Geçmişte birçok toplum göçebe bir hayat sürüyordu. Ancak günümüzde değişen toplum düzeni ve ekonomik şartlar nedeniyle yerleşik olmayan bir hayat sürmek pek mümkün değil. Yine de Bedouin Kabilesi gibi bazıları geleneklerinden vazgeçmeyi istemiyor. Bedeviler olarak nam salmış bu ünlü kabilenin ilginç yaşam tarzına gelin birlikte bir bakalım. 👇
Bedeviler çöllerde yaşayan ilk insanlar oldukları için Dünya'nın birçok yerinde ismi bilinen bir kabile. Bahtsız Bedevi sözü de çölde başıboş dolanmak, hayatta ne aradığını bulamamak gibi anlamlarda kullanılıyor.
Arapça 'Bedu' açık alanlarda yaşayan kişi anlamına gelir ve 'Badawiyin' kelimesi de çölde yaşayanlar anlamına gelir. Eski zamanlarda insanlar çoğunlukla nehirlerin yakınına yerleşirlerdi, ancak Bedeviler çölde yaşamayı tercih ediyorlardı. Bu nedenle de tarih boyunca dikkat çeken bir kabile olmuşlar.
Toplam Bedevi nüfusunun yaklaşık 4 milyon kişi olduğu tahmin edilmekte. Mısır, Suriye, Filistin, Ürdün, Suudi Arabistan, Irak, Yemen, Fas, Sudan, Cezayir, Tunus ve Libya'da Bedevi toplulukları var. Bunun sebebi ise bu kabilenin göçebe bir hayat tarzını benimsemiş olması.
Zengin şiir ve söyleşileri, edebiyat gelenekleri, yaşam tarzları ve şereflerini her şeyden üstün tutmaya dair sözleri nedeniyle diğer Araplar tarafından 'ideal' Araplar olarak anılmaya devam ediyorlar.
Bazı kaynaklara göre ise Mısırlı olduklarını iddia edenler de var. Ancak Bedeviler, geniş akrabalık düzenleri, topluluk kuralları ve gelenekleri nedeniyle diğer Araplardan farklılar. Hayatta kalmaya dayalı bir kültürleri var ve çoban olmak tek geçim kaynakları.
Bu düzen geleneksel olarak ailelerin güvenliğini sağlamak ve mülklerini korumak için yapılmış. Bugün Bedevi halkının tahmini %5'i hala Orta Doğu'da pastoral, yani yarı göçebe olarak yaşıyor.
Çok sıcak bölgelerde yaşadıkları için Bedeviler giyim kuşama oldukça önem veriyor. Erkekler siyah bir kuşakla tutturulan ince pamuklu bir pantalon, kırmızı / beyaz veya sadece beyaz renkli başörtüsü ile birlikte uzun bir 'galabeya' giyiyorlar.
Kadınlar ise renkli uzun elbiseler giyiyorlar ve dışarı çıktıklarında nadiren çarşaf giyiyorlar. Saçlarını tarha adı verilen ince bir fularla kapatıyorlar.
Bazı Bedeviler soylarının Hz. Muhammed zamanlarına ve ötesine kadar dayandığını iddia ediyor. Onlara göre ilk Müslümanlar Bedevi kabilelerinden geliyordu. Böylece, kendileri de İslam'a kolayca adapte oldular.
Bedeviler çoban olarak hayatlarını idame ettiriyor. Develer hayatlarının olmazsa olmaz bir parçası. Öyle ki, deve güdenler ve koyun güdenler olarak çobanlar birbirlerine düşmanlık besliyor. Farklı bölgelerde yaşamayı tercih ediyorlar.
Bedevi toplumu ataerkil ve çok eşli geniş ailelerden oluşuyor. Ailenin reisi ve kabile yapısını oluşturan kişiye şeyh deniyor. Şeyh'e yaşlı bir erkek değilseniz ismi ile hitap etmeniz hoş karşılanmıyor.
Geleneksel olarak eskiden kadınlar yüzlerini süslü bir yüz örtüsü (burka 'ah) ile kapatıyorlarmış, ancak günümüzde bunu yalnızca eski nesilde görüyoruz. Genç nesiller bu geleneği devam ettirmiyor.
Bedevilerin ayrıca bölge bölge farklı lehçeleri olan kendi dilleri var. Farklı aşiretlere ayrılıyorlar. Bu aşiretler arası düşmanlık ise oldukça yaygın.
1. Dünya Savaşı sonrası Orta Doğu'da kurulmaya başlanan yeni düzen ile birlikte göçebe olsalar dahi yer vergisi ödemek zorunda kaldılar Gidecekleri yerlere sınırlar getirildi ve bazı alanları kamulaştırıldı. Bedevi topluluklarını yerleşik veya yarı yerleşik yaşam tarzlarını benimsemeye zorlayan yerleşim programları uygulandı. Değişen siyasi ve ekonomik koşullara yanıt olarak bazıları yerleşik hayata geçti. Geri kalan göçebe grupların çoğu geleneksel hayvan taşıma biçimlerini motorlu taşıtlarla değiştirerek çoban olarak yaşamaya devam ediyor.