğiyle karar vermişti. Karar, genel kurulun 17 üyesinin oy birliğiyle alınmıştı.
Anayasa Mahkemesi’nin verdiği kararın ardından, Anadolu 4. Ağır Ceza Mahkemesi de Balyoz Planı davasından hüküm giyen, cezaevindeki tüm sanıkların tahliyesini kararlaştırmış ve tahliye kararı vermişti.
Mahkeme heyeti ayrıca, sanıklar hakkında yargılamanın yenilenmesine hükmederek, sanıkların tutukluluk ve hükümlülükte geçirdikleri süre dikkate alındığında infazın devamının mağduriyete yol açacağı gerekçesiyle infazının durdurulmasına karar vermişti.
AYM’nin hak ihlali kararının ardından 236 Balyoz sanığının yeniden yargılanmasında, tanık olarak ifade veren Hilmi Özkök ve Aytaç Yalman ‘Balyoz’ planını duymadıklarını söylemişti.