Bağlanmaktan korktuğu için terk eden, işler ciddiye binince bir anda kaybolan toksik ilişkinizde partnerinizin bir sağlık sorunu olabilir! Ya da bizzat siz aşık olmaktan korkuyor, ilişkide sevginizi vermekte zorlanıyorsanız bu bir tür kaygı bozukluğuna işaret ediyor: Filofobi.
Filofobi, psikolojik anlamda açıklanabilen ve hatta kaygı bozukluğu ile birlikte ortaya çıkan bir tür rahatsızlıktır. Uzmanlara göre Filofobi yaşayan insanlar ilişki ihtimalini düşününce tıpkı kaygı bozukluğunda olduğu gibi panikliyor, terliyor ve kaçmayı tercih ediyor.
Filofobiye sahip olan kişiler sevgiyi hissetmek konusunda zorlanırlar. Bir ilişkisi olmasına rağmen filofobi yaşayan kişi partnerinden asla tam anlamıyla emin olamayabiliyor ya da sevgisini hissedemeyebiliyor. Bu aklının kaçmak için ona uydurduğu bir bahanedir.
Filofobik insanlar bir ilişki biçimi hayal ettiklerinde veya muhtemelen birlikte olabileceği bir kişi ile ilk görüşmesinde soğuk soğuk ter dökerler. Aşk yaşama ihtimali onları öyle gerer ki oldukları yerden kaçmak için uğraşırlar.
Bu kişiler aşk konusunda o kadar ürkek oluyorlar ki eğlenecekleri kişi ile evlenecekleri kişiyi ayırt ediyor. Ve sonucunda evlilik yaşayabileceği veya gerçekten hoşlandığı kişiden özel olarak uzak duruyorlar. Yani date'ler, flörtleşmeler veya buluşmalar onlar için korkunç bir etkinlik olabiliyor.
Bu durum kişilerin sosyal hayatlarını direkt olarak etkiliyor. Filofobiye sahip kişiler çoğu zaman diğer insanlardan ve çevreden izole olmayı tercih ediyor. Kendi dünyalarında huzurlu ve güvende hissediyorlar. Zamanla burası onların konfor alanı haline gelebiliyor.
Filofobisi olan kişiler çoğu zaman bunu fark etmiyor. 'Çok işim var, bu akşam çıkamam', 'Bugün çok yoruldum, eve döneceğim' gibi devamlı hayattan ve organizasyonlardan uzak duran arkadaşlarınız varsa bu konuda kendilerini uyarmak isteyebilirsiniz. Çünkü onlar fark etmeden hayattan kaçarak sonunda durumu çözümsüz hale getirebiliyorlar.
Uzman Klinik Psikolog Merve Bicil “Güçlü sevgi bağından, bağlanmaktan korkma, sevgiyi alabilme ve verebilme kapasitesini kullanmaktan korkma” olarak tanımladığı filofobiyi anksiyete bozuklukları başlığı altında ele almanın daha doğru olduğunun altını çiziyor.
Bicil pek çok kaygı bozukluğunda görülen ortak belirtilerin olduğunu ifade ediyor. Fiofobi fizyolojik belirtileri:
kızarma
terleme
titreme
nefes darlığı
mide sorunları ve bulantıdır
Bu kişiler,
duyguları ve düşünceleri paylaşmamak
yalnız kalmak
ağlamak
bağımlılık yapan madde kullanımı yaşayabiliyor. Aynı zamanda tüm bunlara bağlı olarak öfke, tahammülsüzlük, depresif duygu durum da ikincil olarak gelişebiliyor.
Filofobi yaşayan kişilerin itirafları ise oldukça ilgi çekici. Aşktan ve romantizmden uzaklaşan kişiler bu durumun ne kadar güzel bir şey olduğunu da anlatıyor. 30’lu yaşlarının başında filofobi yaşayan bir kadın hislerini şöyle ifade ediyor: “Birini tanımak, ona hayatını anlatmak ve içini açmak benim için çok zor. Buna ne halim ne de vaktim var.”
Yine 30’lu yaşlarının ortasındaki bir erkek, tek başına bir hayat sürmenin çok daha basit ve güvenli olduğunu savunuyor. Bu açıklamaların altında yatan neden ise aşkta hayal kırıklığı yaşamaktan korkmak olarak biliniyor.
Bu kişiler geçmişte aşkta büyük bir üzüntü yaşamış olabilir. Diğer yandan filofobi aileden çocuğa kalmış bir miras da olabiliyor. Örneğin İngiltere Kraliçesi olan I. Elizabeth aşktan yıllarca kaçmıştır. Hikayesine baktığımızda babası VIII. Henry annesi Anne Boleyn’i başkasına aşık olduğu için ölümünü emretmiştir.
Uzm. Klnk. Psk. Bicil, ilk etapta kendimize bazı sorular sormamız gerektiğini söylüyor.
İlişki ve ‘iyi giden ilişki’ benim için ne demek?
İlişkim istediğim gibi gitmezse ne olacağını düşünüyorum?
En kötü senaryom nedir?
Yaşadığım bu kaygı hayatımı ne kadar etkiliyor?
Bu kaygıyı yaşamamak adına başka uzak durduğum veya mahrum kaldığım şeyler var mı?
Bu kaygıyı yaşamamak adına yaptığım, ama aslında bana bir yanıyla zarar veren şeyler var mı?
Bu sorular ile birlikte sosyal ve profesyonel destekle birlikte aşk korkusu geçecektir.
Aşktan korkanlar geçmişi unutmayı ve yeni bir ilişkide olmayı denemelidir. Böylece korkularınızın üzerine gitmiş olacaksınız. Sonuçta kendi sorularınızı yaşayarak cevaplayabilirsiniz.
Filofobikmişim ya ben 😏